Yargıtay: Memurların yargılanmasını engelleyen Anayasa maddesi değişmeli

Yargıtay Başsavcısı Ok, milletvekili dokunulmazlığının 'milletvekili olmaya engel suçlar' bakımından kaldırılmasını, aynı şekilde memurların yargılanmasını engelleyen Anayasa maddesinin de değişmesini önerdi.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Nuri Ok, milletvekili dokunulmazlığının "milletvekili olmaya engel suçlar" bakımından kaldırılmasını ve "uzlaşma" için bunun yürürlük tarihinin ayrıca belirlenmesini önerdi. Ok, kamu görevlilerinin yargılanmasına engel olan Anayasa'nın 129. maddesinin son fıkrasının da kaldırılmasını istedi.

Başsavcı Ok, "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Onur Günü" dolayısıyla Yargıtay Konferans Salonu'nda düzenlenen törende yaptığı konuşmada, önce, AB Başsavcılığı kurulması çalışmalarını hatırlatan Ok, Yargıtay Başsavcılığı'nın da "Türkiye Cumhuriyeti Başsavcılığı" adıyla bağımsız bir kuruluş olarak Anayasa'ya konulması gerektiğini savundu.

HSYK'da siyasi üye olmamalı
Yargı bağımsızlığının tam olarak sağlanabilmesi için "hakim ve savcıların Adalet Bakanlığı'na bağlı olduğunu" düzenleyen Anayasa'nın 140 ve 144 ile "Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun kuruluşunu" düzenleyen 159. maddelerinde değişiklik yapılmasını isteyen Ok, HSYK'da siyasi kimlikli Adalet Bakanı ile Bakanlık Müsteşarı'nın bulunmasını eleştirdi. Ok, "Siyaset ve adalet bir arada bulunursa adalet yok olur" dedi.

Tekil başvuru için yeni mahkeme
Anayasa Mahkemesi'nin tarafından hazırlanan ve Mahkeme'nin yapısında değişiklik öngören Anayasa değişikliği taslağına da değinen Ok, bunun "yüce mahkemeyi siyasallaştıracağını" da savundu.

Ok, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yolu açılması yerine, bu başvurular için "Yargıtay ve Danıştay üyeleri ile Anayasa Mahkemesi yedek üyelerinden oluşturulacak ayrı bir mahkeme kurulmasını" önerdi.

Dokunulmazlık için formül
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Ok, yasama dokunulmazlığının sınırlandırılması konusunda da öneride bulundu. Ok'un önerisi şöyle: "Anayasa'nın 76. maddesinde milletvekili seçilmeye engel hürriyeti bağlayıcı cezalar ile suçlar gösterilmiştir. Milletvekili olmaya engel teşkil edenlerin, devama da engel teşkil etmesi gerektiği düşüncesinden hareketle, maddede tek tek sayılmak suretiyle sınırlı olarak gösterilen suçlar ile türleri ve alt sınırları belirlenen suçlarda dokunulmazlık tanınmamalı, bununla bağlantılı olarak Anayasa'nın 83. maddesinin 2. fıkrasındaki 'sorguya çekilemez' ve 'yargılanamaz' sözcükleri metinden çıkarılmalı, 'tutulamaz' ve 'tutuklanamaz' sözcükleri yerinde bırakılmalı, dokunulmazlık 76. maddede gösterilenlerin dışındaki suçlar ile tür ve alt sınırları gösterilenler dışındaki cezalara hasredilmelidir. Bu düzenlemenin yürürlük tarihinin ayrıca belirlenmesi, uzlaşı noktasını teşkil edebilir düşüncesindeyim."

Ok, ceza hukukçusu açığının giderilmesi için, "Anayasa Mahkemesi'ne, Yüce Divan görevi sırasında en az altı Yargıtay Ceza Dairesi Başkanı'nın katılmasını" da önerdi.

Memuru koruyan Anayasa
Yolsuzluklara karşı siyasetçinin konumu duruşunun önemine dikkati çeken Ok, "Zira yasal tedbir tekeli onlardadır" dedi ve adaletin hesap sorma gücü ve alanının genişletilmesine yönelik yeni düzenlemelere acilen ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Yolsuzlukların önemli bir ayağını oluşturan bürokrasinin gereksiz bir koruma altında olduğunu ifade eden Ok, bu korumayı sağlayan Anayasa'nın 129. maddesinin son fıkrasının kaldırılmasını istedi. Fıkra, "memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında ceza kovuşturması açılmasının idarî merciin iznine bağlı olduğunu" hükme bağlıyor.

Amaç kapatmak değil, yaşatmak
"Siyasi partileri yaşatmak, demokrasiyi yaşatmanın asgari koşulu" olduğunu belirten Ok, kapatma yerine getirilen, "partinin devlet yardımından yoksun bırakılması" yaptırımının, bu yardımı almayan partiler için uygulanamaz olduğunu hatırlatarak, devlet yardımı almayan partilere de, bu yardımı alanlara verilebilecek cezalar esas alınarak para cezası hesaplanabileceğini söyledi.

Kişilere yönelik suça af olmaz
Başsavcı Ok, devlete karşı olan suçların affedilebileceğini, ancak kişilere karşı işlenen suçların affedilmesinin, adalete ve devlete güveni zedelediğini belirtti.

Adli kolluk ile bölge adliye ve ihtisas mahkemelerinin kurulmasının önemini de vurgulayan Ok, bütçeden yargıya ayrılan payın yükseltilmesini istedi.

yenişafak