17 yaşına ait emeklilik primleri, emeklilikte değerlendirmeye alınır mı?
SORU: Merhaba.Ben 17 yaşında iken 300 gün sigortalı olarak çalıştım.Birkaç yıl sonra Emekli Sandığına geçtim.Bu 300 günlük sigortam emekli olurken sayılır mı? Teşekkürler.
18 YAŞIN DOLUMUNDAN ÖNCE SİGORTA PRİMİ ÖDEMEK SURETİYLE 506 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNA TABİ SİGORTALI OLARAK GEÇEN SÜRELER 5434 SAYILI T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNU HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASINDA HİZMET OLARAK DİKKATE ALINMAKTADIR.
10.06.2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4857 sayılı İş Kanununun "Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı" başlıklı 71 inci maddesi, "Ağır ve tehlikeli işler" başlıklı 85 inci maddesi ve "On sekiz yaşından küçük işçiler için rapor" başlıklı 87 nci maddesi hükümleri, 14 yaşın dolumu ile 16 yaşının dolumundan itibaren bazı şartlar dahilinde sigortalı olarak çalışılabileceğini göstermektedir. (1 )
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun "Yaşlılık aylığından yararlanma şartları" başlıklı 60 ıncı maddesinin (G) bendi (2 ) ile 18 yaşından önce geçen sürelerde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin ödenmiş olması halinde, 506 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasında prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edileceği öngörülmektedir.
Mevcut düzenlemelere göre, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olarak uzun vadeli sigorta kollarına sigorta primi ödemek suretiyle geçen 14 yaşın dolumu ile 18 yaşın dolumu arası sigortalı hizmet sürelerinin prim ödeme gün sayısı bakımından dikkate alınacağı ve bu sürelerin de 27.05.1983 tarihli ve 18059 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun "Hizmet sürelerinin birleştirilmesi" başlıklı 4 üncü maddesi (3 ) hükmüne tabi tutulması zorunlu görülmektedir.
Bu şekilde geçen sigortalı hizmet sürelerinin 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununa göre kabul görmesi halinde 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununu
hükümleri uygulanmasında hizmet olarak dikkate alınması gerekeceği, sonucu
ortaya çıkmaktadır.
Ayrıca, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Uzun
vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık süresi" başlıklı 38 inci
maddesinde de (4 ) 506 sayılı Kanunun 60 ncı maddesi hükmü korunarak,
uygulamanın devam etmesinin öngörüldüğü görülmektedir.
( 1) 4857 S.K. Madde 71, 85, 87
"Madde 71 - Onbeş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır.
Ancak, ondört yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel,
zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına
engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler.
Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmelerinde ve çalıştırılabilecekleri işlerde
güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel ve psikolojik gelişmeleri, kişisel yatkınlık
ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuğun gördüğü iş onun okula gitmesine, mesleki
eğitiminin devamına engel olamaz, onun derslerini düzenli bir şekilde izlemesine
zarar veremez.
Onsekiz yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler
ile onbeş yaşını tamamlamış, ancak onsekiz yaşını tamamlamamış genç işçilerin
çalışmasına izin verilecek işler, ondört yaşını bitirmiş ve ilk öğretimini tamamlamış
çocukların çalıştırılabilecekleri hafif işler ve çalışma koşulları Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından altı ay içinde çıkarılacak bir yönetmelikle
belirlenir.
Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde
yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olamaz. Ancak, onbeş yaşını tamamlamış
çocuklar için bu süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar artırılabilir.
Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri
dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun
kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri yukarıda birinci fıkrada öngörülen
süreleri aşamaz."
"Madde 85 - Onaltı yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar ağır
ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz.
Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı, kadınlarla onaltı yaşını
doldurmuş fakat onsekiz yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit ağır ve
tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikte gösterilir."
"Madde 87 - Ondört yaşından onsekiz yaşına kadar (onsekiz dahil)
çocuk ve genç işçilerin işe alınmalarından önce işyeri hekimi, işçi sağlığı
dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar
Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimlerine muayene ettirilerek
işin niteliğine ve şartlarına göre vücut yapılarının dayanıklı olduğunun raporla
belirtilmesi ve bunların onsekiz yaşını dolduruncaya kadar altı ayda bir defa
aynı şekilde doktor muayenesinden geçirilerek bu işte çalışmaya devamlarına
bir sakınca olup olmadığının kontrol ettirilmesi ve bütün bu raporların işyerinde
saklanarak yetkili memurların isteği üzerine kendilerine gösterilmesi zorunludur.
Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz.
Birinci fıkrada yazılı hekimlerce verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın
Sosyal Sigortalar Kurumu hastanesi sağlık kurulunca muayeneye tabi tutulur,
verilen rapor kesindir.
Bu raporlar damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır."
(2 ) 506 S.K. Madde 60 - (Değişik: 6/3/1981 - 2422/6 md.)
"Yaşlılık aylığından yararlanma esas ve şartları aşağıda gösterilmiştir:
A) (Değişik: 23/5/2002-4759/1 md.) Yaşlılık aylığından yararlanabilmek için
sigortalıların;
a) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7000 gün veya
b) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı
bulunması ve en az 4 500 gün,
Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması şarttır.
B) (Değişik: 11/12/1981 - 2564/1 md.)
a - 50 yaşını doldurmamış olmakla beraber en az 20 yıldan beri sigortalı olarak
Sosyal Güvenlik ve Çalışma bakanlıklarınca tespit edilen maden işyerlerinin
yeraltı işyerlerinde sürekli çalışan ve bu işlerde en az 5 000 gün malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara yazılı talepleri üzerine
yaşlılık aylığı bağlanır.
b - 50 yaşını doldurmamış olmakla beraber en az 25 yıldan beri sigortalı olarak(B/a)
fıkrasında sözü edilen işyerlerinin yeraltı münavebeli işlerinde çalışan ve
bu işlerde en az 4 000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen
sigortalılar da 8100 gün prim ödemiş sigortalılar gibi yaşlılık aylığından yararlanırlar.
