KPSS sonucu memur kadrosuna yerleştirilen kişi sonraki dönemde yeni KPSS puanıyla KİT'lere atanabilir mi?

Soru: 2020/1 merkezi atamasıyla ... Kurumuna, memur kadrosuna atandım. Kurum henüz göreve başlatmadı. 2020 yılı yeni KPSS puanımla merkezi atamadan kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) tercih verip yerleşmem durumunda yeni kurumuma atamam yapılır mı? Aday memur olduğum için istifa etmem durumunda herhangi bir yaptırımla karşılaşır mıyım?

Cevap: Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının sözleşmeli personel alımları doğrudan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik ve merkezi yerleştirme kapsamında değildir. Ancak, KİT ve bağlı ortaklıklarının genel yatırım ve finansman programının tespitine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan atıf sebebiyle dolaylı olarak bu kuruluşlar merkezi yerleştirme kapsamında personel alımı yapmaktadır. 2020 yılına ilişkin Kararın 7. maddesinin ilk fıkrasında bu husus, "İlk defa açıktan atama ile personel alımı, 22/1/1990 tarihli e 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kadro ve pozisyonlar için Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır." hükmüyle ifade edilmektedir.

Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmeliğin ek 2. maddesine göre, merkezi yerleştirme sonucu B grubuna ait herhangi bir kadro veya pozisyona yerleştirilen adaylar, daha sonraki personel alımları için yerleştirmelerine esas alınan puanla başvuruda bulunamamaktadır.

Merkezi yerleştirme bağlamında, yerleştirme ve atama iki farklı idari ve hukuki süreçtir. Yerleştirme adayın ÖSYM tarafından ilan edilen kadro veya pozisyonları tercihi sonucunda puan üstünlüğüne göre tercihlerinden birini hak etmesidir. Atama ise, yerleştirme sonucu hak kazanan adayın kurum tarafından yapılan inceleme sonucunda gerekli şartları taşıdığının anlaşılması sonucunda ilgili kurum tarafından yapılan bir işlemdir. Yerleştirmesi yapılan aday ilgili kuruma başvuruda bulunmaz, evrak teslim etmez veya şartları taşımadığı anlaşılır ise yerleştirme yapılmasına rağmen ataması yapılmaz. Yerleştirmesi yapılan ancak yukarıda belirtilen sebeplerle ataması yapılmayan aday ise Yönetmeliğin ek 2. maddesi gereği aynı KPSS puanıyla sonraki merkezi alımlara başvuru yapamaz. Ancak aday memur olarak atandığı halde süresi içinde göreve başlamaz ise 657 sayılı Kanunun 63. maddesine göre bir yıl süreyle Devlet memuru olamayacaktır.

ÖSYM tarafından açıklanan merkezi yerleştirme sonucu bir kadro veya pozisyona yerleştirilen adayın ilgili kurum tarafından atama onayı tebliğ edilene kadar geçen süreçteki durumu "yerleştirme", atama onayının tebliği ile birlikte "atanma" olarak değerlendirilmelidir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde;
- Yerleştirilmiş olmasına rağmen ataması yapılmayan bir aday yeni bir KPSS puanıyla sonraki merkezi alımlara başvurabilecek,
- Yerleştirme sonucu 657 sayılı Kanuna tabi bir kadroya atanmasına rağmen göreve başlamayan aday bir yıl süreyle yeniden memur statüsünde atanamayacak,
- Memur statüsünde atanmasına rağmen göreve başlamayan personel bir yıl beklemeksizin yeni bir KPSS puanıyla KİT'lerde sözleşmeli personel olarak atanabilecek,
- Devlet memuru olarak göreve başladıktan sonra adaylık döneminde yeni bir KPSS puanıyla KİT'lerde sözleşmeli personel olarak atanmaya hak kazanan kişi memuriyetten istifa ederek herhangi bir süre beklemeksizin atanabilecektir.

Ancak şunu da belirtmek isteriz ki, yerleştirilmesine rağmen atanmak için başvuru yapmayan bir aday hem ilgili kurumun personel planlamasını sekteye uğratmakta hem de işe ihtiyacı olan başka bir adayın atanmasına engel olmaktadır. Maalesef ilgili kurumlar bu soruna kalıcı bir çözüm üretememiştir. Diğer taraftan ise yerleştirme sonuçlarının açıklanmasını müteakip kurumların hızlı davranması ve atama işlemini tekemmül ettirmesi, süreci sebepsiz yere uzatarak adayları mağdur etmemesinin gerekli olduğunu değerlendirmekteyiz.

Ayrıca, KİT'lerde sözleşmeli personel statüsünde ataması yapılanların birkaç istisna dışında 3 yıl süreyle başka kamu kurumlarına atanmasının mümkün olmadığının da bilinmesi gerekir.