Kamu hastane işletmelerinin yeniden yapılandırılmasında sistem tartışmaları
Abdullah KOÇ
Muhasebat Kontrolörü/ Mali Kılavuz Dergisi
KAMU HASTANE İŞLETMELERİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASINDA SİSTEM TARTIŞMALARI
I-GİRİŞ
Ülkemizde son dönemde devletin ekonomik sektörde küçülmesini hedefleyen neoliberal akımların artması ve kamu hizmetlerinde müşteri odaklı hizmet anlayışının hakim olması nedeniyle kamu hastanelerinin de yeniden yapılandırılması ihtiyacı doğmuştur. Bu amaçla kamu hastanelerinin hantal işleyişten kurtarılması ve çağın gereklerini yakalamak amacıyla sağlıkta dönüşüm programı başlatılmıştır. Bu programın bir öğesi olarak Bakanlar Kurulunun pilot olarak belirleyeceği illerde, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerinin hakkaniyete, halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun, kolay erişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla kamu hastane birlikleri kurulması ve çalıştırılması ile ilgili esasları belirlemek üzere ?Kamu Hastane Birlikleri Pilot Uygulaması Hakkında Kanun Tasarısı? hazırlanmış ve 07.03.2007 tarihinde Başbakanlıkça Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmuştur.
Bu çalışmamızda Kamu Hastane Birlikleri Pilot Uygulaması Hakkında Kanun Tasarısı ile öngörülen model ortaya konulacak, öngörülen bu model irdelenecek ve nihayetinde çerçeve bir yönetim modeli ortaya konulmaya çalışılacaktır.
II- KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PİLOT UYGULAMASI HAKKINDA KANUN TASARISININ ÖNGÖRDÜĞÜ MODEL
A- YÖNETİM AÇISINDAN:
a- Birliğin Özerkliği:
Tasarıyla, Sağlık Bakanlığına bağlı ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları kamu tüzel kişiliğine haiz ?kamu hastane birliği? çatısı altında Bakanlığın ilgili kuruluşu haline dönüştürülmektedir. Sunulan hizmetin büyüklüğü göz önünde bulundurulmak suretiyle aynı ilde birden fazla birlik kurulabileceği gibi, birden fazla ili kapsayacak şekilde de birlik kurulabilecektir. Ayrıca bakanlık, sağlık hizmetleri ve yatırımlarının müştereken planlanması ve işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla, belirleyeceği birden fazla birliği bir araya getirerek birlikler koordinatörlüğü oluşturabilecektir.
Birlikler, yapılacak değerlendirme sonuçlarına göre Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile kurulacaktır.
b- Birliğin Yönetimi:
Tasarıya göre Birliğin organları yönetim kurulu, genel sekreterlik ve hastane yöneticiliklerinden oluşacaktır. Bunlar özetle,
1- Yönetim Kurulu
Birliğin en üst karar organı olan yönetim kurulu, ilk iki üye İl genel meclisi tarafından (biri hukukçu, diğeri yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir), üçüncüsü Vali tarafından (işletme, iktisat veya maliye alanında en az dört yıllık yüksek öğrenim gören), dört ve beşincisi Bakanlık tarafından (biri tıp hekimi, diğeri sağlık sektöründe tecrübe sahibi ve alanında en az dört yıllık yüksek öğrenim gören), altıncısı Ticaret ve Sanayi Odası veya bunların ayrı kurulmuş olması halinde Ticaret Odası tarafından (en az dört yıllık yüksek öğrenim gören), yedincisi İl Sağlık Müdürü veya aynı ilde birden fazla birlik bulunması halinde Bakanlıkça belirlenecek İl Sağlık Müdür Yardımcılarından birisi olmak üzere yedi üyeden oluşacaktır.
Yönetim Kurulu üyelerinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara ilave olarak, kamu veya özel sektörde alanında en az 8 yıl iş tecrübesine sahip olmaları gerekmektedir.
Yönetim kurulunun sekretarya hizmetleri genel sekreterlik tarafından yürütülecektir.