C) a)(Değişik:29/7/2003-4958/34 md.) Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı
tarihten önce bu Kanunun 53 üncü maddesine göre malûl sayılmayı gerektirecek
derecede hastalık veya arızası bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan
sigortalılar, yaşları ne olursa olsun en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak
ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak
şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.
b) (Değişik:29/7/2003-4958/34 md.) Sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya
hak kazanmış durumda olan sigortalılardan; ilgili mevzuatı uyarınca, I. derece
sakatlığı olanlar yaşları ne olursa olsun en az onbeş yıldan beri sigortalı
bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş
olmak, II. derece sakatlığı olanlar yaşları ne olursa olsun en az onsekiz yıldan
beri sigortalı olmak ve en az 4000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi ödemiş olmak, III. derece sakatlığı olanlar yaşları ne olursa olsun en
az yirmi yıldan beri sigortalı olmak ve en az 4400 gün malûllük, yaşlılık ve
ölüm sigortaları primi ödemiş olmaları şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.
Sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanması dolayısıyla yaşlılık aylığına
hak kazanarak yaşlılık aylığı alanlar Kurumca kontrol muayenesine tabi tutulabilir.
(Mülga son paragraf: 22/1/2004 - 5073/17 md.)
D) (Değişik: 11/12/1981 - 2564/1 md.)
a - 50 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen,
b - 50 yaşını dolduran ve malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi çalışmalarının
en az 1 800 gününü Sosyal Güvenlik ve Çalışma bakanlıklarınca tespit edilen
maden işyerlerinin yeraltı işlerinde geçirmiş bulunan,
Sigortalılar da (A) bendinin (a) veya (b) fıkralarında belirtilen diğer şartlarla
yaşlılık aylığından yararlanırlar.
E) Sosyal Güvenlik ve Çalışma Bakanlıklarınca tespit edilen maden işyerlerinin
yeraltı veya yeraltı münavebeli işlerinde en az 1 800 gün çalışmış bulunan sigortalıların,
bu işlerdeki prim ödeme gün sayıları toplamına dörtte biri eklenir ve toplamı,
bunların Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları primi ödeme gün sayısı olarak
kabul edilir.
1/4/1954 tarihinden beri yeraltı veya yeraltı münavebeli işlerde çalışmış olan
sigortalılar hakkında da yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.
F) (Değişik: 24/8/2000 - KHK-616/59 md.; İptal: Ana.Mah.nin 31/10/2000 tarih
ve E.:2000/65, K.:2000/38 sayılı Kararı ile;Değişik:29/7/2003-4958/34 md.) Bu
Kanuna göre sigortalı olarak tescil edilmiş bulunanların, er olarak silâh altında
veya yedek subay okulunda geçen sürelerinin tamamını veya bir kısmını, kendilerinin
veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde ve bu Kanunun 78 inci
maddesi ile belirlenen prime esas kazancın alt sınırının talep tarihindeki tutarı
üzerinden hesaplanacak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerini tebliğ
tarihinden itibaren altı ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılır, altı
ay içinde primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.
Ancak Kanunla kurulmuş bulunan diğer sosyal güvenlik kuruluşları mevzuatına
göre sigortalı veya iştirakçi olanlar hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.
Sigortalıların grev ve lokavtta geçen süreleri, grev ve lokavtın sona ermesinden
itibaren altı ay içinde kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları
halinde ve bu Kanunun 78 inci maddesi ile belirlenen prime esas kazancın alt
ve üst sınırları arasında olmak suretiyle, talep tarihindeki tutarı üzerinden
hesaplanacak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, tebliğ tarihinden
itibaren altı ay içinde ödemeleri şartıyla borçlandırılır.
Borçlandırılan sürenin karşılığı olan gün sayısı sigortalının prim ödeme gün
sayısına katılır. Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden
önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi,
borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
Aylık bağlanmasına askerlik, grev ve lokavt borçlanması ile hak kazanılması
durumunda kendilerine, borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren
aylık bağlanır.
G) Bu maddenin uygulanmasında; 18 yaşından önce Malullük, Yaşlılık ve Ölüm
Sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte
başlamış kabul edilir. Ancak, bu tarihten önceki süreler için ödenen Malullük,
Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil
edilir.
H) Bu maddede belirtilen yaşlılık aylıklarından yararlanabilmek için, sigortalının
çalıştığı işten ayrılması ve yazılı istekte bulunması şarttır."
( 3) 2829 S.K.Madde 4 - Kurumlara tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla bu Kanuna göre aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilir.
Ancak,hizmet süreleri toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde, bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
( 4) 5510 S.K. MADDE 38- (Değişik birinci fıkra: 17/4/2008-5754/24 md.) Malûllük,
yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık
süresinin başlangıcı; sigortalının, mülga 2/6/1949 tarihli ve 5417 sayılı İhtiyarlık
Sigortası Kanununa, mülga 4/2/1957 tarihli ve 6900 sayılı Malûliyet, İhtiyarlık
ve Ölüm Sigortaları Hakkında Kanuna, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanununa, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve
Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa, 17/10/1983 tarihli
ve 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa, bu Kanunla mülga 17/10/1983
tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar
Kanununa ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı
Kanununa, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki
sandıklara veya bu Kanuna tâbi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına
tabi olarak ilk defa kapsama girdiği tarih olarak kabul edilir. Uluslararası
sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklıdır.
Bu Kanunun uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına
tâbi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış
kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.