TÜBİTAK, üniversitelerin proje istatistiklerini her yıl ilan etmeli!

Bilindiği üzere, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 22 nci maddesinde "Öğretim Üyelerinin Görevleri";

a. Yükseköğretim kurumlarında ve bu kanundaki amaç ve ilkelere uygun biçimde önlisans, lisans ve lisansüstü düzeylerde eğitim - öğretim ve uygulamalı çalışmalar yapmak ve yaptırmak, proje hazırlıklarını ve seminerleri yönetmek,

b. Yükseköğretim kurumlarında, bilimsel araştırmalar ve yayımlar yapmak,

c. İlgili birim başkanlığınca düzenlenecek programa göre, belirli günlerde öğrencileri kabul ederek, onlara gerekli konularda yardım etmek, bu kanundaki amaç ve ana ilkeler doğrultusunda yol göstermek ve rehberlik etmek,

d. Yetkili organlarca verilecek görevleri yerine getirmek,

e. Bu kanunla verilen diğer görevleri yapmaktır."

Şeklinde sıralanmıştır.

Bu doğrultuda, ilgili Kanun hükmüne göre Profesör, Doçent ve Doktor Öğretim Üyeleri, sadece eğitim-öğretim ve öğrencilere danışmanlık hizmeti yapmakla görevlendirilmemiş; ilave olarak proje hazırlıkları, bilimsel araştırma ve yayımlar yapmakla da Kanunda yükümlü kılınmıştır.

Kanunda yer alan bu görev bağlamında akademisyenleri nitelikli bilimsel üretime teşvik etmek ve üretkenliği arttırmak gayesiyle, "Akademik Teşvik Ödeneği" verilmesi hususu 2014 yılında 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununda düzenlenmiştir. Daha sonra ise akademik teşvik ödeneğinin içeriğini oluşturan proje, araştırma, yayın, tasarım, sergi, patent, atıf, tebliğ ve ödüllere dair kapsam ve diğer hususlar "Akademik Teşvik Ödeneği Yönetmeliği"nde belirlenmiştir. Söz konusu Yönetmeliğin eki Faaliyet Puanlama Tablosunda, "TÜBİTAK 1001, 1003, 1004, 1007, 1505, 2244, 3501" başlıklı projeler başta olmak üzere en yüksek akademik teşvik puanı getiren akademik faaliyetler arasında yer almaktadır.

Geçtiğimiz günlerde, TÜBİTAK "1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı" kapsamında 2020 yılı 1 inci dönemi proje sonuçları ilan edildiğinde, 68 üniversitenin desteklenmeye değer görülen proje sayılarını sıralayarak, bu seneki rekabetin nasıl neticeye kavuştuğunu sizlerle paylaşmıştık. Toplam 213 projenin desteklenmesine karar verilen bu yılda, 12 proje kabulü ile en yüksek desteği vakıf üniversitelerinde Koç Üniversitesi, devlette ise Hacettepe Üniversitesi aldı.

Haberimizde belirttiğimiz üzere, TÜBİTAK tarafından desteklenmesi uygun görülen projeler üniversite bazlı ilan edilirken, söz konusu programa proje sunan ancak yapılan değerlendirmeler sonrası kabul edilmeyen üniversitelere dair bir istatistik paylaşılmamaktadır. Halbuki, TÜBİTAK tarafından proje sonuçlarında hangi üniversiteden kaç proje sunulduğu, kaçının kabul edildiğine dair göstergelerin paylaşılması son derece önemlidir. Üniversite sayısının artması rekabeti de beraberinde getirmektedir. Rekabetin kızışması için üniversitelere ait göstergelerin TÜBİTAK tarafından her yıl ilan edilerek kamuoyuna açılması şarttır.

TÜBİTAK'ın en son 2014-2018 dönemine dair beş yıllık bir istatistik yayımladığı düşünüldüğünde, bunun her yıl daha kapsamlı ve farklı göstergeleri içinde barındıracak şekilde kamuoyuyla paylaşılması büyük önem arz etmektedir.