Davayı kazanan öğretmen bu kez sözlü sınavdan geçti

Kahramanmaraş'ta yaşanan olayda, aday öğretmen statüsündeki bir İngilizce Öğretmeni, asil memuriyete atanmaya yönelik aday öğretmenler için uygulanan 19/03/2017 tarihli yazılı sınavdan 63 puan alarak başarılı sayılmış ancak 03/04/2017 tarihinde uygulanan sözlü sınavdan 44 puan verilerek başarısız sayılmıştır.

Bu işleme itiraz eden öğretmenin itirazı reddedilmişti. Açılan davada da idare mahkemesi, Valiliği haklı bulmuştur. Ancak istinafta, mahkeme heyetiş "Olayda ise, davacının katılmış olduğu sözlü sınava ilişkin olarak tutulan tutanakların incelenmesinden; tutanaklarda sadece komisyon üyeleri tarafından davacıya verilen puan ve not ortalamasının yazıldığı, ancak adaya yöneltilen sorulara verilen cevaplar ve verilen puanların gerekçelerinin yer almadığı, komisyon üyelerince takdir edilen ve Yönetmelik'te belirlenen başarı düzeyinin altında kalan puanların veriliş gerekçelerinin ortaya konulmadığı anlaşılmış olup, söz konusu sözlü sınavda davacının bilgi ve yeterliliğinin objektif bir biçimde değerlendirildiğinden söz etmeye olanak bulunmadığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir." gerekçesiyle mülakatın iptaline karar vermiştir.

Mahkeme kararı sonrasında yeniden sınava alınan aday öğretmen bu kez sözlü sınavda başarılı sayılarak asil öğremen kadrosuna atanmıştır.

İŞTE MAHKEME KARARI

Gaziantep BÖLGE İDARE MAHKEMESİ

1. İdari Dava Dairesi

Esas : 2018 / ....

Karar : 2018 / ....

Karar Tarihi : 04.04.2018

İSTEMİN ÖZETİ : Kahramanmaraş İli, ... İlçesi, .... Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi'nde aday öğretmen statüsünde İngilizce Öğretmeni olarak görev yapan davacının, ilgili mevzuat gereğince asil memuriyete atanmaya yönelik aday öğretmenler için uygulanan 19/03/2017 tarihli yazılı sınavdan 63 puan alarak başarılı sayılmasına rağmen 03/04/2017 tarihinde uygulanan sözlü sınavdan 44 puan verilerek başarısız sayılması üzerine, bu işleme karşı 08/05/2017 tarihli başvuruyla yaptığı itirazın reddine yönelik tesis edilen Kahramanmaraş Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü\'nün 22/05/2017 tarih ve E.73270.. sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada: Kahramanmaraş İdare Mahkemesi'nce verilen 30/11/2017 tarih ve E:2017/..., K:2017/.. sayılı "davanın reddine" ilişkin kararın; hukuka aykırı olduğu, davacıya 44 puan verilen sözlü sınavın objektiflikten uzak bir şekilde yapıldığı, notun gerekçelendirilmediği ileri sürülerek istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ: Mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu ileri sürülerek istinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi Birinci İdari Dava Dairesi'nce, dosyadaki tüm bilgi ve belgeler, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:

Dava, Kahramanmaraş İli, ... İlçesi, ... Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi'nde aday öğretmen statüsünde İngilizce Öğretmeni olarak görev yapan davacının, ilgili mevzuat gereğince asil memuriyete atanmaya yönelik aday öğretmenler için uygulanan 19/03/2017 tarihli yazılı sınavdan 63 puan alarak başarılı sayılmasına rağmen 03/04/2017 tarihinde uygulanan sözlü sınavdan 44 puan verilerek başarısız sayılması üzerine, bu işleme karşı 08/05/2017 tarihli başvuruyla yaptığı itirazın reddine yönelik tesis edilen Kahramanmaraş Valiliği il Milli Eğitim Müdürlüğü'nün 22/05/2017 tarih ve E.73270.. sayılı işleminin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi'nce soruların sınav öncesinde belirlenmesi suretiyle tutanak altına alındığı, davacıya anılan sorular arasından kura çekme usulü ile 72664 ve 54664 numaralı sorulardan oluşan iki adet soru sorulduğu, davacının vermiş olduğu cevap neticesinde sınav kurulunun hep bir üyesi tarafından verilen sözlü sınav puanlarının, her bir üye tarafından değerlendirme tutanaklarına yazıldığı ve imzalanarak kayıt altına alındığı, yine beraberinde her bir üye tarafından verilen notların aritmetik ortalaması alınması suretiyle davacının başarısız sayıldığı görülmekte olup, uyuşmazlığa konu sözlü sınavına dayanak teşkil eden Yönetmelik hükümlerinde sözlü sınavın sesli ve görüntülü kayda alınacağına yönelik bir kurala da yer verilmediği, dava konusu edilen sınavın mevzuatta belirlenen usule uygun olarak yapıldığı, sınavda objektif davranılmadığı ya da kamu yararı dışında başka bir saikle hareket edildiğinin de somut delillerle ortaya konulamadığı dikkate alındığında, davacının uyuşmazlık konusu sözlü sınav ile başarısız sayılması üzerine hu işleme yapmış olduğu itirazın reddine yönelik tesis edilen davalı idare işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle "davanın reddine" karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