Tasarıda, ayrıca yönetim kurulunun, ayda bir defadan az olmamak üzere önceden belirlenen gündemle en az beş kişiyle toplanacağı, yönetim kurulu gündeminin başkan tarafından hazırlanacağı ve başkan tarafından havale edilmeyen konuların yönetim kurulunda görüşülemeyeceği de düzenlenmiştir.
2- Genel sekreterlik
Tasarıya göre genel sekreterlik birliğin yürütme organı olup, Genel Sekreter de Birliğin en üst yöneticisi ve tüzel kişiliğin temsilcisidir. Tıbbi hizmetler, İdari hizmetler ile Mali Hizmetler Başkanlıkları Genel Sekreterlik bünyesinde kurulur.
3- Hastane Yöneticiliği
Tasarıya göre, Birliğe bağlı hastaneler, hastane yöneticisi tarafından yönetilir. Hastane yöneticisine bağlı olarak da Başhekimlik, İdari ve Mali İşler ile Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlükleri kurulur.
B- MALİ YAPISI AÇISINDAN
a- Birliğin Gelirleri ve Giderleri
Tasarıda Birliğin gelirleri tek tek sayılmıştır. Bu maddeler arasında, Birlik tarafından sağlık alanında verilecek kurs, seminer, eğitim, araştırma, yayın ve danışmanlık hizmetlerinden elde edilen gelirler dikkat çekmektedir. Ayrıca gereken hallerde de Devlet tarafından yardımlar yapılacağı belirtilmiştir.
Tasarıya göre Birliğin giderleri de belirlenmiştir. Birlik giderleri ana hatları ile;
a) Yönetim kurulu üyeleri huzur ücretleri ile birliklere devredilen ve istihdam edilecek personelin aylık, ücret ve mevzuatı uyarınca yapılacak her türlü ödemeleri,
b) Tıbbi uzmanlık hizmetinin satın alınabilmesi,
c) Uzmanlık eğitimi yapmakta olan yabancı uyruklu asistanlara 15.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere yapılacak ödeme,
d) Laboratuvar ve görüntüleme hizmet alımına ilişkin giderler,
olarak sayılabilir.
Burada olumlu olarak değerlendirilebilecek bir husus, Birliklerin tıbbî cihaz ve sarf malzemesi, ilaç ve büro malzemeleri gibi merkezî olarak satın alınmasında fayda görülen mal ve hizmet alımları, bedelleri her birliğin kendi bütçesinden karşılanmak kaydıyla yönetim kurulu kararlarına istinaden Bakanlıkça veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen birlik tarafından toplu olarak yapılabilmesidir. Bu uygulama ile toplu alımlarda tasarruf sağlanabileceği düşünüldüğünden yerinde bir hüküm olduğu değerlendirilmektedir.
b- Birliğin Bütçesi, Muhasebesi ve Denetimi
Birliğin bütçesi, muhasebesi ve denetimi ile ilgili olarak dikkat çeken maddeleri aşağıda sıralanmıştır. Bunlar;
a- Birlik bütçesi her hesap dönemi itibariyle genel sekreterlikçe hazırlanır, yönetim kurulunca onaylandıktan sonra uygulanır. Birer örneği Bakanlığa ve Maliye Bakanlığına gönderilir.
b- Birliklerin muhasebesi 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tutulur. Bilanço ve mali tabloları ile faaliyet raporları, ait oldukları hesap dönemini izleyen dört ay içinde Bakanlığa, Maliye Bakanlığına ve Sayıştaya gönderilir.
c- Birliklerin idari ve teknik denetimi Bakanlıkça, mali denetimi Maliye Bakanlığınca, dış denetimi ise Sayıştayca yapılır. İhtiyaç duyulması halinde Bakanlıkça yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşlarından denetim hizmeti satın alınabilir.
d- Birlikler hakkında;
- 6245 sayılı Harcırah Kanunu,
- 237 sayılı Taşıt Kanunu,
- 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu,
- 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri uygulanır.
e- Birliklerde çalışan personelin her türlü ödemesi birlik bütçesinden karşılanır.
f- Yeterli geliri olmayan birliklerin ihtiyaçlarının giderilmesi ve 209 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen amaçların gerçekleştirilmesi için birlikler, aylık gayrisafi hasılattan tahsil edilen tutarın yüzde 5'ini Bakanlık Döner Sermaye Merkez Muhasebe Birimi hesabına aktarır.
