Türbana AİHM'de 'ekmek' yok

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'de çok tartışılan türban konusunda aldığı kararlarla içtihadını oluşturduğunu gösteriyor. Türkiye'deki yasalarda ya da mevcut kurallarda herhangi bir değişiklik olmaması halinde, benzer nitelikli türban davalarının AİHM'ye taşınmasının bir gereği olmadığı, bu başvurulara yanıtın "ret" olacağı artık netleşmiş durumda.

AİHM, Türkiye'deki mevcut ortam ve kurallar çerçevesinde türbana son noktayı Leyla Şahin tarafından açılan davada verdiği kararla koydu.

Mahkemenin temyiz organı olarak görev yapan ve 17 yargıçtan oluşan Büyük Daire'nin 10 Kasım 2005 tarihli kararında, Türkiye'nin türban konusunda bazı alanlarda uyguladığı yasak "demokratik bir toplumda gereklilik" olarak yorumlanmıştı. AİHM açısından içtihat oluşturan bu kararın ardından gelen davalar birer birer reddedilmeye başlandı.

Emine Açar son örnek

"Türbana AİHM'de ekmek yok" ifadelerini kullanan yetkililer, Emine Açar'ın türbanlı kimlik fotoğrafıyla kayıt yaptırmasına izin verilmemesiyle ilgili başvurunun önceki gün reddedilmesini de bu "otomatikleşmiş yaklaşımın" son örneği olarak görüyorlar. Benzer nitelikli davalarda AİHM'ye başvurmanın gereksizliği de yetkililerin altını çizdiği hususlar arasında yer alıyor.

Mahkeme, başından bu yana bu konuda esneklik göstermeyeceğini ortaya koyuyor. Şahin davasından sonra gündeme gelen benzer içerikli başvuruların davalaşmasına dahi izin verilmemesi bu durumun göstergesi niteliğinde. AİHM'yi yakından izleyen kaynaklar, "Bu tür davalara yönelik yaklaşım otomatikleşti. Benzer nitelikli her davada ret kararı çıkacağı ve başvuruların geri çevrileceği artık kesin" yorumunu yaptı.

AİHM'nin türban konusundaki içtihadında değişme yaşanabilmesi için, Türkiye'nin konuyla ilgili yaklaşımında mevcut durumu değiştirecek nitelikte bir farklılaşma yaşanması gerekiyor. Bunun da ancak yasa ve uygulamadaki kuralların değişmesiyle mümkün olabileceği belirtiliyor.