Anayasa'nın 2'nci maddesinde belirtilen "Hukuk Devleti" ilkesi, vatandaşlarına hukuk güvenliğini sağlayan, idarenin hukuka bağlılığını amaç edinen, buna karşılık kamu gücünün sınırsız, ölçüsüz ve keyfi kullanılmasını önleyen en önemli unsurlardan biridir. Nitekim hukuk devleti ilkesinin yaşama geçirilmesini sağlayacak araçlar arasında. Anayasanın 8. maddesinde, yürütme yetkisi ve görevinin. Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılacağı ve yerine getirileceği; Anayasanın 125. maddesinde de, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu; 10. maddesinde ise Devlet organları ve idare makamlarının bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorunda oldukları hükümlerine yer verilmiştir.

Sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin, diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve maksat olmak üzere işlemin tüm unsurları yönünden yargısal denetiminin yapılması esas olmalıdır. İdari işlemin yetki, şekil gibi salt usule ilişkin unsurları ile sınırlı olmak üzere yapılan bir yargısal denetimin, hukuk devleti ilkesinin sağladığı güvenceyi temin etmeyeceği açıktır. Nitekim, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2.maddesinin (1/a) bendi gereğince iptal davalarında, idari işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurları yönünden yargısal denetime tabi tutulması zorunlu bulunmaktadır. Dolayısıyla sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin yargısal denetimini sağlayacak altyapının tüm unsurlarıyla oluşturulmasını sağlamak hukuka bağlı idarenin görevidir. Yukarıda da belirtildiği üzere hukuk devleti ilkesinin, idarenin; yargısal denetim yapılmasını ortadan kaldırarak, imkansız kılacak ya da güçleştirecek şekilde bir idari işlem tesis etmesine izni vermesi olanaklı değildir.