C- PERSONEL İSTİHDAMI VE ÖZLÜK HAKLARI AÇISINDAN
a- Birlik Personelinin Niteliği ve Statüsü
Tasarıya ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen pozisyonlarda istihdam edilecek personelde 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar aranacaktır. Bununla birlikte, genel sekreter, başkanlar, hastane yöneticisi, müdür ve müdür yardımcılarının;
a) Tasarıda belirlenen alanlarda eğitim görmüş olma koşulunu sağlamış olmaları,
b) Kamu veya özel sektörde belirlenen alanlarda en az 5 yıl iş tecrübesine sahip olmaları,
gerekmektedir.
Genel sekreterlikte uzman olarak istihdam edilecek personelde ise, alanında en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş olması ve kamu veya özel sektörde en az 5 yıl iş tecrübesine sahip olması şartlarını taşıması aranacaktır.
Tasarıya ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen genel sekreterler, tıbbi hizmetler başkanları, idari hizmetler başkanları, mali hizmetler başkanları, uzmanlar, hastane yöneticileri, başhekimler, müdürler, başhekim yardımcıları, müdür yardımcıları ve büro görevlilerinin sözleşmeli personel olarak istihdam edilmeleri öngörülmektedir. Bu sözleşmelerin nasıl ve kim tarafından yapılacağı tasarıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Burada dikkat çeken husus yapılan sözleşmelerin süresinin yenilenme imkanıyla birlikte üç yılı aşamayacağı ve genel sekreter sözleşmesinin doğrudan, diğer personel sözleşmelerinin ise genel sekreterin gerekçeli teklifi ile süresinden önce yönetim kurulu kararıyla her zaman sona erdirilebileceğidir. Yine dikkat çeken bir diğer husus ise; yeni yönetim kurulu veya genel sekreterin göreve başlamasından itibaren ikinci ay sonunda, önceki yönetim kurulu veya genel sekreter tarafından yapılan sözleşmelerin, süreleri tamamlanmamış olsa bile sona ereceğidir.
Tasarıda kamu kurum ve kuruluşlarının memur kadrolarında çalışanların da Birlik bünyesinde kurumlarından aylıksız izinli sayılmak suretiyle tasarıya ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen pozisyonlarda sözleşmeli statüde istihdam edilebilme imkanları mevcuttur. Bu şekilde görevlendirilen kamu görevlileri, sözleşmeleri herhangi bir surette sona erdiği takdirde, aylıksız izinli sayıldığı görevlerine geri dönebileceklerdir.
b- Birlik Personelinin Hakları
Birlik bünyesinde sözleşmeli olarak istihdam edilecek personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre belirlenen tavan ücretin belirli katları uygulanmak suretiyle hesap edilen miktarlar ile personelin katkısıyla elde edilen aylık birlik gayrisafi hasılatının yüzde 40'ını aşmamak kaydıyla yine 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre belirlenen tavan ücretin belirli katları uygulanmak suretiyle hesap edilen miktarlar ödenecektir. Sözleşmeli personele ödenebilecek kat tutarları yönetim kurulu kararıyla belirlenecektir.
Buna göre ödenebilecek azami tutarlar;
| 4/b Tavan Ücret Tutarı | Maaşa Esas Azami Tutar | Ek Ödemeye Esas Matrah | Maaş Tutarı | Ek Ödeme Tutarı | Toplam tutar (YTL) | |
| Genel sekreter | 2.241 | 2 katı | 3 katı | 4.482 | 6.723 | 11.205 |
| Başkanlar | 2.241 | 1,5 katı | 3 katı | 3.361,5 | 6.723 | 10.084,5 |
| Uzmanlar | 2.241 | 1 katı | 2,5 katı | 2.241 | 5.602,5 | 7.843,5 |
| Büro Görevlileri | 2.241 | 0,5 katı | 0,5 katı | 1.120,5 | 1.120,5 | 2.241 |
| Hastane Yöneticisi | 2.241 | 1,5 katı | 3 katı | 3.361,5 | 6.723 | 10.084,5 |
| Başhekim | 2.241 | 1 katı | 3,5 katı | 2.241 | 7.843,5 | 10.084,5 |
| Başhekim Yard. | 2.241 | 0,5 katı | 3 katı | 1.120,5 | 6.723 | 7.843,5 |
| Müdür | 2.241 | 1 katı | 1 katı | 2.241 | 2.241 | 4.482 |
| Müdür Yardımcısı | 2.241 | 0,5 katı | 1 katı | 1.120,5 | 2.241 | 3.361,5 |
Not: Yukarda belirlenen ücretler 2007 yılı 1 Temmuzdan geçerli olan 4/b tavan ücret tutarı esas alınmak üzere hesap edilen brüt ücretlerdir.
