Rehber öğretmenlerin günlük ve haftalık çalışma süresi ne kadardır?
Rehber öğretmenler kanuni ve hukuki olmayarak günde 2 saat fazla çalıştırılmaktadırlar.
Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğinin "Çalışma saatleri ve izinler" 37. maddesi 2. fıkrasındaki; "(2) Rehberlik servislerinde görevli rehberlik öğretmenlerinin çalışma süreleri haftalık 30 iş saatidir. Günlük çalışma saatleri eğitim-öğretim kurumunun özellik ve ihtiyaçlarına göre okul müdürlüğünce düzenlenir. Bu elemanlar izin ve tatillerini diğer öğretmenler gibi kullanırlar." hükümlerine göre rehber öğretmenler günlük 6 saat haftalık olarakta 30 saat çalıştırılmaktadır. Bu durumu yasalar ışığında incelersek;
ÖĞRETMENLERİN ÇALIŞMA SAATLERİ KANUNLA DÜZENLENMİŞTİR
Şöyle ki;
Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğinin; "Çalışma saatleri ve izinler" 37. maddesi 1.fıkrasındaki;"(1) Rehberlik ve araştırma merkezlerinde görevli uzmanlar ve rehberlik öğretmeninin çalışma saatleri ve izinleri ile ilgili konular, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 99, 102, 103, 104 üncü maddeleri esaslarına göre düzenlenir." hükümleri gereğince rehber öğretmenlerin çalışma saatleri ve izinleri ile ilgili konular, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 99, 102, 103, 104 üncü maddeleri esaslarına göre düzenlenmek zorunluluğu bulunmaktadır.
Ayrıca öğretmen olduklarından rehber öğretmenler izin ve tatillerini diğer öğretmenler gibi kullanmaktadırlar.
Öğretmenlerin; 1.12.2006 tarihli ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ve 16.12.2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Aylık karşılığı ders görevi" başlıklı 5. maddesinde aylık karşılığı ders görevi, "Ek ders görevi" başlıklı 6. maddesinde ise ek ders görevleri belirlenmesine karşılık rehber öğretmenlerin ne kadar aylık karşılığı görev yapacağı ek dersle ilgili esaslarda bulunmamaktadır.
Rehber öğretmenlerin ek ders görevi; Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Ders niteliğinde yönetim görevi" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (d) bendindeki; "(1) İlgili mevzuat hükümleri ile tespit edilen inceleme, araştırma, planlama, programlama, yönetim, denetim, eğitim ve öğretim gibi görevlerinden; d) Her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumları rehber öğretmenlerinin ders yılı süresince haftada 18 saati, ders niteliğinde yönetim görevi sayılır ve fiilen görev yapma karşılığında ek ders ücreti ödenir." hükümlerinde yer almakta buna göre Rehber Öğretmenlere 18 saat ek ders ücreti ödenmektedir.
Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın dayanağı ise kararın "Dayanak" başlıklı 3. maddesindeki; "(1) Bu Karar, 5.3.1964 tarihli ve 439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun ve 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 89 uncu maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanmıştır." hükümlerinde yer almaktadır.
Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda, öğretmenlerin aylık ve ek ders karşılığı okutmakla yükümlü oldukları ders saatlerini belirledikleri maddelerin dayanağı; 12.03.1964 tarih ve 11654 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun 3. maddesindeki hükümlerdir.
REHBER ÖĞRETMENLERE KANUNA GÖRE 15 SAAT AYLIK KARŞILIĞI DERS GÖREVİ, 6 SAATİ ZORUNLU OLMAK ÜZERE HAFTADA 15 SAATE KADAR EK DERS GÖREVİ VERİLEBİLİR
12.03.1964 tarih ve 11654 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun 3. maddesindeki; "Madde 3- A) Orta dereceli okulların ikinci devre genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri maaşları karşılığında ve ihtisasları içinde haftada (15) birinci devre genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri de maaşları karşılığında ve ihtisasları içinde (18) saat ders okutmakla yükümlüdürler.
Bu öğretmenlere okullarında veya dengi okullarda ihtisasları içinde haftada (6) saate kadar ücretle mecburi ek ders verilebilir. Bu mecburiyet dışında muvafakatleri ile okullarında resmi ve özel dengi okullarda ikinci devre öğretmenlerine dokuz, birinci devre öğretmenlerine altı saate kadar daha ihtisasları içinde ücretle ek ders ve ekzersiz çalışmaları verilebilir.
