Disiplin cezalarında, alt cezayı değerlendirmemek, takdir yetkisini sakatlar mı?

Dava konusu olayda; Devlet Su İşleri Erzurum Bölge Müdürlüğünde Şube Müdürü olarak görev yapan davacı hakkında başlatılan disiplin soruşturması sonucunda 657 sayılı Kanunu'nun 125/D-(f) maddesinde belirtilen gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek suçundan dolayı kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.

Bu işleme karşı Erzurum İdare Mahkemesince açılan dava sonucunda; soruşturma sonucunda verilen cezanın sübuta erdiği, ancak 657 sayılı Kanun'un 125 inci maddesi uyarınca, geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanının uygulanması konusunda idarenin takdir yetkisi bulunduğu, bu hususu değerlendirilerek davacıya uygulanıp uygulanmayacağının gerekçeleriyle birlikte ortaya konulması gerektiği, hakkında aynı disiplin soruşturma raporu ile teklif getirilenlerden bir kısmı hakkında bu hususun raporda değerlendirilerek bir alt cezanın uygulandığı, alt ceza uygulanmasında davacının durumunun değerlendirilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Davalı idare tarafından temyiz edilen bu durum sonucunda Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararda; "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki; "Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir." hükmü ile disiplin cezası vermeye yetkili amir veya kurullarla ilgili hakkında alt ceza uygulama hususunda takdir yetkisi verildiği, alt ceza uygulamasının işlemde tartışılıp tartışılmamasının işlemi sakatlamayacağı, işlemde bu konuya değinilmemiş olmasının takdir yetkisinin alt ceza uygulamama yönünde kullanıldığını göstereceği, Danıştay Onikinci Dairesinin yerleşik kararları ile bu durumun kabul edildiği, bu itibarla; karar içeriğinde işin esasına girilerek fiilin sübuta erdiği yönündeki tespite yer verilmesine karşın; davacının olumlu çalışmaları, ödül veya başarı durumu değerlendirilmeden ceza verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmediği" ifade edilmiştir.

T.C

DANIŞTAY

Onikinci Daire

Esas No: 2015/1532

Karar No: 2019/736

Anahtar Kelimeler: Alt Ceza,

Takdir Yetkisi

Özeti: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "disiplin cezalarının çeşitleri ile ce uygulanacak fiil ve haller" başlıklı 125.maddesinin üçüncü fıkrasındaki; "Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir" hükmü ile disiplin cezası vermeye yetkili amir veya kurullara ilgili hakkında alt ceza uygulama hususunda takdir yetkisi verildiği, alt ceza uygulamasının işlemde tartışılıp tartışılmamasının işlemi sakatlamayacağı, işlemde bu konuya değinilmemiş olmasının, takdir yetkisinin alt ceza uygulamama yönünde kullanıldığını göstereceği, aksi yöndeki mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığı hakkında.

Temyiz Eden (Davalı): Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. ...............

Karşı Taraf (Davacı) :............

Vekili : Av. ...............

İstemin Konusu: Erzurum 2.İdare Mahkemesinin22/01/2015 tarihli ve E:2014/275, K:2015/61 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Yargılama Süreci:

Dava konusu istem: DSİ Erzurum Bölge Müdürlüğüne bağlı .....Şube Müdürlüğünde yapı denetim mühendisi olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/D-(f) maddesi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasına, cezanın bulunduğu derece ve kademe nedeniyle brüt aylığından ¼ oranında kesinti yapılmak suretiyle uygulanmasına ilişkin 15.03.2014 tarihli ve P-101006 sayılı işlemin iptali istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Erzurum 2.İdare Mahkemesince; davacının DSİ ...'inci şube müdürü olarak görev yaptığı dönemde imzaladığı "Erzurum Palandöken Projesi, Sakalıkesik Ovası Sulama İnşaatı' na ait 9 numaralı hakkediş raporuyla birlikte yapılan ödemeler toplamının 41.449.082,80 Tl olduğu, ancak davalı idare tarafından oluşturulan komisyon aracılığıyla mahallinde yapılan incelemede toplam yapılan iş miktarının fiyat farkı ilavesiyle 36.355.451,45 olarak bulunduğu, söz konusu hakkediş raporuyla yüklenicinin yapmadığı işlere ait ödemelerin yapmış gibi kabul edilerek ödendiği, öte yandan yine davacı tarafından 9 numaralı hakkedişe ait işler dahi tamamen yapılmamışken 10 numaralı hakkediş raporunda sarf edilmesi için en son 9.000.000TL tutarında ilave ödenek istenilmesine ilişkin 28.11.2012 tarihli ve 573976 sayılı ek ödenek talep yazısının yazıldığı, davacının bu eylemlerinin 657 sayılı Kanunu'nun 125/D-(f) maddesinde belirtilen gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek kapsamında yer aldığı, fiilinin sübut bulduğu, öte yandan 657 sayılı Kanun'un 125.maddesi uyarınca, geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanının uygulanması konusunda idarenin takdir yetkisi bulunduğu, bu hususu değerlendirilerek davacıya uygulanıp uygulanmayacağının gerekçeleriyle birlikte ortaya konulması gerektiği, hakkında aynı disiplin soruşturma raporu ile teklif getirilenlerden bir kısmı hakkında bu hususun raporda değerlendirilerek bir alt cezanın uygulandığı, alt ceza uygulanmasında davacının durumunun değerlendirilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Temyiz Edenin İddiaları: Dava idare tarafından, davacı hakkında düzenlenen disiplin soruşturma raporunda getirilen teklif doğrultusunda ve bölge disiplin kurulu kararı da alınarak genel müdür tarafından dava konusu işlemin tesis edildiği, davacı hakkında 4483 sayılı Kanun kapsamında soruşturma izni de verildiği, cezanın ¼ oranında aylıktan kesme cezası olarak uygulanması ile bir alt cezanın uygulandığı, alt ceza uygulaması hususunda idarenin takdir yetkisi olduğu, tesis edilen işlemin hukuka ve mevzuatın olduğu ileri sürülmektedir.

