Askerlik süresi, görevde yükselmede değerlendilir mi?
Görevde yükselme yönetmeliğinde 3 farklı süre uygulaması bulunmaktadır. Bu yazıda askerlik süresinin bu sürelerden hangisinde uygulanacağına değinilecektir.
Soru: 22/11/2004 tarihinde askerliğe başlayıp 22/02/2006 tarihinde 15 aylık askerlik hizmetimi tamamladım. 04/08/2011 tarihi itibariyle memur olarak atandım. 19/12/2014 tarihinde görevde yükselme sınavı ile şef kadrosuna atandım. Görevde yükselme sınavı ile şube müdürlüğüne atanmam için askerlikte geçirmiş olduğum süreler dikkate alınır mı?
Cevap: "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik"in "Hizmet süresi" başlıklı 6 ncı maddesinde şu hüküm yer almaktadır:
"Kurumlar, görevin niteliği itibarıyla görevde yükselme suretiyle atanacak personel için bulunduğu kurumda veya diğer kurumlarda alt görevlerde çalışmış olma şartı ve süresi arar. İlan edilen kadro veya pozisyon için bu şartı sağlayan personel bulunmaması durumu hariç olmak üzere, bu sürelerin en az altı ayının atamanın yapılacağı kurumda geçmiş olması esastır. Kurumlar atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen süreleri dikkate alarak belirler."
Genel Yönetmeliğin 15 inci maddesinde de, "İl özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardaki personel için İçişleri Bakanlığı; yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarındaki personel için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı olmak üzere kurumlar, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmelikle düzenler." hükmü vardır.
657 sayılı DMK'nın 68/B maddesi, 1, 2, 3 ve 4. dereceli kadrolara atanacaklara ilişkin bir maddedir. Bu maddeye göre, 3. ve 4. dereceli kadrolara atanabilmek için, dört yıllık yükseköğrenim mezunlarının 8 yıl; dört yıldan daha az süreli yükseköğrenim mezunlarının ise 10 yıl hizmet süresine sahip bulunması gerektiği belirtilmiştir.
Bu hükümlerden şu sonuçlar çıkmaktadır:
1- Görevde yükselme mevzuatı üç farklı hizmet süresi öngörmektedir:
- Birincisi, alt görevlerde çalışma süresidir. Bu alt görevlerin hangileri olduğu ve alt görev sürelerinin ne kadar olacağı, kurumsal yönetmeliklerde belirlenecektir. Örneğin, bir kurumun mevzuatında şube müdürü kadrosuna atanma şartı olarak "şef, uzman ve sayman" alt görevlerinde 3 yıl görev yapmış olma şartı araması...
- İkincisi, kurumda çalışma süresidir. Bu süre, en az altı ay olmak üzere yine kurumsal yönetmeliklerde saptanacaktır. Örneğin, bir kurumun mevzuatında, ilan edilen kadro için bu şartı sağlayan personel bulunmaması durumu hariç olmak üzere, Kurumda en az iki yıl görev yapmış olma şartı aranması...
- Üçüncüsü de toplam hizmet süresidir. Bu süre, 657 sayılı DMK'nın 68/B maddesine göre hesaplanacaktır. Bu şart genel bir hükümdür. Kurumsal mevzuatta yer alması şart değildir. Ancak bazı kurumsal yönetmeliklerde, 8 yıldan daha fazla; örneğin 10, 12 veya 15 sene toplam hizmet süreleri de belirlenebilmiştir.
2- Toplam hizmet süresinin hesaplanmasında, muvazzaf askerlikte geçen süreler de dikkate alınmaktadır. Muvazzaf askerliğin kuruma başlamadan önce veya sonra olmasının da önemi yoktur. Her durumda askerlik süresi toplam hizmet süresinden sayılacaktır. Alt görevlerde çalışma süresi ve kurumda çalışma süresi ise kadroyla ilişkinin sürmesini gerektiren çalışma süreleridir. Bu nedenle muvazzaf askerlik süresi, alt görevlerde çalışma süresinden ve kurumda çalışma süresinden sayılmaz. Kuruma başlamadan önce veya kuruma başladıktan sonra askerlik vazifesinin ifa edilmesi, bu durumu değiştirmez.