Birinci devre öğretmenlerinden olup da okuttukları derslerin tamamı veya çoğu ikinci devreden verilenlerin ders sayılarının tespitinde ikinci devre öğretmenleri gibi işlem yapılır.
B)Orta dereceli mesleki ve teknik öğretim okulları atelye ve tatbikat öğretmenleri ile akşam sanat okulları atelye öğretmenleri, okullarında veya diğer dengi mesleki ve teknik okul ve kurslarında maaşlarına karşılık haftada (20) saat ders okutmakla yükümlüdürler.
Bu öğretmenlere ayrıca haftada (20) saate kadar mecburi, (4) saat de ihtiyari olarak ücretle ek atelye, meslek dersi ve ekzersiz verilebilir.
Köy, ilçe ve bölge kursları öğretmenleri haftada (28) saat atelye dersi okutmakla yükümlü tutulurlar.
Bunlara ayrıca haftada (16) saate kadar ücretle ek atelye dersi verilebilir." hükümlerindeki sayısal kriterler baz alınarak; Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Aylık karşılığı ders görevi" başlıklı 5. maddesinde aylık karşılığı ders görevleri, "Ek ders görevi" başlıklı 6. maddesinde ek ders görevleri ve "Ders niteliğinde yönetim görevi" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (d) bendindeki hükümler ile Rehber Öğretmenlerin ek ders görevleri belirlenmiştir.
439 sayılı Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun 3. maddesi (a) bendindeki hükümlerinde, Rehber Öğretmen adı geçmemesine karşılık madde metninden anlaşılmaktadır ki, Rehber Öğretmenlerin Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri statüsünde 15 saat aylık karşılığı ders görevi, 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saate kadar ek ders görevi verilmesi gerekmektedir.
Fakat 439 sayılı Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun 3. maddesi (a) bendindeki hükümlerine aykırı olarak, Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin kararın "Ders niteliğinde yönetim görevi" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (d) bendindeki hükümlerine göre 18 saat ek ders ödemesi yapılmakta ve 10.11.2017 tarih ve 30236 sayılı Resmi gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğinin "Çalışma saatleri ve izinler" 37. maddesi 2. fıkrasındaki; "(2) Rehberlik servislerinde görevli rehberlik öğretmenlerinin çalışma süreleri haftalık 30 iş saatidir. Günlük çalışma saatleri eğitim-öğretim kurumunun özellik ve ihtiyaçlarına göre okul müdürlüğünce düzenlenir. Bu elemanlar izin ve tatillerini diğer öğretmenler gibi kullanırlar." hükümlerine göre iş saati olan 60 dakika üzerinden 30 saat çalıştırılmaktadır.
Rehber Öğretmenlere Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Ders niteliğinde yönetim görevi" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (d) bendindeki hükümlere göre 18 saat ek ders görevi verilmesi ve 60 dakika üzerinden 30 saat çalıştırılma işlemi 439 sayılı Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun 3. maddesi (a) bendindeki hükümlerine aykırıdır.
YÖNETMELİK İLE ÇALIŞMA SAATLERİ DÜZENLENEMEZ
Rehber Öğretmenlerin çalışma süresinin ne kadar olacağı hususu ise Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliğinin "Çalışma Saatleri ve İzinler" 37 maddesindeki; "(1) Rehberlik ve araştırma merkezlerinde görevli uzmanlar ve rehberlik öğretmeninin çalışma saatleri ve izinleri ile ilgili konular, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 99, 102, 103, 104 üncü maddeleri esaslarına göre düzenlenir.
(2) Rehberlik servislerinde görevli rehberlik öğretmenlerinin çalışma süreleri haftalık 30 iş saatidir. Günlük çalışma saatleri eğitim-öğretim kurumunun özellik ve ihtiyaçlarına göre okul müdürlüğünce düzenlenir. Bu elemanlar izin ve tatillerini diğer öğretmenler gibi kullanırlar.
(3) Rehberlik öğretmenleri tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda izin ve tatil dönemlerinde görevlendirilebilir." hükümleri ile düzenlemiştir.
