Aday öğretmen yetiştirme yönergesinin değerlendirilmesi

MEB, 3 Mart 2016 tarihi itibariyle, "Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Yönerge" yayımlamıştır.

MEB süreç devam ederken kural koymaya devam etmektedir.

Hukuk'ta normlar hiyerarşisine göre alt normda; üst norma aykırı ya da üst normda bulunmayan bir düzenleme yapılamaz. Yönerge yönetmelikten sonra gelen (alt) bir düzenlemedir.

Buna rağmen bu kurala uymayan maddelerle karşılaşmaktayız.

MEB yeni aday öğretmenlik sürecini başlattıktan sonra bir çok sorunu da beraberinde getirmiştir.

Önce Danışman öğretmen belirleme sürecinin ne kadar sağlıksız ve yanlış yürütüldüğü görüldü. Tepkilere yol açtı ve halen tartışılmaktadır.

Ardından atamalar yapıldıktan sonra yapılan açıklamalara göre Danışman öğretmenlerin hukuken puan değerlendirmesi yapmalarının mümkün olmadığı ortaya çıktı ve açıklamaya çalıştık.

Yetişme dönemindeki danışman öğretmen, puan veremeyecek

Hemen ardından da aday öğretmenliğin 1,5 yıla çıkarıldığını ve bunun özellikle özür grubu tayinlere etkisini açıkladık.

Yetişme dönemindeki aday öğretmen ne zaman tayin isteyebilecek?

Ve son olarak da; Öğretmen ataması sadece Şubat'ta olursa, ne olur hesap edildi mi?

konusunu ele almıştık.

Yayımlanan yönergede bu konularda bazı işaretler görmekteyiz.

1- Yetiştirme süreci 6 ay olacak ve bu 6 aylık süre sonunda öğretmenin yönetmelikte yer alan ilk performans değerlendirmesi yapılacak.

Yani daha önce "Yetişme dönemindeki danışman öğretmen, puan veremeyecek" şeklinde ele aldığımız ve eleştirdiğimiz konuya açıklık getirildi ve yönergeye koyularak yetiştirme sürecindeki danışman öğretmenler ile okul müdürünün puan vermeleri sağlandı.

Yönergede bu konudaki 5. Madde "(4) Aday öğretmenlerin birinci performans değerlendirmesi, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde yetiştirme sürecinde yapılır." Şeklindedir.

Bu durum aslında yönetmeliğe aykırıdır. Çünkü daha önce de söylediğimiz gibi performans değerlendirmesi yapılabilmesi için yönetmelikte "(3) Performans değerlendirmesi, bir dönemde en az iki ay fiilen öğretmenlik görevi yapan aday öğretmenler hakkında uygulanır." maddesi bulunmaktadır ve Yetiştirme döneminde fiilen iki ay öğretmenlik yönergede de öngörülmemektedir.

Yönergenin konuya ilişkin maddesi "(3) Aday öğretmenlere yetiştirme sürecinde bağımsız olarak ders ve nöbet görevi verilemez. Aday öğretmenler, bu süreçte derslere danışman öğretmen nezaretinde girer ve danışman öğretmenin nöbetçi olduğu zamanlarda nöbet görevini izlemek üzere danışman öğretmenin yanında yer alır."

Şeklinde olup sadece danışman öğretmen nezaretinde öğretmenlik söz konusudur.

Normlar hiyerarşisine aykırı bir durum gibi durmaktadır. Umut ederiz ki gelecekte öğretmenleri mağdur edecek hukuki sorunlarla karşılaşılmaz. MEB yönetmelikte de gerekli düzenlemeleri gerçekleştirir.

2- Yetiştirme sürecinin 6 ay olması akıllara öğretmenlerin özellikle özür grubu yer değiştirmelerde mağdur olmamaları için alınan bir önlem midir? sorusunu akla getirmektedir. Ümit ediyoruz ki bu konuda net bir açıklama kısa sürede yapılır.

3- Yine Yetiştirme sürecinin 6 ay olması adaylık sürecinin 1,5 yıla çıkmasını önlemek ve her zaman olduğu gibi bir yıla düşürmek yönünde bir yaklaşım olduğunu düşünüyoruz. Keza ilk 6 ayda birinci değerlendirme yapılırsa diğer değerlendirmeler için de yönetmeliğin öngördüğü bir dönemlik süre vardır ve böylece adaylık süreci bir yıla indirilmiş olacaktır. Doğrusu da budur.

