Meslek liselerine neşter zamanı
meral tamer
6 aylık mesleki eğitimi ve katma değeri yüksek meslekleri, eğitim sistemine entegre edemiyoruz
Önümde mesleki eğitimi, iş dünyası perspektifinden masaya yatıran "İş Dünyasının Mesleki Eğitime Bakışı" başlıklı bir araştırma var. Araştırma, İstanbul Ticaret Odası tarafından, iş dünyasının ihtiyaçlarıyla mesleki eğitim sisteminin arz ettiği işgücü arasındaki sorunlara ışık tutmak amacıyla yaptırılmış.
14 ilde 2401 işadamıyla görüşülerek gerçekleştirilen araştırmanın bulguları, Milli Eğitim Bakanlığı'nın imam hatip liseleri üzerinden siyaset yapmayı bırakıp, mesleki eğitime acil olarak eğilmesi gereğini ortaya koyuyor.
İşsiz Mühendisler Derneği
Araştırmada belirtildiği gibi eğer bugün genel nüfusta % 9.1 olan işsizlik, genç nüfusta 2 katına (% 17.4) çıkmışsa, onbinlerce mezun fazlası olan mühendisler "İşsiz Mühendisler Derneği" kurmuşsa, öte yandan işadamlarının % 38.5'i nitelikli eleman bulamamaktan yakınıyorsa, burada ciddi bir terslik var demektir!
Demek ki sorunun çözümü meslek lisesi mezunlarına üniversite yolunun açılması değil. Meslek lisesi mezunlarının da işsizler ordusuna katıldığını dikkate alırsak sorunun çözümü, meslek liselerinde verilen eğitimin işyerlerinin günümüz koşullarında değişen ihtiyaçlarına cevap vermesini sağlamak.
Araştırmaya göre ülkemizdeki 1 milyon 858 bin işyerinden 715 bini nitelikli eleman bulamadığı için daha düşük verimlilikle çalışıyor, daha az istihdam yaratıyor. Ülkemiz için ne kadar büyük bir kayıp!
Bir dönem Tansu Çiller, Devlet Bahçeli ve Mesut Yılmaz'ın danışmanlığını yaptıktan sonra meslek yüksekokullarıyla ilgili bir araştırma için bir araya gelen Ömer Kayır, avukat Şükrü Karaca ve Yılmaz Şenyüz ile Gazi Üniversitesi'nden öğretim görevlileri Yrd. Doç. Dr. Cevdet Söğütlü, Dr. Hüseyin Yayman ve Hamdi Kılıç tarafından gerçekleştirilen araştırmadan birkaç bulgu:
Piyasanın işgücü ihtiyacını mesleki eğitim kurumlarından karşılama oranı son derece düşük.
İşadamları, istedikleri sayıda ve nitelikte elemanı kolayca bulabilmeleri halinde işlerini genişletmeyi veya yeni işyeri açmayı düşündüklerini belirtiyorlar.
Gerekli nitelikte, sayıda ve ücrette yetişmiş eleman bulamadıkları için, yabancı işgücüne yönelen iş adamlarımızın oranı % 8.2
İşyeri eğitimi, meslek eğitim kurumlarının yerini almış durumda.
Tezgâhtar kıtlığı
İşverenlerin bulmakta en çok zorluk çektikleri elemanlar kategorisinde, satış-pazarlama-tezgâhtarlık ilk sırada. Pazarlama ve benzeri alanların hem eleman bulmakta çok zorlanılan, hem de en çok iş başvurusu yapılan alan olması, sorunun ne denli büyük boyutlu olduğuna işaret ediyor.
İŞKUR verilerine göre okuma-yazma bilmeyenler ve hiçbir niteliği olmayanlarla, meslek lisesi mezunlarının işsizlik oranları maalesef aynı. Mevcut haliyle meslek okulu diplomasına sahip olmanın, insanlara bir getirisi yok.
Bizde meslek tanımında ciddi eksiklik var. Katma değeri yüksek meslekleri sistemimize entegre edemiyoruz. Genel bir düzenlemeyle tüm meslek liselerinde 4 yıllık eğitim şartı var. Avrupa'da ise 8 binden fazla meslek tanımı var ve öyle meslekler var ki 6 aylık eğitimle işe başlayabiliyorsunuz.