Öğretim Görevlisinin görev süresini uzatmamada 'idarenin takdir' hakkı nedir?

Dava, Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, görev süresinin uzatılmamasına işlemin iptal için açılmıştır.

Yerel mahkeme işlemi hukuka uygun bulmuştur.

Danıştay ise yerel mahkeme kararını aşağıdaki gerekçelerle bozmuştur:

Davacının görev süresinin uzatılmaması konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanıldığının ortaya konulabilmesi için geçerli ve somut olarak ortaya konulmuş objektif nedenlerin bulunması gerekir.

Davacı hakkında görev süresinin uzatılmamasına ilişkin gerekçeler arasında yer verilen olaylar için her ne kadar davacının sözlü olarak uyarıldığı davalı idarece belirtilmişse de;

Bahse konu fiiller için somut olarak herhangi bir tespit ve işlem yapılmadığı, görevi ile ilgili herhangi bir başarısızlığı ya da yetersizliğinin ortaya konulmadığı, hizmetine ihtiyaç olmadığına yönelik hukuken geçerli ve kabul edilebilir bir gerekçe de bulunmadığı, davacının eylemlerine dair verilmiş bir disiplin cezasının dosyaya sunulmadığı görülmektedir.

T.C.

DANIŞTAY

8. DAİRE

E. 2018/1412

K. 2020/149

İSTEMİN KONUSU : Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi'nin 14/12/2017 gün ve E:2017/3581, K:2017/4072 Sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: .... Üniversitesine bağlı ... Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, görev süresinin uzatılmamasına ilişkin 21/12/2016 tarih ve 13320152-050.02.04-49/13 Sayılı ....Üniversitesi Yönetim Kurulu Kararıyla görevine son verilmesine ilişkin işlemin iptali istemidir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Eskişehir 1. İdare Mahkemesince verilen 20/06/2017 tarih ve E:2017/203, K:2017/599 Sayılı kararda; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 31. maddesine göre; öğretimle doğrudan doğruya veya dolaylı olarak ilgili olan, Yüksekokulda görev yapan diğer öğretim elemanlarının ve kurumun itibarını zedeleyen davranışları hazırlanan raporda sübut bulduğu; davacının görev süresini uzatmama yönündeki dava konusu işlemin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi'nin 14/12/2017 tarih ve E:2017/3581, K:2017/4072 Sayılı kararında; istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemin mevzuata aykırı olarak tesis edildiğini bu sebeple Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu, bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Hukuka aykırı olduğu anlaşılan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

KARAR : İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

...Üniversitesine bağlı ... Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, görev süresinin Yükseköğretim Kurumları Etik Davranış İlkelerine aykırı davranışları nedeniyle uzatılmamasının Sivrihisar Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü'nün 06/12/2016 tarih ve 302 Sayılı yazısı uyarınca uygun olduğuna dair 21/12/2016 tarih ve 13320152-050.02.04-49/13 Sayılı Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yönetim Kurulu Kararıyla görevine son verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun ( dava konusu işlemin tesis edildiği haliyle ) 'Tanımlar' başlıklı 3. maddesinin ( l ) fıkrasında; öğretim elemanları; yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri, öğretim görevlileri, okutmanlar ile öğretim yardımcıları olarak, ( n ) fıkrasında ise; öğretim görevlisi; ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü bir öğretim elemanı olarak tanımlanmıştır.