4- Yetiştirme sürecinin 6 ay olması Bakan Avcı'nın söylediği Ağustos'ta atama yapmayabiliriz, atamaları Şubat ayında yapabiliriz açıklamasını destekler niteliktedir. Yine de biz iyi niyetli yaklaşıyor ve sınıfların boş kalmaması adına Ağustos'ta yapılacak atamalar sonucunda yetiştirme dönemi Şubat'ta bitirilerek öğretmenler ikinci dönem öğrencilerinin başında olabilirler diye düşünüyoruz.

5- Danışman öğretmen belirleme sürecindeki belirsizlik devam etmektedir.

Aday öğretmenin branşı ile danışman öğretmenin branşı aynı olmak zorunda.

Yönergede;

Danışman öğretmenin belirlenmesi

"MADDE 11- (1) Danışman öğretmenin, aday öğretmenlerin yetiştirme sürecinde görevlendirildikleri eğitim kurumu müdürünce, adaylık dahil en az on yıl hizmet süresine sahip öğretmenler arasından, ulusal veya uluslararası projelerde koordinatör, danışman veya katılımcı öğretmen olarak görev almış olan, sosyal ve kültürel faaliyetlere (tiyatro gösterisi, şiir dinletisi, okul gazetesi, okul dergisi, okul gezileri, spor müsabakaları vb. etkinlikler) katılım sağlayan, iletişim becerisi ve temsil yeteneği güçlü ve mesleğinde temayüz etmiş ve aday öğretmenle aynı alanda olan öğretmenler arasından belirlenmesi esastır.

(2) İl milli eğitim müdürlüklerince, aday öğretmenin yetiştirilmek üzere atandığı ilde on yıllık hizmet süresine sahip öğretmen bulunamaması durumunda hizmet süresi on yıldan az olanlar arasından, aynı alandan öğretmen bulunamaması durumunda ise farklı alandan danışman öğretmen görevlendirilebilir."

şeklinde olduğu halde bu kurallara uygulamada uyulmadığı gibi yapılan görevlendirmelerdeki adaletsizlikler tartışmaları arttırmıştır.

Burada yer alan "ulusal veya uluslararası projelerde koordinatör, danışman veya katılımcı öğretmen olarak görev almış olan, sosyal ve kültürel faaliyetlere (tiyatro gösterisi, şiir dinletisi, okul gazetesi, okul dergisi, okul gezileri, spor müsabakaları vb. etkinlikler) katılım sağlayan, iletişim becerisi ve temsil yeteneği güçlü ve mesleğinde temayüz etmiş"

cümlesi objektif değildir. Örneğin Proje objektif gibi dursa da örneğin bir tarafta gezi, şiir dinletisi ve sporda başarılı 15 yıllık bir öğretmen diğer tarafta proje yapan 10 yıllık bir öğretmen varsa önceliği kime vereceksiniz? Açık değildir. Burada objektif bir kriterler ya da bu objektif kriterleri ölçüp puan değerlendirmesi yapılacak bir form belirlenerek sistematik bir yaklaşım sergilenebilirdi. "Aday öğretmenlerin yetiştirme sürecinde görevlendirildikleri eğitim kurumu müdürünce" cümlesinden anlaşıldığına göre önce öğretmenin yetiştirme döneminde çalışacağı kurum belirlenecek ardından danışman öğretmen fakat bu okulda aynı branşta öğretmen yoksa sorun çıkacaktır. Çünkü: Yönerge il genelinde aynı branşta öğretmen bulunamazsa başka branşta öğretmenin danışman yapılmasını söylemektedir.

MEB çok basit bir yöntemle İl MEM'lerin;

- Öncelikle Danışman öğretmen olmak isteyenlerin talebini alması,

- Talep edenlerin formlarının ( proje, kıdem, ödül,.... gibi kıstasların puanlaştırılması) puanlarının hesaplanması (MEBBİS tarafından)

- O ilde görev yapmak isteyen öğretmenlere branş itibariyle en yüksek puandan aşağıya gidecek şekilde Danışman öğretmenlik görevi verilmesi

Gibi basit ve tartışmalara yol açmayacak bir yöntemi izleyebilirdi. Bu haliyle tartışmalar devam edecektir.

Maksut BALMUK