10 evsahibinden 8'i vergi ödemiyor
Maliye Bakanlığı'na göre, Türkiye'de her 10 konuttan sadece 2'si için kira vergisi ödeniyor. Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü, gayrimenkul sermaye iratları konusunda bir araştırma yaptı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2005 verileri ile iskan ruhsatları ve TEDAŞ'ın elektrik fatura bilgilerinden yararlanılarak gerçekleştirilen çalışmada, Türkiye'de 17 milyon konut bulunduğu belirlendi.
En dürüst il İstanbul
Araştırmaya göre, hane halkının yüzde 68'i kendi evinde, yüzde 24'ü kirada, yüzde 2'si lojmanda oturuyor. Yüzde 5'lik kesim ise kendi evinde ikamet etmiyor, ancak kira da ödemiyor. Araştırmaya göre, 17 milyon konutun 3 milyon 770 binini kiralık konutlar oluşturuyor. Maliye Bakanlığı'nın ?kiralanmaya hazır konutlar? olarak tanımladığı bu konutlar için kira beyannamesi sayısı ise 857 binde kalıyor. Bu şekilde her 100 konutun yaklaşık 23'ü için kira vergisi ödeniyor.
Bir bölüm konuttan elde edilen kira gelirinin, yıllık kira istisnası tutarının altında kaldığı dikkate alınsa da ev sahiplerindeki vergi kaçağının yine de yüksek seviyelerde seyrettiği ortaya çıkıyor.
Araştırmaya göre, İstanbul'da yaklaşık 3.5 milyon konut bulunuyor. Bu konutların 905 binini kiralık konutlar meydana getiriyor. Kira geliri beyannamesi verilerek, gelir vergisi ödenenlerin sayısı ise 375 bini aşmıyor.
Doğu illeri son sırada
Aynı şekilde Ankara'da toplam konut sayısı yaklaşık 1 milyon 249 bin, kiralanmaya hazır konut sayısı 353 bin, kira beyannamesi verilen konut sayısı da 112 bin 686 olarak tespit edildi. İzmir'de de 1 milyon 207 bin konutun 265 bini kirada bulunuyor. Bu kentte kira beyannamesi verilen konut adedi de yaklaşık 61 binde kalıyor.
Bursa'da ise toplam konut sayısı 657 bin, kiralık konut sayısı 147 bin, kira beyannamesi verilen konut sayısı da 34 bin oldu. 480'er bin konutun bulunduğu iki gelişmiş ilimizden Antalya'da kiralık konut sayısı yaklaşık 107 bin, Adana'da ise 92 bin olarak belirlendi. Antalya'da beyanname alınan konut adeti 25 bin 583, Adana'da ise 8 bin 257'de kaldı.
Bu arada kirada beyan oranı en yüksek iller yüzde 41.5 ile İstanbul, yüzde 32 ile Ankara, yüzde 30.5 ile Bartın, yüzde 29 ile Eskişehir, yüzde 27.4 ile de Denizli olarak sıralandı.
Beyan oranı en düşük iller ise yüzde 0.3 ile Bitlis, yüzde 1,2 ile Ağrı, yüzde 1.3 ile Adıyaman ve Batman, yüzde 1.7 ile Şanlıurfa, yüzde 1.9 ile Mardin, yüzde 2.2 ile de Şırnak oldu.