Fakat 439 sayılı Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun, öğretmenlerin aylık ve ek ders karşılığı görev yapacakları ders sürelerini belirlediği için 657 sayılı kanunun 99. maddesindeki çalışma saatleri öğretmenlere uygulanamaz.
Dolayısıyla öğretmenlerin çalışma saatleri 439 sayılı Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunda düzenlendiğinden Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğinin "Çalışma Saatleri ve İzinleri" başlıklı 37. maddesi 2. fıkrasındaki; "...rehberlik öğretmenlerinin çalışma süreleri haftalık 30 iş saatidir." hükümleri ile çalışma süresi düzenlenemez.
Yukarıda izah ettiğimiz üzere Rehber Öğretmenlerin Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri statüsünde 15 saat aylık karşılığı ders görevi, 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saate kadar ek ders görevi verilmesi gerekmektedir.
Peki o zaman Rehber Öğretmenlerin çalışma süresi ne kadardır?
Okul öncesi eğitim kurumlarında Rehber Öğretmenlerin çalışma süresi ne kadardır?
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Etkinlik, ders, etüt ve dinlenme süreleri" başlıklı 6. maddesi 1. fıkrası (a) bendindeki; "Okul öncesi eğitim kurumlarında; a) Güne başlama, oyun, beslenme, temizlik, etkinlik, dinlenme ve günü değerlendirme zamanlarını da içerecek şekilde günde ellişer dakikalık aralıksız 6 etkinlik saati süre ile normal eğitim yapılması esastır. Ancak kayıt alanında okula kesin kaydı yapılamamış çocuk bulunan okullarda ikili eğitim yapılması zorunludur." hükümlerine göre 50 dakika üzerinden, Rehber Öğretmenlerin Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri statüsünde 15 saat aylık karşılığı ders görevi, 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saat ek ders görevi olmak üzere toplamda 30 ders saati çalışma süresi bulunmaktadır.
İlköğretim kurumlarında Rehber Öğretmenlerin çalışma süresi ne kadardır?
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Etkinlik, ders, etüt ve dinlenme süreleri" başlıklı 6. maddesi 2. fıkrası (a) bendindeki; "2) İlköğretim kurumlarında; a) Bir ders saati süresi 40 dakikadır. Okul yönetimince teneffüsler için normal eğitim yapılan okullarda en az 15 dakika, ikili eğitim yapılan okullarda ise en az 10 dakika süre ayrılır." hükümlerine göre 40 dakika üzerinden, Rehber Öğretmenlerin Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri statüsünde 15 saat aylık karşılığı ders görevi, 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saat ek ders görevi olmak üzere toplamda 30 ders saati çalışma süresi bulunmaktadır.
Ortaöğretim Kurumlarında Rehber Öğretmenlerin çalışma süresi ne kadardır?
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Ders süresi ve günlük çalışma saatleri" başlıklı 9. maddesi 1. fıkrasındaki; "(1) Ortaöğretim kurumlarında bir ders saati süresi 40 dakikadır. Dersler arasındaki dinlenme süreleri okul yönetimlerince belirlenir. Derslerin başlama, bitiş ve öğle arası dinlenme süreleri il çalışma takvimine uygun olarak okul müdürünün başkanlığında okul zümre başkanları ve okul öğrenci temsilcisinden oluşan komisyon tarafından ortaöğretim kurumunun özellikleri, uygulanan programlar ile çevre ve ulaşım şartları dikkate alınarak belirlenir. Dersler arasındaki dinlenme süresi 10 dakikadan, öğle arası dinlenme süresi ise 45 dakikadan az olamaz. Ancak ikili öğretim yapan okullarda bu süreler daha kısa belirlenebilir." hükümlerine göre 40 dakika üzerinden, Rehber Öğretmenlerin Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri statüsünde 15 saat aylık karşılığı ders görevi, 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saat ek ders görevi olmak üzere günlük olarak 6 ders saati, haftalık olarakta 30 ders saati çalışma süresi bulunmaktadır.
Bu durumda bir ders saati süresi: 40 dakika x 6 ders saati =240 dakika olup buda günlük 4 saat yapmaktadır. Dolayısıyla rehber öğretmenler kanuni ve hukuki olmayarak günde 2 saat fazla çalıştırılmaktadırlar.
Ahmet KANDEMİR