İl içinde zorunlu nakilde; 'yükümlü', 'ertelendi' sorunu

Milli Eğitim Bakanlığınca her yıl yaz dönemi yer değiştirme işlemleri başlamadan önce zorunlu hizmet yükümlülüğü bulunan öğretmenler için, zorunlu hizmet durumu güncellemeleri Nisan ayında yapılmaktadır. Güncelleme işlemleri kapsamında zorunlu hizmet durumu ertelenecek veya zorunlu hizmete gönderilecek öğretmenlerin tespiti yapılarak Bakanlığın İKBS sistemi üzerinden bilgi güncellemesi yapılmaktadır.

1- Aile Birliği ve Sağlık Mazereti Bulunan Öğretmenlere İl içi Yer Değiştirmelerde Tüm Eğitim Kurumlarının Açılmaması Sorunu ve Çözüm Yolu;

17.04.2015 Tarihli ve 29329 Sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenecekler" başlıklı 45. maddesi 1. fıkrası (a) bendindeki; "(1) Birinci, ikinci ve üçüncü hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmenlerden;

a) Aile birliği veya sağlık mazeretlerinin devam ettiğini belgelendirenlerin, bir sonraki yer değiştirme dönemine kadar, zorunlu çalışma yükümlülükleri ertelenir." hükümlerine göre aile birliği ve sağlık mazereti bulunan öğretmenlerimiz durumlarını belgelendirmeleri durumunda zorunlu hizmetleri bir yıl süreyle ertelenmektedir.

Bu kapsamda, görev yaptıkları ilin 1, 2 veya 3 üncü hizmet alanındaki eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin zorunlu hizmet durumu İKBS sisteminde "ertelendi"olarak işaretlenirken, aile birliği veya sağlık mazeretlerine dayalı olarak mazeretinin bulunduğu ilin 4, 5 veya 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarına atanan öğretmenlerin zorunlu hizmet durumları ise İKBS sisteminde "yükümlü" olarak işaretlenmektedir. İKBS sisteminde zorunlu hizmet durumu "ertelendi" olarak işaretlenen öğretmenlerimiz il içi yer değiştirme döneminde istedikleri okula yer değiştirme talebinde bulunabilmekte iken, "yükümlü" olarak işaretlenen öğretmenlerimiz ise il içi yer değiştirme döneminde 1, 2 ve 3 hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarını tercih edememekte, sadece tercihlerine 4, 5 veya 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumları açılmaktadır. Bu durum ise öğretmenlerimiz açısından mağduriyetlere sebebiyet vermektedir.

2- Can Güvenliği Mazeretleri Nedeniyle Yer Değiştirenlerin Zorunlu Hizmet Durumları ve İl İçi Yer Değiştirmeleri Sorunu ve Çözüm Yolu

Can güvenliği mazeretlerine ilişkin yer değiştirmelere ilişkin, 17.04.2015 Tarihli ve 29329 Sayılı Resmi Gazete'de YayımlananMilli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Mazeret ve engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler." başlıklı 49. maddesi 1. fıkrasında; "(1) Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır." hükümleri bulunmakta, bu hükümlere göre can güvenliği mazeretlerine ilişkin yer değiştirmelerde atıfta bulunulan 25.06.1983 Tarihli ve 18088 Sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Memurun İsteği Üzerine Yapılabilecek Yer Değiştirmeler" başlıklı 12. maddesindeki; "Sağlık, aile birliği ve can güvenliği mazeretlerinin belgelendirilmesi halinde, hizmet bölgelerindeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle ataması yapılabilir.

Sağlık ve aile birliği mazeretlerine dayalı olarak yer değiştirmeye tabi tutulan memur, mazeretinin devam ettiğini her yıl Ocak ayında alacağı belgeyle belgelendirmek zorundadır. Zorunlu çalışma süresini sağlık veya aile birliği mazeretine dayalı olarak tamamlamamış olan memur mazeretinin sona ermesi durumunda, zorunlu hizmet süresinin eksik kalan kısmını tamamlamak zorundadır.

Sağlık ve can güvenliği mazeretlerine dayalı olarak yapılacak yer değiştirme suretiyle atamalar, atanma dönemine tabi değildir." hükümlerine göre işlem yapılmaktadır.

25.06.1983 Tarihli ve 18088 Sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Zorunlu Hizmet Süresi Tamamlanmadan Yapılabilecek Yer Değiştirmeler" başlıklı 10. maddesinde; "Hizmetin gereği olarak 11 inci maddede ya da memurun isteği üzerine, 12 nci maddede belirtilen nedenlerle bu Yönetmeliğin 5 ncı maddesinde belirtilen zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan yer değiştirme suretiyle atanma yapılabilir." hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlere göre, can güvenliği mazeretlerini belgelendirilenlerin yer değiştirme işlemleri yapılmakta fakat sağlık ve aile birliği mazeretlerine dayalı olarak yer değiştirmeye tabi tutulan memurlar, mazeretinin devam ettiğini her yıl Ocak ayında alacağı belgeyle belgelendirmek zorunda iken can güvenliği mazeretinin devam ettiğinin tekrardan belgelendirilmesi şartı bulunmamaktadır.

Bu durum, Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenecekler" başlıklı 45. maddesi 1. fıkrası (a) bendindeki; "(1) Birinci, ikinci ve üçüncü hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmenlerden;

a) Aile birliği veya sağlık mazeretlerinin devam ettiğini belgelendirenlerin, bir sonraki yer değiştirme dönemine kadar, zorunlu çalışma yükümlülükleri ertelenir." hükümlerinde de belirtilerek sadece aile birliği ve sağlık mazereti bulunan öğretmenlerimiz durumlarını belgelendirmeleri istenmekte can güvenliği mazeretlerinin devam ettiğinin belgelendirilmesine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.

Bu iki sorun kapsamın da;

1- Aile birliği veya sağlık mazeretlerine dayalı olarak mazeretinin bulunduğu ilin 4, 5 veya 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarına atanan öğretmenlerin, zorunlu hizmetleri için İKBS sisteminde "yükümlü" olarak işaretlenmesine rağmen, il içi yer değiştirmelerde; aile birliği veya sağlık mazereti nedeniyle bulunduğu ile atandığını beyan edenlere, bulundukları ilin tüm hizmet alanlarında ki eğitim kurumlarının açılması gerekmektedir.

2- Can güvenliği mazeretleri nedeniyle atandıkları ilin 1, 2 veya 3 ncü hizmet alanında görev yapan öğretmenlerin zorunlu hizmet durumları için can güvenliği mazeretlerinin devam ettiğinin belgelendirilmesi istenmeden İKBS sisteminde "ertelendi" olarak işaretlenmesi gerekmektedir.

3- Can güvenliği mazeretleri nedeniyle atandıkları ilin4, 5 veya 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarına atanan öğretmenlerin, zorunlu hizmetleri için İKBS sisteminde "yükümlü" olarak işaretlenmesi gerekmektedir.

4- İl içi yer değiştirmelerde, can güvenliği mazereti nedeniyle bulunduğu ile atandığını beyan edenlere, bulundukları ilin tüm hizmet alanlarında ki eğitim kurumlarının açılması gerekmektedir.

Ahmet KANDEMİR