Karşı Tarafın Savunması: Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Candan Işık'ın Düşüncesi: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125 maddesinin 5.fıkrasında yer alan geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanın uygulanabileceği düzenlemesinin, idareye alt ceza verilmesi konusunda bir zorunluluk yüklemediği, ilgililerin geçmiş yıllardaki hizmetleri, olumlu çalışmaları ile ödül ve başarı göz önüne alınarak bir alt cezanın uygulanıp uygulanmaması konusunda takdir yetkisi tanıdığı açık olduğundan, davacı lehine alt ceza değerlendirmesi yapılmadığı gerekçesiyle işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve belgeler incelendikten sonra gereği düşünüldü.

İnceleme ve Gerekçe:

Maddi Olay:

DSİ Erzurum Bölge Müdürlüğüne bağlı .....Şube Müdürlüğünde yapı denetim mühendisi olarak görev yapan davacı hakkında düzenlenen 10.01.2014 tarihli soruşturma raporunda; Erzurum DSİ 8.Bölge Müdürlüğünün görev sahası içinde ... İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş'nin yüklenimi altında yapımına devam edilen Büyük Su İşleri Projelerinden "Erzurum Palandöken Projesi, Sakalı Kesik Ovası Sulaması" inşaatına ait 9numaralı hakkediş raporuyla birlikte yapılan ödemeler toplamının 41.449.082,80 Tl olduğu, ancak davalı idare tarafından oluşturulan komisyon aracılığıyla mahallinde yapılan incelemede toplam yapılan iş miktarının fiyat farkı ilavesiyle 36.355.451,45 olarak bulunduğu, söz konusu hakkediş raporuyla yüklenicinin yapmadığı işler yapılmış gibi ödeme yapıldığı, yine davacı tarafından 9 numaralı hakkedişe ait işler dahi tamamen yapılmamışken; 10 numaralı hakkediş raporunda sarf edilmesi için en son 9.000.000TL tutarında ilave ödenek talebinin Bölge Müdürlüğüne gönderildiği belirtilerek davacının 657 sayılı Kanunu'nun 125/D-(f) maddesi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılması, bu cezanın, bulunduğu derece ve kademe nedeniyle brüt aylığının ¼ oranında kesilmesi şeklinde uygulanmasının teklif edildiği, anılan teklif doğrultusunda davacının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına; cezanın bulunduğu derece ve kademe nedeniyle ¼ oranında maaşından kesinti yapılarak uygulanmasına ilişkin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İlgili Mevzuat: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125 maddesinin (D) bendinde; kademe ilerlemesinin durdurulması, fiilin ağırlık derecesine göre memurun bulunduğu, kademe ilerlemesinin 1-3 yıl durdurulması olarak tanımlanmış, (f) alt bendinde; gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek, bu cezayı gerektiren fiil ve hallerden biri olarak sayılmıştır.

Aynı maddenin üçüncü fıkrasında "...geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir."

Beşinci fıkrasında ise "Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet Memurlarının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesini gerektiren hallerde, brüt aylıklarının 1/4'ü-1/2'si kesilir ve tekerrüründe görevine son verilir." Hükümlerine yer verilmiştir.

Hukuki Değerlendirme:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller başlıklı 125. Maddesinin üçüncü fıkrasındaki; "Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir." Hükmü ile disiplin cezası vermeye yetkili amir veya kurullarla ilgili hakkında alt ceza uygulama hususunda takdir yetkisi verildiği anlaşılmaktadır.

Alt ceza uygulamasının işlemde tartışılıp tartışılmamasının işlemi sakatlamayacağı, işlemde bu konuya değinilmemiş olmasının takdir yetkisinin alt ceza uygulamama yönünde kullanıldığını göstereceği, Danıştay Onikinci Dairesinin yerleşik kararları ile kabul edilmiştir.

Bu itibarla; karar içeriğinde işin esasına girilerek fiilin sübuta erdiği yönündeki tespite yer verilmesine karşın; davacının olumlu çalışmaları, ödül veya başarı durumu değerlendirilmeden ceza verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Karar Sonucu:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne

2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu Erzurum 2.İdare Mahkemesinin 22/01/2015 tarihli ve E:2014/275, K:2015/61 sayılı kararının bozulmasına,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine,

4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54.maddesinin 1.fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 06/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.