Yunanistan ile stratejik ortak oluyoruz
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis, yarın Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı'nın açılışını yapacak.
Türkiye ve Yunanistan'ı "stratejik ortaklar" yapan "Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Hattı Projesi", yarın iki ülkeyi birleştiren Meriç Köprüsü üzerindeki sıfır noktasında Erdoğan ve Karamanlis tarafından hayata geçirilecek. Temeli 2005 yılında atılan doğalgaz hattının açılışı iki ülke ilişkilerinde yepyeni bir dönemin de miladı olacak.
Meriç Nehri üzerinde gerçekleştirilecek törene, İtalya Başbakanı Romano Prodi, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İtalya Enerji Bakanı ile ABD Enerji Bakan Yardımcısı Clay Sell de davet edildi. İki ülkede yapılan genel seçimler ve siyasi gelişmeler nedeniyle açılışı ertelenen Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı, Türkiye üzerinden bir Avrupa ülkesine doğalgaz satışına yönelik "ilk ticari kontrat" olma özelliği taşıyor. Yaklaşık 250 milyon Euro'ya mal olan hat, Bursa'nın Karacabey ilçesi ile Batı Trakya'daki Gümülcine kenti arasında inşaa edildi ve toplam uzunluğu 300 kilometre. Bunun 17 kilometresi Marmara Denizi geçişi olmak üzere 209 kilometrelik kısmını BOTAŞ, Yunanistan tarafındaki yaklaşık 90 kilometresini ise Yunan doğalgaz kuruluşu DEPA inşa etti.
HATTIN UZUNLUĞU 300 KİLOMETRE
Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı'yla Avrupa Birliği'nin Güney Avrupa Gaz Ringi Projesi'nin ilk ve en önemli aşaması tamamlanmış oldu. Diğer yandan hattın tamamlanmasıyla birlikte Türkiye ve Yunanistan, Avrupa ve Balkanlar'da ana transit ülkeleri haline geldi. Hat, AB'nin enerji güvenliği ve kaynak çeşitlendirme stratejisine de katkıda bulunacak.
Yunanistan'a ilk aşamada Şahdeniz'den alınan gazdan günlük 700 bin metreküp, yıllık ise yaklaşık 250 milyon metreküp gaz iletilecek. Yunanistan-İtalya bağlantısı ile Türkiye'den taşınacak doğalgaz miktarının yılda 11,6 milyar metreküpe çıkarılması planlanıyor. Bunun 8 milyarı İtalya'ya 3,6 milyar metreküpü ise Yunanistan pazarına sunulacak.
Yunanistan ile İtalya, İyon Denizi altında Türkiye üzerinden gelen Hazar doğalgazını taşıyacak 217 kilometrelik boru hattının inşasına 2008 yılında başlayarak 2011 yılında tamamlamayı hedefliyor. Böylece Hazar doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa'ya tam olarak ulaşmış olacak. İyon Denizi'nde inşa edilecek boru hattı, Yunanistan içinden geçen 590 kilometrelik boru hattıyla Gümülcine'ye, oradan da Türkiye'deki Karacabey boru hattına bağlanacak. Bu hattın Yunanistan ve İtalya'ya maliyeti 1 milyar Euro'yu bulacak.
STRATEJİK ORTAKLIK DÖNEMİ BAŞLIYOR
Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı'nın açılışında Başbakan Erdoğan, Türkiye'yi Hazar Bölgesi, Ortadoğu ve Güney Akdeniz bölgelerinin enerji zengini üretici ülkeleri ile Avrupa arasında doğal bir köprü konumuna geldiğini belirtmiş, doğalgaz boru hattı projesinin 'stratejik' bir adım olduğunu söylemişti. Erdoğan, hattın Türkiye ile Yunanistan arasındaki dostluğu perçinleyeceğini, iki ülkenin halkları arasındaki ilişkileri doğalgazın sıcaklığı gibi yakınlaştıracağını söylemişti.
Açılışta yaptığı konuşmada Karamanlis de, projenin gerçekleşmesini "tarihi bir gün" diye tanımlamış, iki ülke hükümetlerinin ve halklarının her zamankinden daha çok işbirliği yapabileceğini gösterdiklerini vurgulamıştı.
Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkiler, son dönemde durağan bir seyir izlerken Başbakan Karamanlis'in üç defa ertelenen Türkiye ziyareti bunda etkili olmuştu. Doğalgaz boru hattıyla birlikte Türk-Yunan ilişkilerinde normalleşme süreci de ivme kazanmış olacak. İki ülke, Kıbrıs ve Ege gibi siyasi konulara çözüm bulmada zorlanırken, ekonomik işbirliği, finans, turizm, enerji-elektrik ve ticaret alanlarında ise başarılı bir performans gösteriyor. Komşu iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2 milyar doları geçmiş durumda. Başbakan Erdoğan, yeni hedefin 5 milyar dolar olduğunu açıklamıştı. Komşu iki ülke, son yıllarda en fazla yatırımı enerji alanına yaparak hem ikili ilişkilerin gelişmesine katkı sağlıyor hem de AB'ye sunulacak enerjinin vanalarını ellerinde bulunduruyor.
Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattının temeli de 3 Temmuz 2005 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis tarafından atılmıştı.