c- Bakanlık ve Döner Sermaye Personelinin Birliklerde İstihdamı ve Mali Hakları
Tasarıya ekli (I) sayılı cetvelde belirtilenler dışında, hastanelerde hizmetler, birliğe dönüştürülen tarih itibarıyla tabi olduğu mevzuata göre istihdam edilen personel tarafından yürütülecek ve bu personelin birliğe dönüştürüldükleri tarihteki statüleri devam edecektir.
Birliğe dönüştürülmesine karar verilen sağlık kurumları bünyesinde bulunan döner sermayeye ait dolu kadrolar, birliğe dönüştürmeye ilişkin Bakanlar Kurulu kararının yürürlük tarihi itibarıyla, personeli ile birlikte birliğe tahsis edilmek üzere Bakanlığa devredilmiş sayılacaktır.
Bakanlık birimlerinde görevli personel, yönetim kurulunun talebi ve kendilerinin isteğiyle birlik bünyesindeki hastanelerde Bakanlıkça görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilenlerin mali ve sosyal hakları birlikler tarafından karşılanır.
Personelin katkısıyla elde edilen aylık birlik gayrisafi hasılatının yüzde 40'ını aşmamak üzere, personelin katkısıyla elde edilen birlik gelirlerinden, bu şekilde görevlendirilen ve Birlik hastanelerinde görev yapan (işçiler ile ekli (I) sayılı cetvelde belirtilenler hariç) personele de ek ödeme yapılabilecektir. Bu kapsamdaki personele ödenecek azami ek ödeme miktarları halen almış oldukları azami miktarlarla aynı olacaktır. Yani bu kapsamda olan personel açısından özlük haklarında herhangi bir değişiklik olmayacaktır.
III- DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Tasarının genel gerekçesinde ?Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş süreci ve küreselleşme olgusu ile dünyada yaşanan hızlı değişim, yönetim anlayışında ve yapısında önemli değişiklikleri gündeme getirmiştir. İletişim ve ulaşım imkanlarının gelişmesi ile küçülen dünyamızda halkımızın artan ve çeşitlenen talepleri de, yönetim anlayışı ve yapılanmasında yeni beklentiler doğmasına yol açmaktadır.? denilmektedir. Elbette ki mevcut kamu sağlığı sektörünün de değişime ihtiyacı bulunmaktadır. Tasarı ile ilgili olarak yapılan değerlendirme aşağıda maddeler halinde sayılmıştır. Bunlar;
1- Birliğin en üst karar organı olan yönetim kurulu üyelerinin belirlenmesinde, İl Genel Meclisi, Vali ve Ticaret ve Sanayi Odasına vb yetki verildiği görülmektedir. Bu şekilde bir seçme yetkisinin verilmesi, devlet yönetimimizde olmayan ve yerinden yönetim ilkelerine ters düşen bir uygulamadır. Bununla birlikte hastane yöneticiliği hakkında her hangi bir bilgi ve tecrübesi olmayan yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirlerin yönetim kuruluna alınmak istenmesi, Tasarının hedeflediği amaçlara hizmet etmeyeceğini düşündürtmektedir. Mali konularda Birliğe katkı sağlayacağı düşünülüyorsa, uzun yıllardır denetiminde ve saymanlık hizmetlerinde görev almış Maliye Bakanlığı personelinin Birliğin üst düzey ve orta kademe yönetiminde görevlendirilmesi daha uygun olacaktır. Bununla birlikte Ticaret ve Sanayi Odasınca Birliğe yönetim kurulu üyelerinden birisini seçebilirken, Tabipler Odasına böyle bir seçme hakkı verilmemiştir. Oysa ki Birlikler bir ticari işletme olmayıp, her şeyden önce kamu sağlığı ile yetkili ve sorumlu kuruluşlar olduğu unutulmamalıdır.
