Öğretmenlere resen öğrenci ya da eğitim koçluğu görevi verilebilir mi?

Bu haberimizde Samsun ilimizde veya başka diğer illerde proje olarak uygulanan ve öğretmenlere resen verilen öğrenci ya da eğitim koçluğu görevini yasal olup olmadığı araştıracağız.

Yukarıdaki yazıda ilgi tutulan maddeleri tek tek inceleyelim; Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 35. maddesi madde başlığında da yazdığı gibi sınıf rehber öğretmeninin görevlerinden bahsetmektedir.

Yine ilgi tutulan Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin 16. maddesinde rehberlik hizmetlerinin Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre yapılacağı, 17. maddesinde zararlı alışkanlıklardan korunma ile ilgili yapılacaklar, 18. maddesinde Sosyal etkinlikler kapsamında öğrenci kulüp faaliyetleri, 19. maddesinde okul ve çevre ilişkileri, 45. maddesinde yazılı ve uygulamalı sınavlar, 47. maddesinde sınav sonuçlarının değerlendirilmesi, 49. maddesinde ölçme ve değerlendirme sonuçlarının duyurulması hususları hüküm altına alınmıştır.

Fark edileceği üzerinde ileri sürülen hiçbir mevzuat hükmünde öğrenci ya da eğitim koçluğu görevinden bahsedilmemektedir.

Kaldı ki Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Ek ders görevi" 6. maddesinin 5. fıkrasındaki hükümlere göre öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri kapsamında danışman öğretmen olarak görevlendirilen öğretmenler ile sınıf veya şube sorumluluğu verilen sınıf/şube rehber öğretmenleri görevlerini yerine getirmektedirler.

Ayrıca idareler, Kanun ile yönetmelik ile getirilmeyen öğrenci yada eğitim koçluğu uygulamasını proje ile uygulamaya koyması, normlar hiyerarşisinde kanunların ve Yönetmeliklerin altında olan, sadece kanunları ve yönetmelikleri açıklamak ve detaylandırmak için proje yada Resmi Yazılar ve Talimatlar ile uygulamaya sokamazlar.

Öğrenci yada eğitim koçluğu görevini hem mesai içerisinde hem de mesai dışında hiçbir uygulamaya sokulması yasal ve hukuki değildir.

Şöyle ki;

12.03.1964 tarih ve 11654 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 439 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri İle İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun ile öğretmenlerin çalışma saatleri düzenlenmiş ve kanunun açıklaması olan 16.12.2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın "Aylık karşılığı ders görevi" başlıklı 5. maddesi ve "Ek ders görevi" başlıklı 6. maddesi ve diğer maddeler ile girilecek dersler belirlenmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Aylık karşılığı ders görevi" başlıklı 5. maddesinde "(1) Kapsama dahil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli;

a)Örgün ve yaygın eğitim kurumlarının müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcıları haftada 6 saat,

b)Okul öncesi ve sınıf öğretmenleri haftada 18 saat,

c)Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri haftada 15 saat,

ç)Atölye ve laboratuvar öğretmenleri haftada 20 saat,

ders okutmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülük öncelikle alanlarında, alanlarında ders bulunmayanlara ise ihtiyaç halinde ve istekleri üzerine alanları dışında ders görevi verilmek suretiyle yerine getirilir." hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlerde yönetici ve öğretmenlerin alanlarında alabilecekleri aylık karşılığı ders sayıları ve alanlarında aylık karşılığı ders görevi verilemeyen veya kısmen verilebilenlere, ihtiyaç halinde ve istekleri üzerine alanları dışında da aylık karşılığı ders verilebileceği belirtilmiştir.

Yine; Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Ek ders görevi" başlıklı 6. maddesindeki; "(1) Kapsama dahil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli olup, aylık karşılığı ders görevini tamamlayan;

a) Müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarına haftada 6 saate,

b) Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenlerine 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saate,

c) Atölye ve laboratuvar öğretmenlerine 20 saati zorunlu olmak üzere haftada 24 saate,

kadar alanlarında, alanlarında ek ders görevi verilemeyen veya kısmen verilebilenlere, ihtiyaç halinde ve istekleri üzerine alanları dışında da ek ders görevi verilebilir." hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlerde yönetici ve öğretmenlerin alanlarında alabilecekleri ek ders sayıları ve alanlarında ek ders görevi verilemeyen veya kısmen verilebilenlere, ihtiyaç halinde ve istekleri üzerine alanları dışında da ek ders verilebileceği belirtilmiştir.

