İşçiye zam yüzde 35'e kadar çıktı. Enflasyon hedefi hayal artık
Yılın ilk altı ayı itibariyle yıllık enflasyonun en az yüzde 0.15 düşmemesi durumunda belirsizlik üst sınırı aşılacağından mektupla IMF'ye hesap verilecek. Durum böyleyken hükümetin kamu toplu iş sözleşmelerinde verdiği zam ile yüzde 4'lük enflasyon hedefi "hayal" oldu.
İlk çeyrek itibariyle belirsizlik sınırını geçmekten zorlukla kurtulan Türkiye, 322 bin kişiyi ilgilendiren görüşmelerde yüzde 10 ila yüzde 34.5 zam ile yılın ikinci yarısı için enflasyon riskini artırdı.
2007 enflasyon hedefi ilk beş ayda aşılmışken, toplu görüşmelerde 2008 için de kümülatif olarak yüzde 6.9 zam veren hükümet, gelecek yılın yüzde 4'lük hedefini de şimdiden olumsuz etkiledi.
ARTI ENFLASYON IMF'YE HESAP VERDİRECEK
ANKA Ajansı'nın yaptığı hesaplamaya göre, haziran ayı enflasyonu eksi çıkmazsa Merkez Bankası yılın ikinci enflasyon sınavında da başarısız olacak. Merkez Bankası'nın 2007 para politikası hedeflerine göre, haziran itibariyle yıllık enflasyonda hedefle uyumlu patika yüzde 6.7, belirsizlik aralığı üst sınırı yüzde 8.7 olarak belirlenmişti. Haziran ayı enflasyonu en az 1.99 oranında düşmezse, haziran itibariyle enflasyonda hedefle uyumlu patika aşılacak. Haziran enflasyonu en az 0.15 düşmezse, belirsizlik üst sınırı aşılacak. Bu durumda Merkez Bankası hükümete ve IMF'ye hitaben bir mektup yazarak, sapmanın gerekçelerini açıklayacak.
Haziran ayın enflasyonunda giyim fiyatlarının belirleyici rol oynaması bekleniyor. Bu durumda geçmiş yıllardaki aylık değişim eğilimi bu yıl da tekrarlanırsa enflasyonun eksi çıkması mümkün görülmüyor. 2003 bazlı enflasyonun geçmişine bakıldığında, son dört yılın tamamında haziranda aylık enflasyonun giyim grubunda arttığı dikkat çekti.
HEM MALİ DİSİPLİN HEM İÇ TALEP ARTIŞI ETKİSİ
İlk yarı itibariyle enflasyonun bu kadar kritik bir aşamaya gelmesine, kamu toplu iş sözleşme zamları eklendi. Zamlar, Merkez Bankası'nın izlemeye aldığı mali disiplin açısından ve iç talep artışı ile enflasyonu artırma etkisi ile sorun yaratacak.
Hükümet kamu işçisine brüt çıplak ücretler üzerinden; 1400 YTL üzeri için yüzde 10, 900-1400 YTL için 140 YTL seyyanen, 900 YTL altı için 50 YTL iyileştirme zammı ile birlikte 190 YTL seyyanen zam yaptı. Böylece en düşük maaş olan 550 YTL için yüzde 34.5 zam yapılmış olacak. İyileştirme zammı sınırı olan 900 YTL'de bu oran yüzde 21 olarak gerçekleşecek. Böylece çıplak brüt olarak bilinen sosyal haklar hariç ücretlerde yıllık 600 milyon YTL maliyet oluşacak. Sosyal haklarda aynı oranlarda yapılacak artışla toplam maliyet 800 milyon YTL'ye yükselecek.
2008 HEDEFİNE ERKEN DARBE
124 bin 149 kamu işçisinin sözleşmesi 1 Ocak 2007, 21 bin 106'sının sözleşmesi 1 Şubat 2007, 175 bin 206'sının sözleşmesi ise 1 Mart 2007'den itibaren geçerli olacak. Oluşacak farklar da dört ay içinde ödenecek. Bu durumda ücret artışlarının etkisi aylara dağılırken, gecikmeli etkiler 2008'e kadar sarkabilecek. Bunun yanı sıra, 2008 için her iki altı aylık dönem için de yüzde 3'er zam ve enflasyon farkı verileceği için, 2008 yılı yüzde 4'lük enflasyon hedefini olumsuz etkileyecek unsurlardan biri şimdiden ortaya çıkmış oldu. Enflasyon farkı hariç kümülatif olarak 2008'de kamu işçisine yüzde 6.9 zam yapılacak. Bu da enflasyon hedefinin 2.9 puan üzerine çıkılması anlamına gelecek.