Aynı Kanun'un 'Öğretim görevlileri' başlıklı 31. maddesinde ise; "Öğretim görevlileri; üniversitelerde ve bağlı birimlerinde bu Kanun uyarınca atanmış öğretim üyesi bulunmayan dersler veya herhangi bir dersin özel bilgi ve uzmanlık isteyen konularının eğitim - öğretim ve uygulamaları için, kendi uzmanlık alanlarındaki çalışma ve eserleri ile tanınmış kişiler, süreli veya ders saati ücreti ile görevlendirilebilirler. Öğretim görevlileri, ilgili yönetim kurullarının görüşleri alınarak fakültelerde dekanların, rektörlüğe bağlı bölümlerde bölüm başkanlarının önerileri üzerine ve rektörün onayı ile öğretim üyesi, öğretim üye yardımcısı ve öğretim görevlisi kadrolarına atanabilirler veya kadro şartı aranmaksızın ders saati ücreti veya sözleşmeli olarak istihdam edilebilirler. Öğretim üyesi kadrolarına öğretim görevlileri en çok iki yıl süre ile atanabilirler; bu süre sonunda işgal ettikleri kadroya başvuran öğretim üyesi bulunmadığı ve görevlerine devamda yarar görüldüğü takdirde aynı usulle yeniden atanabilirler. Atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer. Bunların yeniden atanmaları mümkündür. Bu takdirde ilk atama usulü uygulanır. Konservatuvarlar ile meslek yüksekokullarına gerektiğinde sürekli olarak öğretim görevlisi atanabilir." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Davacının.... Üniversitesi Rektörlüğü'nün onayı ile 27/12/2011 tarihinde 2547 Sayılı Kanun'un 31. maddesi uyarınca ...Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Bölümü'ne öğretim görevlisi olarak atandığı, davacının görev süresinin 02/01/2012 tarihinden itibaren Rektörlük onayıyla birer yıl sürelerle uzatıldığı, sözleşmenin uzatıldığı son yıl meydana gelen olayda, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Bölümü'nde öğrenci olan B.T.'nin ablasının 18/07/2016 tarihinde ... Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü'ne verdiği dilekçe ile, davacının, kardeşi B.T. ile birlikte olduğu, kardeşi ile iletişimini engellediği, kardeşinin hayatından endişe ettiği, okul yönetiminden polis marifetiyle bulunmasının talep edilmesi üzerine,...Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü'nün 19/07/2016 tarih ve 199 Sayılı yazısı ile Üniversite Rektörlüğü'nden; davacı hakkındaki şikayet iletilerek, davacının daha önce de öğretim görevlisine yakışmayan davranışlarının olduğu, bazı öğrenci ve velilerden daha önce sözlü şikayet alındığını, ancak bu kişilerin çekinmeleri nedeniyle dilekçe vermediklerini, bu nedenle davacının davranışları nedeniyle soruşturma açamadıklarını, ancak davacının sözlü olarak uyarıldığını, davacının davranışlarının diğer öğretim elemanları ve okullarının imajını zedelediği belirtilerek soruşturma açılmasının talep edildiği, akabinde davacı hakkında soruşturma başlatıldığı, fakat soruşturma devam ederken davacı ve B.T.'nin 19/07/2016 tarihinde evlendiklerinin anlaşılması üzerine konuyla ilgili soruşturmanın sonlandırıldığı; ancak davacının 02/01/2017 tarihinde dolacak olan görev süresiyle ilgili olarak yüksekokul müdürü, yüksekokul müdür yardımcısı, yüksekokul sekreteri tarafından hazırlanan 06/12/2016 tarihli raporda; davacının öğretim görevlisi onuruna, şeref ve haysiyetine yakışmayan davranışlarda bulunduğu, diğer öğretim elemanlarınca sözlü olarak yüksekokul müdürlüğüne bildirildiği, bazı davranışları nedeniyle de sözlü olarak kendisinin uyarıldığı, verdiği derslerin sözlü sınavlarını şeffaf olarak yapmadığı, kişisel ve mesleki sorumluluğunu gerekli nitelik ve nicelikte yerine getirmediği, üniversitenin kurumsal kimliğini ve itibarını zarara uğrattığı, davranışlarının Yükseköğretim Kurumları Etik Davranış İlkelerine aykırı olduğundan bahisle görev süresinin uzatılmaması yönünde görüş bildirilmesi üzerine, 21/12/2016 tarih ve 13320152-050.02.04-49/13 Sayılı ... Üniversitesi Yönetim Kurulu Kararı uyarınca 26/12/2016 tarih ve 10081 Sayılı yazı ile davacının kadrosunun boşaltılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlıkta; davacının görev süresinin uzatılmaması konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanıldığının ortaya konulabilmesi için geçerli ve somut olarak ortaya konulmuş objektif nedenlerin bulunması gerekmekle birlikte; davacı hakkında görev süresinin uzatılmamasına ilişkin gerekçeler arasında yer verilen olaylar için her ne kadar davacının sözlü olarak uyarıldığı davalı idarece belirtilmişse de; bahse konu fiiller için somut olarak herhangi bir tespit ve işlem yapılmadığı, görevi ile ilgili herhangi bir başarısızlığı ya da yetersizliğinin ortaya konulmadığı, hizmetine ihtiyaç olmadığına yönelik hukuken geçerli ve kabul edilebilir bir gerekçe de bulunmadığı, davacının eylemlerine dair verilmiş bir disiplin cezasının dosyaya sunulmadığı görülmektedir.

Bu durumda; davacı hakkında tesis edilen 21/12/2016 tarih ve 13320152-050.02.04-49/13 Sayılı .... Üniversitesi Yönetim Kurulu Kararıyla görevine son verilmesine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 Sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,

2. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 14/12/2017 tarih ve E:2017/3581, K:2017/4072 Sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak 23.01.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.