17/04/2015 tarih ve 29329 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin "Adaylık işlemleri" başlıklı 15'inci maddesinde; "Aday öğretmenler, adaylık dönemlerinin yetiştirme sürecinde asıl görev yapacakları ilin dışında görev yapabilir ve en az bir yıl fiilen çalışmak ve performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartlarını sağlamak kaydıyla yazılı veya yazılı ve sözlü sınava girmeye hak kazanır." hükmüne, "Performans değerlendirmesi" başlıklı 16'ncı maddesinde; "(1) Aday öğretmenler, görev yaptığı eğilim kurumunda ve eğitim ortamında bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Performans Değerlendirme Formu üzerinden, göreve başladığı ilk dönemde bir, takip eden dönemde ise iki defa olmak üzere, değerlendiriciler tarafından toplamda üç defa değerlendirilir. Değerlendiriciler; il milli eğitim müdürünce görevlendirilecek maarif müfettişi, aday öğretmenin görev yaptığı eğitim kurumu müdürü ve eğitim kurumu müdürünün görevlendirdiği danışman öğretmenden oluşur. Değerlendiriciler birden fazla aday öğretmenin performansını değerlendirebilir; ancak, aynı değerlendirici birden fazla sıfatla aynı aday öğretmenin performansını değerlendiremez." hükmüne, "Sınava ilişkin usul ye esaslar" başlıklı 19\'uncu maddesinde; "(1) Sınav, göreve başlama tarihine göre en az bir yıl fiilen çalışan ve performans değerlendirmesinde başarılı olan aday öğretmenlere, Bakanlıkça belirlenecek merkezlerde ve tarihlerde yapılır.(...) (2) Sınavın, yazılı ve sözlü olarak yapılması halinde önce yazılı sınav, bu sınav sonuçlarının açıklanmasını beklemeden de sözlü sınav yapılır." hükmüne, "Yazılı sınav" başlıklı 20'nci maddesinde; "(1) Performans değerlendirmesinde başarılı bulunan aday öğretmenler Bakanlıkça yazılı sınava tabi tutulur. Yazılı sınava ilişkin diğer iş ve işlemler ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünce yürütülür.(2) Sınav çoktan seçmeli test veya açık uçlu sorular ile yapılır, uygun görülen soru çeşitlerinden biri veya birkaçı birden kullanılabilir.(...)" hükmüne, "Sözlü sınav" başlıklı 21 \'inci maddesinde: "(1) Yazılı sınavın ardından aday öğretmenler Bakanlıkça sözlü sınava tabi tutulabilir. Aday öğretmenlerin sözlü sınava tabi tutulup tutulmayacağı ve tutulacaksa sözlü sınavın yer ve zamanı Bakanlıkça önceden ilan edilir. Sözlü sınav illerde veya Bakanlık merkezinde oluşturulacak sözlü sınav komisyonu/komisyonları tarafından yapılır. (2) Sözlü sınavda adaylar, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-4 Aday Öğretmen Sözlü Sınav Değerlendirme Formu üzerinden: a) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade kabiliyeti ve muhakeme gücü, b) İletişim becerileri, özgüveni ve ikna kabiliyeti, c) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı, ç) Topluluk önünde temsil yeteneği ve eğitimcilik nitelikleri, yönlerinden sözlü sınav komisyonu üyelerince her bent ayrı ayrı 25 puan üzerinden değerlendirilir. (3) Sözlü sınav nihai başarı puanı, sözlü sınav komisyonu üyelerinin puanlarının aritmetik ortalaması alınarak belirlenir. Buçuklu puanlar bir üst tam puana tamamlanır. (4) Sözlü sınav sonuçları, sınavın yapıldığı tarihten itibaren en geç 10 iş günü içinde il milli eğitim müdürlüğü tarafından ilgililere tebliğ edilir. Sözlü sınav sonuçlarına, sonuçların açıklandığı tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sözlü sınavı yapan sınav komisyonuna itiraz edilebilir. Bu itirazlar en geç beş iş günü içinde sözlü sınav komisyonunca incelenerek karara bağlanır ve ilgiliye tebliğ edilir." hükmüne, "Yazılı ve sözlü sınav değerlendirmesi" başlıklı 22'nci maddesinde; "(1) Yazılı ve sözlü sınavların her biri 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı ve sözlü sınavlardan alınan puanların aritmetik ortalaması aday öğretmenin başarı puanını oluşturur. Başarı puanı altmış ve üzerinde olan aday öğretmenler başarılı sayılır. (2) Yalnızca yazılı sınav yapılması halinde sınavdan altmış ve üzerinde puan alanlar başarılı sayılır." düzenlemesine, "Komisyonlar" başlıklı 23'üncü maddesinde; "(...) (3) Sözlü sınav komisyonu; (...) b) Sözlü sınavın illerde yapılması halinde; il milli eğitim müdürü veya görevlendireceği bir il milli eğitim müdür yardımcısı ya da ilçe milli eğitim müdürünün başkanlığında, il milli eğitim müdürlüğünden bir şube müdürü veya şahsa bağlı eğitim uzmanı, ilçe milli eğitim müdürlüğünden bir şube müdürü, bir eğitim kurumu müdürü, bir öğretmen veya ihtiyaç duyulması halinde bir öğretim üyesinden oluşur. Sözlü sınav komisyonu üyeleri il milli eğitim müdürünün teklifi öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün onayı ile görevlendirilir. İhtiyaç duyulması halinde farklı illerden aynı düzeyde komisyon üyesi Bakanlıkça görevlendirilebilir. Sözlü sınavın birden fazla il için bir veya birden fazla merkezde gerçekleştirilmesi durumunda ise komisyon üyeleri sınavın yapıldığı il ya da illerde il milli eğitim müdürlüğü tarafından aynı usulle belirlenir, e) Gerek görülmesi halinde Bakanlık merkezinde ve illerde aynı usulle birden fazla sözlü sınav komisyonu kurulabilir. (4) Sözlü sınav komisyonunun görevleri şunlardır, a) Aday öğretmenlerin sözlü sınav sorularını hazırlamak veya hazırlatmak, sözlü sınavlarını yapmak ve değerlendirmek, b) Sözlü sınav sonuçlarının il milli eğitim müdürlüğü aracılığıyla ilgili aday öğretmene duyurulmasını sağlamak, c) Sözlü sınava ilişkin itirazları sonuçlandırmak, ç) Sözlü sınava ilişkin diğer iş işlemleri yürütmek (...)" hükmüne "Sınav sonrası işlemler" başlıklı 25 inci maddesinde; "(1) Sınavda başarılı olan aday öğretmenler, valiliklerce öğretmen olarak atanır. (2) Sınavdı başarılı olamayan aday öğretmeliler, il içinde aynı hizmet alanında başka bir eğitim kurumunda görevlendirilerek bu Yönetmelik hükümlerine göre yeniden performans değerlendirmesi ve sınava tabi tutulur. Bu kapsamdaki aday öğretmenlerden performans değerlendirmesinde veya sınavda başarısız olanlar öğretmenlik unvanını kaybeder ve memuriyetle ilişikleri kesilir. Ancak bunlardan aday öğretmenliğe başlamadan önce ilgili mevzuatına göre devlet memurluğunda adaylıkları kaldırılarak asıl memurluğa atanmış olanlar, Bakanlıkta kazanılmış hak aylık derecelerine uygun memur kadrolarına atanır." düzenlemesine yer verilmiştir.