2- Yönetim Kurulu üyelerinin kamu veya özel sektörde alanında en az 8 yıl, genel sekreter, başkanlar, hastane yöneticisi, müdür ve müdür yardımcılarının en az 5 yıl iş tecrübesine sahip olmaları gerekmektedir. Bu maddeyle birlikte kamu sektöründe hiç deneyimi olmayan bir kişinin Birliğin üst ve orta kademe yönetimine alınması düşünülmektedir. Kamu sektöründe her hangi bir deneyimi olmayan bir kişinin üst ve orta kademe yönetici olarak kamusal bir göreve atanmasının Birlik yönetiminde beklenen sonuçları veremeyebileceği düşünülmektedir.
3- Birliklerin hem yönetim kurulunda hem de üst ve orta kademe yöneticiliğinde görev almak için Tasarıda belirlenen alanlarda eğitim almış olmaları ve kamu ya da özel sektörde belirli hizmet yılını tamamlamış olmaları şartları yeterli görülmüştür. Tasarıya göre bu kişilerde, bu şartlar dışında her hangi bir objektif ölçüt aranmayacaktır. Tasarı bu şekilde yasalaşırsa, bu görevlerin başlangıçtan itibaren politize olarak doğacağı değerlendirilmektedir.
4- Yönetim kurulu gündeminde, başkan tarafından havale edilmeyen konuların hiçbir suretle görüşülemiyor olması, tasarının hedeflemiş olduğu demokratik anlayışa uygun olmayan bir hüküm olarak değerlendirilmektedir.
5- Sözleşmeli statüde olan Genel Sekreterin sözleşmesi, doğrudan ve süresinden önce yönetim kurulu kararıyla her zaman sona erdirilebilmektedir. Gerekçe olmaksızın Yönetim Kuruluna genel sekreteri sözleşme süresinden önce doğrudan görevden alma yetkisinin tanınması iş hukuku hükümlerine aykırı bir uygulamadır.
6- Birlik bünyesinde sözleşmeli olarak istihdam edilecek personele verilecek maaş ve ek ödeme toplamları il valilerinin maaşlarını bile ikiye katlayacak tutardadır. Birlik üst düzey yöneticilerine yüksek ücretler vermekle sağlık hizmetlerinin hakkaniyete, vatandaşın ihtiyaç ve beklentilerine uygun, kolay erişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sunulmasının sağlanamayacağı açık olmakla birlikte Tasarının amacı, yüksek ücretli istihdam alanları yaratmak olmamalıdır.
7- Sağlık alanında verilecek kurs, seminer, eğitim, araştırma, yayın ve danışmanlık hizmetlerinden elde edilen gelirler de Birlik gelirleri içinde sayılmıştır. Birlik tıpkı bir ticari işletme olarak düşünülmüş, kamu yararı ve kamu sağlığı hususu önemsenmeyerek Birliğin yaptığı bütün faaliyetlerden gelir sağlaması hedeflenmiştir. Sağlık hizmetleri kamusal mal ve hizmetler arasında yer almaktadır ve devletin birincil olarak yapması gereken görevleri içindedir. Ticari kaygılardan ziyade kamu hizmeti anlayışı ön planda tutulmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir.
8- Yönetim kurulu üyeleri huzur ücretleri ile birliklere devredilen ve istihdam edilecek personelin aylık, ücret ve mevzuatı uyarınca yapılacak her türlü ödemeler Birliklerin giderleri arasında sayılmıştır. Bugün cari giderleri ile döner sermaye ek ödemelerini dahi karşılamakta güçlük çeken hastanelerin her türlü harcamaları birlik bütçelerinden nasıl karşılayabilecekleri dikkatten kaçırılmıştır.
