3 başlıkta, hak nasıl aranır?
Kamu kurumlarıyla muhatap olduğunuzda, bir haksız işlem uygulandığında, hakkınızı nasıl aramalısınız.
Son 20 yılda, kamu yönetiminde önemli değişimler oldu. Bir çok yeni kurum açıldı.
Peki bir memur veya kamuya girmeye çalışan bir aday olarak, bir işlemlerle karşılaştığınızda hakkınızı nasıl aramalısınız.
ÖNCE BİLGİ EDİNME HAKKIYLA BİLGİ SAHİBİ OLUN
DİLEKÇE HAKKI KANUNUYLA İŞLEMİN DEĞİŞMESİNİ İSTEYİN
Öncelikle, hak talebinde bulunmadan önce tam olarak bilgi sahibi olmalısınız. Örneğin KPSS'ye girdiniz ancak sonuçlar açıklandığında puanınızın hesaplanmadığı ortaya çıktı. Yapmanız gereken bilgi sahibi olmaktır.
Öncelikle, 4982 sayılı Kanun doğrultusunda, muhatap kuruma bu kanun ismini belirterek bilgi ve belge talebinde bulunun. Aynı zamanda 3071 sayılı Dilekçe Kanunu hükümleri doğrultusunda işlemin değiştirilmesini talep edin. Bilgi edinme kanunu için buraya, Dilekçe Kanunu için şuraya tıklayın. Eğer muhatap kurum size 15 işgünü içinde cevap vermez veya eksik cevap verirse, Adalet Bakanlığındaki Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna (üst dilekçe, kurumun size verdiği dilekçe ve sizin muhatap kuruma verdiğiniz dilekçe örnekleriyle birlikte) itirazda bulunmanız gerekiyor.
Bilgi edinmeyle eş zamanlı olarak CİMER üzerinden başvuru yapıp da bilgi edinebilirsiniz. Ancak CİMER de cevap alamazsanız, yapacağınız pek fazla bir şey yok. Bilgi edinme de üst kurula başvuru yapmanız mümkün.
YA OMBUDSMANA BAŞVURUN YA DA DAVA AÇIN
Bilgi edindikten, size karşı uygulanan işlemle ilgili olarak bilgi sahibi olduktan sonra iki yolunuz bulunuyor. Ya Kamu Denetçiliği Kurumuna itiraz da bulunabilirsiniz. Bir ücret istenmemektedir. Ya da 60 gün içinde dava yoluna gidebilirsinz. Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuru yapabilmek için tıklayın. (KDK'ya başvuru yapabilmek için mutlak surette ilk muhatap kuruma yukarıda belirtildiği üzere itirazda bulunmanız gerekmeketdir.)
Kamu Denetçiliği Kanunun 17/8 fıkrası gereğince KDK'ya başvuru yaptığınızda, işlemeye başlamış olan dava açma süresi durur. Taki KDK karar verene kadar. KDK karar verdikten sonra, 60 günlük dava açma süresi kaldırğı yerden işlemeye başlar. 60 günlük dava açma süresi çok önemlidir. Ne kadar haklı da olsanız, eğer süreyi kaçırsanız hakimler direkt davayı reddeder.
Davalar İdare mahkemesinde 60 gün içinde açılabilmektedir. Ancak, MEB ile ÖSYM
tarafından yapılan merkezi ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler
ile sınav sonuçları hakkında açılan davalarda, dava açma süresi 10 gündür.
Dava açarken avukat tutmak zorunlu değildir. Matbu dava dilekçesinde boş yerleri
doldurmanız ve meramınızı kanun ve mevzuata uygun olarak anlatmanız yeterlidir.
Dava açarken, karşı taraf muhatap sayısına, bilirkişiye göre miktar değişmektedir.
İlgili mevzuat için tıklayınız.
KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULUNA BAŞVURUN
Bunun yanı sıra eğer haksız bir işlemle karşı karşıyasanız, muhatap kurum yöneticisini Kamu Görevlileri Etik Kurumuna şikayet edebilirsiniz. Her kamu kurumu üst yöneticisinin, "Dürüstlük ve Tarafsızlık", "Saygınlık ve Güven", "Çıkar Çatışmasından Kaçınma", "Savurganlıktan kaçınma", "Hesap Verme Zorunluluğu", "Kamu malları ve kaynaklaırn kullanımı" gibi etik ilkelere uyma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu ilkelerden ne anlaşılması gerektiği 5176 sayılı Etik Kanununda ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Etik ihlali başvurusu en az Genel Müdür ve üstü düzeydeki kamu görevlileri için yapılmaktadır. Başvuru yapabilmek için tıklayınız.