Doçentlik unvanı alan öğretim üyesinin mali haklarına ilişkin mahkeme karar

Hatırlanacağı üzere, 16 Ocak 2018 tarihli "Danıştay Doçentlerin Mali Haklarını Tek Tek Açıkladı" başlıklı haberimizde; tüm yükseköğretim kurumlarında farklı farklı uygulamalara sebebiyet veren doçent olduktan sonra kadroya atanamayanların mali hakları ile ilgili olarak verdiği kapsamlı kararı sizlerle paylaşmıştık.

Bir yükseköğretim kurumunda görev yapan doktor öğretim üyesi doçentlik unvanı aldıktan sonra kurumuna doçentlik unvanının mali haklarından yararlanmak üzere talepte bulunmuştur. Ancak, görevli olduğu üniversite talebini reddetmiştir. Öğretim üyesi bu konuda idare mahkemesi nezdinde dava açarak doçentlik unvanı aldığı tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesini istemiştir.

Van 3. İdare Mahkemesince yapılan değerlendirme sonucunda Danıştay Sekizinci Dairesinin kararına uygun bir karar vermiştir. Buna göre; ek gösterge, ek ders ödemeleri, döner sermaye katkı payı, geliştirme ödeneği, eğitim öğretim ödeneğinin doçentlik unvanına bağlı olduğu, bu mali haklardan yararlanmak için kadroya atanma şartının bulunmadığına karar verilmiştir.

Ancak, üniversite ödeneği, makam tazminatı ve görev tazminatını almak için ise kadroya atanma şartının bulunduğuna hükmedilmiştir. İlave olarak; eğitim öğretim ödeneği ile geliştirme ödeneğinin ek göstergeye bağlı olarak ödendiği için; kişinin doçent unvanı almış fakat bu kadroya atanmamış olması halinde bu ödenekten yararlanabilmesi için emekliliğe esas derecesinin en az 3 üncü derecede bulunması gerektiğine dikkat çekilmiştir.

Son olarak davacı öğretim üyesinin, doçentlik unvanından kaynaklanan mali ve özlük haklarının taleple bağlılık ilkesi gereğince doçentlik unvanının kazanıldığı tarih olan 17.07.2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine; geliştirme ödeneği ve eğitim öğretim ödeneği bakımından ise davacının emekliliğe esas derecesinin en az 3. derecede bulunması durumunda doçentlik unvanının kazanıldığı tarih olan 17.07.2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine de karar verilmiştir.

DAVACI : ..............

VEKİLİ : AV. .....................................

(e-tebligatlıdır.)

DAVALI : .................................

VEKİLİ : .......................

DAVANIN ÖZETİ :

.................... Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği bölümünde Yardımcı Doçent kadrosunda görev yapan davacının 17.07.2018 tarihinde doçent unvanını aldığından bahisle doçentlik unvanının karşılığı olan mali ve özlük haklarının ödenmesi istemiyle yaptığı

başvurunun reddine ilişkin 28.08.2018 tarih ve E.13304 sayılı işlemin; hukuka aykırı olduğu, ilgili mevzuat gereğince doçentler için öngörülen haklardan bazılarının kadro şartına bağlı olduğu, bazılarında ise doçentlik unvanının kazanılmasının yeterli olduğu ileri sürülerek iptali ve yoksun kalınan parasal hakların doçentlik unvanının kazanıldığı 17.07.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ:

Doçent unvanının alınması ancak doçent kadrosunun bulunmaması durumunda, kişilere aylık ek gösterge ve üniversite ödeneği gibi hakların kişilerin işgal ettiği kadroya göre ödenmesi gerektiği, davacıya doçentlik unvanına uygun olarak ek ders ücretlerinin ödendiği ve dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Van 3. İdare Mahkemesi'nce, dava dosyasındaki bilgi ve belgeler incelenerek gereği görüşüldü:

Dava; ............... Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği bölümünde Yardımcı Doçent kadrosunda görev yapan davacının 17.07.2018 tarihinde doçent unvanını aldığından bahisle doçentlik unvanının karşılığı olan mali ve özlük haklarının ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 28.08.2018 tarih ve E.13304 sayılı işlemin iptali ve yoksun kalınan parasal hakların doçentlik unvanının kazanıldığı 17.07.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