Isparta İdare Mahkemesi 2011/298 Esas No, 2011/1270 Karar No ve 21.12.2011 tarihli kararında; "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile memurların haftalık çalışma saatlerinin düzenlendiği, ancak özel Kanun ve Yönetmelikler uyarınca farklı çalışma saatleri düzenlenebileceği, bu çerçevede ilköğretim okulu öğretmenleri için Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve öğretmenlerinin Ders ve Ek ders saatlerine ilişkin bakanlar kurulu kararı ile özel düzenlemeler yapıldığı, bu çerçevede ilköğretim okulu öğretmenlerinin çalışma sürelerinin haftalık toplam 30 saat (18-12) olarak belirlendiği, diğer yandan günlük ders ve teneffüs sürelerine ilişkin düzenlemelerin de Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde yer aldığı görülmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, davalı idarece 03.10.2005 tarihinde Burdur İl'inde yer alan ilköğretim okullarındaki bütün öğretmenlere, okulda çalışma yapmak ve vatandaşlarla diyaloglarını arttırmaları amacıyla saat 16:00'dan sonra izin verilmesine, bu saate kadar görev yerlerinden ayrılmamaları gerektiğine ilişkin uygulamanın başlatıldığı, davacı sendika şubesi tarafından söz konusu uygulamanın kaldırılması talebiyle yapılan başvuranın davalı idarece reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, ilköğretim okulu öğretmenlerinin haftalık çalışma saatleri ile okullardaki günlük ders ve teneffüs sürelerinin yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca ayrıntılı olarak düzenlendiği, bu süreler dışında görev yerinde kalmaya zorlanamayacakları sonucuna varılmış olup ilköğretim okulu öğretmenlerinin saat 16:00'a kadar görev yerlerinden ayrılamayacaklarına ilişkin uygulamanın kaldırılması talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır." açıklamalarına yer vererek ilköğretim okulu öğretmenlerinin haftalık çalışma saatleri ile okullardaki günlük ders ve teneffüs sürelerinin mevzuatta ayrıntılı olarak düzenlendiği, bu süreler dışında görev yerinde kalmaya zorlanamayacakları belirtilmiştir.

Ayrıca Isparta İdare Mahkemesi 2011/298 Esas No, 2011/1270 Karar No ve 21.12.2011 tarihli kararında; "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile memurların haftalık çalışma saatlerinin düzenlendiği, ancak özel Kanun ve Yönetmelikler uyarınca farklı çalışma saatleri düzenlenebileceği, bu çerçevede ilköğretim okulu öğretmenleri için Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve öğretmenlerinin Ders ve Ek ders saatlerine ilişkin bakanlar kurulu kararı ile özel düzenlemeler yapıldığı, bu çerçevede ilköğretim okulu öğretmenlerinin çalışma sürelerinin haftalık toplam 30 saat (18-12) olarak belirlendiği, diğer yandan günlük ders ve teneffüs sürelerine ilişkin düzenlemelerin de Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde yer aldığı görülmektedir." şeklinde tespit de bulunarak öğretmenlerin mesai saatlerinin Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve öğretmenlerinin Ders ve Ek ders saatlerine ilişkin bakanlar kurulu kararı olduğunu açıkça vurgulamıştır.

Bu karar Danıştay tarafından da onaylanmıştır.

DİDDK, öğretmen mesaisinin tanımında son noktayı koydu

Ayrıca; 16.12.2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın "Ek ders görevi" başlıklı 6. maddesi 5. fıkrasında; "(5) Okul öncesi ve sınıf öğretmenleri ile bölüm, atölye ve laboratuvar şefliği görevi verilen öğretmenler hariç olmak üzere, örgün eğitim kurumlarında ilgili mevzuatında belirtilen sosyal etkinlik faaliyetlerinde danışman öğretmen olarak görevlendirilen öğretmenler ile sınıf veya şube sorumluluğu verilen sınıf/şube rehber öğretmenlerinin bu görevlerinin haftada 2 saati ek ders görevi sayılır. Bu dersler, ders dağıtım çizelgesinde "Öğrenci Sosyal ve Kişilik Hizmetleri" adıyla gösterilir. Bu kapsamda aynı kişiye hem danışman öğretmenlik hem de sınıf/şube rehber öğretmenliği görevi verilmesi halinde sadece bir görev için ek ders ücreti ödenir." hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlere göre okul öncesi ve sınıf öğretmenleri ile bölüm, atölye ve laboratuvar şefliği görevi verilmeyen öğretmenlere sınıf veya şube sorumluluğu verilmekte bu görevin karşılığında da haftada 2 saati ek ders ücreti ödenmekte bu dersler, ders dağıtım çizelgesinde "Öğrenci Sosyal ve Kişilik Hizmetleri" adıyla gösterilmektedir.

Fakat İl ve ilçe milli eğitim müdürlükleri veya okul müdürlüklerince Öğrenci/Eğitim Koçluğu projesi uygulanmakta ve okul yönetimi tarafından görevlendirilen öğretmenlere ortalama 10 tane öğrenci verilmekte. Öğretmenler bu öğrencilerin kişisel sorunlarıyla, eğitim öğretim ile ilgili sorunlarıyla, sosyal ve ailevi sorunlarıyla ayrıca veli ziyaretleriyle ilgilenmek zorunda kalmakta ve bu görüşmelerin hepsiyle ilgili aylık raporlar hazırlanması istenmektedir.

Koçluk kavramı 2000'li yıllarda Türkiye'de popülerlik kazanmış bir alandır, özünde bireyin kendi farkındalığını sağlamasına destek olmayı barındırır. Öğrenci koçluğu ya da eğitim koçluğu da okul ortamında koç vasfını üstlenen öğretmen ile öğrenci arasında karşılıklı güven ve gönüllülük üzerine inşa edilen planlı bir gelişim ilişkisi ve bir iş birliği modelidir. Öğrenci/Eğitim Koçluğu Sertifika Programına katılıp bu işin eğitimin alınması gerekmektedir.

Fakat bu görevin mevzuat alt yapısı yoktur, karşılığında öğretmene ödenecek bir ücret bulunmamaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre öğretmene Öğrenci/Eğitim Koçluğu görevi verilemez.

Ahmet KANDEMİR