9- Birliklerin tıbbî cihaz ve sarf malzemesi, ilaç ve büro malzemeleri gibi merkezî olarak satın alınmasında fayda görülen mal ve hizmet alımları, bedelleri her birliğin kendi bütçesinden karşılanmak kaydıyla yönetim kurulu kararlarına istinaden Bakanlıkça veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen birlik tarafından toplu olarak yapılabilmesi Tasarının olumlu yönlerinden birisidir. Bu uygulama ile toplu alımlarda tasarruf sağlanacağından yerinde bir hüküm olduğu düşünülmektedir.
10- Tasarıda ihtiyaç duyulması halinde Bakanlıkça yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşlarından denetim hizmeti satın alınabileceği düzenlemesine yer verilmiştir. Ancak, Anayasamızın 128'inci maddesinde Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği hükme bağlanmıştır. Kamu tüzel kişiliğine sahip olan Birliklerin, asli ve sürekli bir kamu görevi niteliği taşıyan denetim hizmetinin bağımsız denetim kuruluşlarından satın alınması Anayasanın 128'inci maddesine aykırı bir husus olarak değerlendirilmektedir.
11- Vergi sorumluluk ve yükümlülükleri gibi son derece önemli bir konuda, Tasarıya herhangi bir hüküm konulmamıştır. Bu konuyla ilgili Tasarıda bir hüküm bulunmamasının yaratacağı belirsizlik ve karmaşa düşünüldüğünde, bu husus Tasarının ciddi bir eksiği olarak görülmektedir.
12- Tasarıda, Birliklerin 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi olacaklarına ilişkin de herhangi bir hüküm bulunmadığından, Birlikler bu Kanuna tabi olamayacaklardır. Birliklerin 5018 sayılı Kanuna tabi olmamaları, Birlik kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesini ve kullanılmasını sağlayamayacağını akla getirmektedir.
13- Tasarıda, aylık gayrisafi hasılattan Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye Merkez Muhasebe Birimine aktarılan oran % 4 den % 5'e çıkarılırken, Hazine payı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu payları Tasarıda öngörülmemiştir.
Görüldüğü üzere Tasarı bu haliyle yasalaşırsa sağlık sektöründe var olan mevcut sorunları çözmekten ziyade sorunlar daha da büyüyecek, çalışanlar arasında bozuk olan ücret dengesizliği daha da artacaktır. Ayrıca, Birlik yönetim kuruluna girmek ve Birlik'te üst düzey ve orta kademe yöneticisi olmak için objektif ölçütler belirlenmediğinden, siyasi kaygılarla bu kadrolara atama yapılabilme ihtimali ortaya çıkacaktır. Gerçekten sağlıkta bir dönüşüm yaşanmak isteniyorsa yukarda belirtilen hususların yeniden gözden geçirilmesinde fayda bulunmaktadır.
Önerilen Sistem
Modelimize göre hastane idaresi ile Başhekimlik birbirinden tamamıyla ayrılmalıdır. Başhekim sadece tıpla ilgili konularda Kanunlara uygun bütün yetkilere sahip olmalıdır. Hastane idaresi iktisadi ve idari bilimler alanında eğitim gören bir yönetici tarafından yönetilmelidir. Bu yönetici, yönetici vasfı ile birlikte lider vasfı da taşımalı (Liderlik vasfını taşımak yöneticilikten daha önde gelmekte ve olumlu motivasyonu sağlamakta bu da çalışanların iş verimini arttırmaktadır.) ve hastanenin tüm işlerine vakıf olacak yeterlilik ve sorumlulukta olmalıdır. Yöneticiye bağlı müdürlükler kurulmalı, bu müdürlüklerde görevlendirilecek personelin iktisadi ve idari bilimler alanında eğitim gören kalifiye elemanlardan oluşturulması sağlanmalıdır. Hastane personeli sözleşmeli statüye geçirilerek, personele ödenen ek ödeme maaşlara ilave edilmeli ve performans esaslı ek ödeme uygulamasına son verilmelidir. Ana hatları ile çizilen bu model taslağının içinin doldurulması halinde umuyoruz ki daha sağlıklı ve istenen sonuçlar elde edilebilecek ve sağlıkta istenen dönüşüm yaşanabilecektir.