Cumhurbaşkanı seçiminin 22 Temmuz'a yetişmesi Ahmet Necdet Sezer'in tavrına bağlı

Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin Anayasa değişikliğinin erken seçimin yapılacağı 22 Temmuz'a yetişip yetişmeyeceği tartışılıyor. AK Parti, Anayasa değişikliğini gerçekleştirerek iki turlu olması öngörülen cumhurbaşkanı seçiminin birinci turunu 22 Temmuz'da milletvekili seçimiyle birlikte yapmayı planlıyor.

Ancak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa'nın kendine verdiği 15 günlük süreleri, veto yetkisini ve referanduma götürme hakkını kullanırsa değişikliğin 22 Temmuz'a yetişmesi zor görünüyor.

Cumhurbaşkanını halkın seçmesini öngören Anayasa değişikliğinin bu hafta kabul edilerek Köşk'e gönderilmesi bekleniyor. Değişikliğin en az 367 oyla kabul edilmesi durumunda Cumhurbaşkanı Sezer, değişikliği 15 gün beklettikten sonra bir daha görüşülmek üzere Meclis'e gönderebilir. Meclis, yine En az 367 oyla kabul ederse Sezer, değişikliği 15 gün içinde Resmî Gazete'de yayımlatacağı gibi referanduma da götürebilir. Meclis'in Anayasa değişikliğini 330 ile 367 arasında bir oyla kabul etmesi halinde ise Sezer yine 15 gün içinde Meclis'e gönderebilir. Meclis'in yine aynı oranda bir oyla kabul etmesi halinde ise değişiklik doğrudan referanduma götürülecek. Anayasa değişikliğinin 367 oyla kabul edilmesi halinde Sezer, kendisine tanınan süreleri sonuna kadar kullansa bile cumhurbaşkanını halkın seçmesini öngören Anayasa hükmü, 10 Haziran 2006'ya kadar yürürlüğe girebilir. Yapılan yeni düzenlemeye göre cumhurbaşkanı seçiminin 60 gün içinde yapılması öngörüldüğü için kalan 42 günlük sürede seçimin birinci turu genel seçimin yapılacağı 22 Temmuz Pazar gününe yetiştirilebilir.

Anayasa değişikliğinin cumhurbaşkanının kararıyla ya da doğrudan referanduma gitmesi durumunda ise süreç uzuyor. 3376 sayılı Anayasa Değişikliğinin Halk Oylamasına Sunulması Kanunu'nun 2. maddesine göre, referandumun yasanın Resmî Gazete'de yayımlanmasından 120 gün sonraki ilk pazar günü yapılması öngörülüyor. Bu durumda referandum eylüle kalıyor. Ancak AK Parti'nin kanunu tek başına değiştirerek 120 günlük süreyi kısaltma imkanı bulunuyor. Böyle bir durumda referanduma genel seçimden yeterli bir süre önce gidilirse ve halk değişikliği kabul ederse 22 Temmuz'da genel seçimle birlikte cumhurbaşkanı seçiminin birinci turu yapılabilecek.

Kullanabileceği süreler

Anayasa değişikliğini 15 gün beklettikten sonra veto edebilir.

Meclis'in aynen iade ettiği Anayasa değişikliğini 15 gün beklettikten sonra referanduma götürebilir.

AK Parti'nin yasa değişikliği yaparak 120 günlük referandum süresini kısaltması halinde Sezer bunu da 15 gün beklettikten sonra veto edebilir.

Meclis'in referandum süresinin kısatılmasına ilişkin yasa değişikliğini aynen kabul etmesi halinde Sezer, bunu Resmî Gazete'de yayımlatmadan önce 15 gün daha bekletebilir.

Sezer'in bu şekilde Anayasa değişikliğini 60 gün geciktirerek iki oylamanın bir arada yapılmasını engelleme imkanı bulunuyor.