2914 sayılı Yükseköğretim Personel Yasası'nın 3. maddesinin (A) fıkrasında; öğretim üyeleri sınıfının profesörler, doçentler ve yardımcı doçentlerden oluştuğu, aynı fıkranın (b) bendinde; "Doçentlerin, doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren üçüncü derecenin", (c) bendinde; "Yardımcı doçentlerin, yardımcı doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren beşinci derecenin" ilk kademe aylığını alacakları, (C) fıkrasında; araştırma görevlilerinin öğretim yardımcıları sınıfı içinde yer aldığı, 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik yine aynı Yasa'nın 5. maddesinde; üniversite öğretim elemanlarının aylıklarının hesaplanmasında, Devlet memurlarının aylıklarına esas olan gösterge tablosu ve katsayının dikkate alınacağı, aylıkların hesabında ayrıca bu Yasa'ya ekli ek gösterge cetvelinde unvan ve derecelere göre belirlenen ek gösterge rakamlarının dikkate alınacağı hükme bağlanmış olup, 7. maddesinde ise, derece yükseltilmesinin koşulları düzenlenmiş ve anılan Yasa'ya ekli ek gösterge cetvelinde 527 sayılı KHK ile getirilen değişiklik uyarınca 1.1.1995 den itibaren ek gösterge rakamları; 1-3. derece doçentler için 4800 olarak belirlenmiştir.

Dosyanın incelenmesinden; .................... Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği bölümünde Yardımcı Doçent kadrosunda görev yapan davacının 17.07.2018 tarihinde doçentlik unvanını kazandığı, 16.08.2018 tarihinde doçentlik unvanına bağlı mali ve özlük haklarının ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun doçent unvanına sahip olunmasına rağmen doçent kadrosunun bulunmadığından bahisle reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Doçentler için öngörülen mali haklar arasında; 2547 sayılı Kanun'un 58. maddesi uyarınca döner sermaye katkı payı, 2914 sayılı Kanun'un 11. maddesinde ek ders ücreti, 12. maddesinde üniversite ödeneği, 14. Maddesinde geliştirme ödeneği, yine aynı Yasanın Ek 1. maddesinde eğitim öğretim ödeneği, Ek 2. maddesinde de makam tazminatı ve 11/06/2008 tarih ve 26903 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar" başlıklı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca "görev tazminatı" gibi ödentiler yer almaktadır. Söz konusu ödemelerin hangi şartlarda yapılması gerektiğinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.

2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nun 11. maddesinde; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 36 ncı maddesine göre haftalık okutulması mecburi ders yükü saati dışında, kısmi statüde bulunanlar dahil öğretim elemanlarının görev unvanlarına göre Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen mecburi ve isteğe bağlı dersler ve diğer faaliyetler için bu ders ve faaliyetlerin haftalık ders programında yer alması ve fiilen yapılması şartıyla en çok yirmi saate kadar, ikinci öğretimde ise en çok on saate kadar ek ders ücreti ödeneceği düzenlemesine yer verilmiştir. Bu madde uyarınca; öğretim elemanının doçent unvanı almış olması ve fiilen ders vermiş olması doçentlere ödenen ek ders ücretinden yararlanması için yeterli olup; doçent kadrosuna atanma ve emekliliğe esas derecesinin en az 3. derece olması şartı da bulunmamaktadır.

2914 sayılı Kanun'un 12. maddesinde düzenlenen üniversite ödeneği ise; kadro şartına bağlı olup; kişinin bu mali haktan yararlanabilmesi için doçent unvanını almış olmasının yanında doçent kadrosuna atanmış olması da gerekmektedir.

Yine aynı Kanun'un 14. maddesinde; diğer yükseköğretim kurumlarına göre sosyo-ekonomik açıdan daha az gelişmiş yerlerde öğretim yapan ve/veya yeterli sayıda öğretim elemanı sağlanamayan yükseköğretim kurumları ile bunların bölümlerinde görevli öğretim elemanlarına; almakta oldukları aylık gösterge ve ek gösterge toplamının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın beş katına kadar geliştirme ödeneği ödenebileceği düzenlenmiş olup; bu ödeneğin ek göstergeye göre verildiği anlaşıldığından, kişinin bu ödenekten yararlanabilmesi için doçent unvanını almış olması ve bu kadroya atanmamış ise emekliliğe esas derecesinin en azından 3. derecede bulunması gerektiği açıktır.

2914 sayılı Kanun'un Ek-1. Maddesinde düzenlenen eğitim öğretim ödeneği de geliştirme ödeneği gibi ek göstergeye bağlı olarak ödendiği için; kişinin doçent unvanı almış fakat bu kadroya atanmamış olması halinde bu ödenekten yararlanabilmesi için emekliliğe esas derecesinin en az 3. derecede bulunması gerekmektedir.

Yine 2914 sayılı Kanun'un Ek 2. maddesinde düzenlenen makam tazminatı ise; anılan Kanun'a ekli makam tazminatı cetvelinde yazılı kadro ve görev unvanlarına atananlara ödeneceği için kişinin bu tazminattan yararlanabilmesi için doçentlik kadrosuna atanması gerekmektedir.

Görev tazminatı yönünden ise, 11/06/2008 tarih ve 26903 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar" başlıklı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca; makam tazminatı öngörülmüş olan kadrolara atanmış olanlara "görev tazminatı" ödenebileceğinden, bu tazminattan yararlanabilmesi için ilgilinin doçentlik kadrosuna atanması gerekmektedir.