.......................

.......................

......................

Yukarıda yer alan mevzuat hükmünün incelenmesinden, değerlendirme kriterlerinden bir kısmının somut bilgi ve belgeye dayandırılması zorunluluğu bulunmakta iken, bir kısmının gözlem ve kanaate dayalı olduğu açıktır. Ancak, sözlü sınava ilişkin Aday Öğretmen Sözlü Değerlendirme Formunda yer alan kriterlerden bir kısmı (örneğin bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade kabiliyeti ve muhakeme gücü, iletişim becerileri, öz güveni ve ikna kabiliyeti, bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı, topluluk önünde temsil yeteneği ve eğitimcilik nitelikleri) gözlem ve kanaate dayalı olmakla birlikte, söz konusu kriterler çerçevesinde bir bütün olarak yapılan değerlendirme sonucunda adayın başarılı ya da başarısız olduğunun belirlendiği dikkate alındığında; gözlem ve kanaate dayalı kriterler yönünden ilgilinin başarısız olarak değerlendirilmesine etki eden hususların ortaya konulması, somut bilgi ve belgeye dayandırılması mümkün olan haneler bakımından ise başarısız olarak değerlendirilmesine etki eden hususların somut bilgi ve belge ile kanıtlanması gerekmekte olup, bu çerçevede adaylara yöneltilen sorular, verilen cevaplar, not takdirlerinin genel gerekçeleri v.s ile birlikte tutanağa bağlanması, bu kapsamda, her bir komisyon üyesi tarafından ayrı ayrı yapılacak değerlendirme sonrası verilecek puanın not ortalamasına göre adayın puan durumunun belirlenmesi düzenli idare ilkesinin gereğidir. Olayda ise, davacının katılmış olduğu sözlü sınava ilişkin olarak tutulan tutanakların incelenmesinden; tutanaklarda sadece komisyon üyeleri tarafından davacıya verilen puan ve not ortalamasının yazıldığı, ancak adaya yöneltilen sorulara verilen cevaplar ve verilen puanların gerekçelerinin yer almadığı, komisyon üyelerince takdir edilen ve Yönetmelik\'te belirlenen başarı düzeyinin altında kalan puanların veriliş gerekçelerinin ortaya konulmadığı anlaşılmış olup, söz konusu sözlü sınavda davacının bilgi ve yeterliliğinin objektif bir biçimde değerlendirildiğinden söz etmeye olanak bulunmadığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir. Bununla birlikte, bu kararın davacının doğrudan başarılı sayılması sonucunu doğurmayacağı, belirtilen kriterlere göre yeniden sözlü sınava alınarak başarılı olup olmadığının belirleneceği açıktır.

Açıklanan nedenlerle;

1- Davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun KABULÜNE,

2- Kahramanmaraş İdare Mahkemesi\'nce verilen 30/11/2017 gün ve E:2017/..., K:2017/... sayılı kararın KALDIRILMASINA, dava konusu işlemin İPTALİNE,

3- Karar sonucu değiştiğinden yargılama giderlerinin yeniden hüküm altına alınmasına,

4- İlk derece aşamasında yapılan 354,85-TL ve istinaf aşamasında yapılan 171,10-TL olmak üzere toplam 525,95-TL yargılama giderinin ve kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.090,00-TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,

5- Posta giderine karşılık yatırılmış olan avanstan artan tutarın 6100 sayılı Kanunun 333.maddesi uyarınca mahkemesince ilgili tarafa resen iadesine, kararın taraflara tebliğine, 04/04/2018 tarihinde, 2577 sayılı Yasanın 45/6. maddesi gereğince oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.

https://www.nazimekalan.av.tr/ogretmene-yapilan-haksiz-mulakat-sinavi-iptal-edildi4160