Çiftçiler şehirlere giriş-çıkış yasağında esneklik bekliyor

- Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Genel Başkanı Fehmi Kiraz, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle getirilen büyük şehirlere giriş-çıkış yasağından çiftçilerin olumsuz etkilendiğini belirterek, "Şehir merkezinde oturan çiftçiler, tarlasına, bağına, bahçesine gidemiyor. Bu çiftçilerin her birinin Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) belgesi var. Bu belgeyi pasaport gibi göstermesi halinde, onların serbest dolaşımını sağlamamız gerekiyor." dedi.

Kiraz, AA muhabirine, Kovid-19 sürecinde gıda güvenliğinin öneminin herkes tarafından anlaşıldığını söyledi.

Bu süreçte tarımsal üretimin devam etmesinin önemine işaret eden Kiraz, kimi ülkelerin tarımsal ürün ve gıda ürünü ihracat ve ithalat işlemlerini durdurduğunu anımsattı.

Kiraz, bu kapsamda kendine yeterli olmayan ülkelerin sıkıntı çekebileceğine dikkati çekerek, "Türkiye'nin de dışarıdan hububat gibi ürünleri almakta sıkıntı çekeceği için kendisine yeterliliğini sağlaması gerekiyor. Türkiye, yazlık ürünlere yönelik ekimlerine başladı. Sebze yanında, yağlı tohumlar ve endüstri bitkileri ekiliyor. Bu ürünlerde önceliklerimiz belirlenmeli. Örneğin, dışarıya domates satmak için üretilen fazla kapasite, ihtiyaç duyulan başka ürüne yönlendirilsin. Hemen kısa vadede, 1 ay içinde ürün planlamasını ciddi şekilde yapmamız gerekiyor. Patates, soğan ve domateste ihtiyaç belli, ona göre planlama yapalım." diye konuştu.

Türkiye'nin ihtiyaç duyacağı ürünlerin üretiminin özendirilmesi için de destekleme yapılması gerektiğini vurgulayan Kiraz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın diğer sektörler için açıkladığına benzer bir destek paketinin tarım için de gerektiğini dile getirdi.

Kiraz, tarlaların boş kalmaması, üretimin özendirilmesi ve gıda güvenliğinin sağlanması için böyle bir tarımsal destek paketinin önem taşıdığını anlattı.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan Ege, Karadeniz, İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerine giden mevsimlik tarım işçilerin sorunlarının da bu dönemde çözülmesinin büyük önem taşıdığına dikkati çeken Kiraz, şöyle konuştu:

"Kovid-19 nedeniyle hijyen sorunları çözülmezse bu insanlar gitmek istemeyecektir. Bu işçiler tarlaya gelmezse tarımsal üretimimizde ve gıda yeterliliğimizde sıkıntı yaşarız. Tarlalar çapalanmalı, fideler dikilmeli. Devletimiz bunun için aynı yerinden edilmiş Suriyelilere kurduğu kamplar gibi mevsimlik tarım işçileri için de kamplar kurarak sıhhi ortam oluşturmalı. AFAD ve Kızılay'ın konteyner imkanları var. Bu işçilerimize belirli noktalarda, belirli merkezlerde kalabileceği sıhhi yerler oluşturulması lazım."

Kiraz, mevsimlik tarım işçilerinin tarlaya gelmesinin teşvik edilmesi için devletin yüzde 25'lik yevmiye desteği vermesi önerisinde de bulunarak, "Yevmiyesi neyse yüzde 25'i de devlet tarafından ödenebilir. Pandemi döneminde bunu yapmamız gerekiyor. Yoksa iş gücü tarlaya gitmezse gerçekten sıkıntı yaşanır." ifadelerini kullandı.

- "İçişleri Bakanlığı geçiş kolaylığı sağlamalı"

Büyük şehirler için getirilen giriş-çıkış yasağının ardından çiftçilerin bazı sıkıntılar yaşamaya başladığına dikkati çeken Kiraz, şunları kaydetti:

"Çiftçilerimizden çok şikayet geliyor, şehir merkezinde oturan çiftçiler, tarlasına, bağına, bahçesine gidemiyor. Bu çiftçilerin her birinin ÇKS belgesi var. Bu belgeyi pasaport gibi göstermesi halinde, serbest dolaşımlarını sağlamamız gerekiyor. ÇKS belgesinde, tarlasının yeri, parsel numarası ve ne ektiği belli. Çiftçiye geçiş hakkı verilmeli, yoksa tam ekim sezonunda ciddi sıkıntı yaşarız. Çiftçi, 30 kilometre uzağa, tarlasına gidemiyor. Çiftçilerin tohum ve ilaç tedarikini sağlayan gezici ziraat mühendislerine de bu kolaylık sağlanmalı. İçişleri Bakanlığının çiftçiler için de genelge yayımlayarak kolaylık vermesini bekliyoruz. Çiftçimiz rahat rahat tarlasına gitsin."

Kiraz, Türkiye'de çiftçilerin bir bölümünün 65 yaş ve üzerinde olduğunu da anımsatarak, 65 yaş yasağı nedeniyle çiftçilerin sıkıntı yaşadığını ve bu yasağın üreticiler için esnetilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.