Döner sermaye katkı payı, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 58. maddesinde düzenlenmiş olup; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 58. maddesinin (a) bendinin 4. paragrafında, her eğitim öğretim araştırma veya uygulama birimi veya bölümü ile ilgili öğretim elemanlarının katkısıyla toplanan döner sermaye gayrisafi hasılatının en az %35 inin o kuruluş veya birimin araç, gereç, araştırma ve diğer ihtiyaçlarına ayrılacağı, kalan kısmın ise üniversite yönetim kurulunun belirleyeceği oranlar çerçevesinde bağlı bulunduğu üniversitenin bilimsel araştırma projeleri ile döner sermaye gelirlerinin elde edildiği fakülte, enstitü, yüksekokul, konservatuvar ile uygulama ve araştırma merkezlerinde görevli öğretim elemanları ve aynı birimlerde görevli 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabii personel arasında katkıları da dikkate alınmak suretiyle paylaştırılacağı kurala bağlanmıştır. Bu düzenleme uyarınca kişinin doçentler için öngörülen döner sermaye katkı payından yararlanması için doçent unvanı almış olması yeterli olup, emekliliğe esas derecesinin en az 3. derecede bulunulması yada doçentlik kadrosuna atanması gerekmemektedir.

Bu bakımdan, döner sermaye, ek gösterge, geliştirme ödeneği ve eğitim öğretim ödeneği ödemeleri yönünden öğretim üyeleri için belirtilen derece ve unvanı almış olmak, 2914 ve 2547 sayılı Yasalar gereğince yeterli olduğundan, söz konusu ödemeler için ilgili mevzuatta ayrıca kadro şartı aranmaması

hususu göz önüne alındığında, davacının döner sermaye, ek gösterge, geliştirme ödeneği ve eğitim öğretim ödeneği ödemelerinden yararlanması gerektiği ancak geliştirme ödeneği ve eğitim öğretim ödeneği bakımından davacının emekliliğe esas kadro derecesinin en az 3. derecede bulunması durumunda ödenebileceği anlaşılmakla dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Diğer taraftan; davacının tazminat isteminin, T.C Anayasası'nın 125.maddesinin son fıkrası uyarınca idarelerin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararları tazminle yükümlü oldukları açık olup hukuka aykırılığı yargı kararı ile ortaya konan işlem nedeniyle davacıya doçentlerin yararlandığı mali haklardan döner sermaye ve ek gösterge ödeneğinin davacının 16.08.2018 tarihinde yapmış olduğu başvurusunun 28.08.2018 tarih ve 13304 sayılı işlemle reddedilmesi üzerine 01.10.2018 tarihinde dava açtığı, dava açma tarihinden geriye doğru 120 günü geçmemek koşulu ile başvuru tarihinden geriye doğru 60 gün içindeki ilk uygulama tarihi olan 17.06.2018 tarihinden itibaren dava konusu parasal hakların tazmininin mümkün olduğu göz önüne alındığında davacının doçentlik unvanından kaynaklanan mali ve özlük haklarının taleple bağlılık ilkesi gereğince doçentlik unvanının kazanıldığı tarih olan 17.07.2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesi, geliştirme ödeneği ve eğitim öğretim ödeneği bakımından ise davacının emekliliğe esas derecesinin en az 3. derecede bulunması durumunda doçentlik unvanının kazanıldığı tarih olan 17.07.2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerekmektedir.

Öte yandan, davacının parasal haklarının tazmini isteminin üniversite ödeneği, makam tazminatı ve görev tazminatı kısmı açısından; söz konusu ödemelerin yalnız kadroya bağlı ödentiler olması bakımından yardımcı doçent kadrosunda olan ve doçentlik unvanını taşıyan ancak doçentlik kadrosuna sahip olmayan davacıya ödenemeyeceği açıktır.

Açıklanan nedenlerle;

1)Dava konusu işlemin İPTALİNE, doçentlerin yararlandığı mali haklardan döner sermaye, ek gösterge ödemelerinin doçentlik unvanının kazanıldığı tarih olan 17.07.2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesi, geliştirme ödeneği ve eğitim öğretim ödeneği bakımından ise davacının emekliliğe esas derecesinin en az 3. derecede bulunması durumunda doçentlik unvanının kazanıldığı tarih olan 17.07.2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesi isteminin KABULÜNE,

2)Aşağıda dökümü yapılan 135,50 TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 1.362,00 TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,

3)Davalı idare tarafından yatırılan 5,20 TL vekalet harcının davalı idare

Üzerinde bırakılmasına,

4)Artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra Mahkememizce davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren (30) gün içerisinde Erzurum Bölge İdare Mahkemesi'ne istinaf yolu açık olmak üzere, 05/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Başkan Üye Üye