Çalışanlar, Asgari Geçim İndirimi İçin Beyanname Verecek

Maliye Bakanlığının çıkardığı ve ücretlinin maaşından kesilen gelir vergisinden mahsup edilecek asgari geçim indirimine ilişkin uygulamanın detaylarını gösterir Tebliğ 4 Aralık 2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Tebliğe göre, tüm çalışanlar, "aile durum bildirimi"ni doldurup kurumlarına verecektir. Ayrıca çalışanlar, aile durumlarında bir değişiklik olması halinde, bu değişikliği bir aiçerisinde bildireceklerdir. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacak olup, eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecektir.

Doldurulacak bildirimleri görmek için tıklayınız.

TEBLİĞİDEN HESAPLAMA ÖRNEKLERİ

Örnek 1:

Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi ile dört çocuğu bulunan bir asgari ücretlinin 2008 yılının Ocak ayında yararlanabileceği asgari geçim indirimi tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. (Ücretlinin 2008/Ocak Ayında Hesaplanan Gelir Vergisi 71,72 YTL'dir.)

2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50x12=) : 6.750,00 YTL

Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 85

- Mükellefin kendisi için % 50

- Mükellefin eşi için % 10

- Mükellefin çocukları için % 25

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00x% 85=) : 5.737,50 YTL

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı (5.737,50x% 15=) : 860,62 YTL

Hesaplanan yıllık tutarın 1/12'si olan (860,62/12=) 71,72 YTL, aylık olarak hesaplanan gelir vergisi tevkifatı tutarından mahsup edilecektir.

Bu ücretlinin Ocak ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.

- 2008 yılı Ocak Ayı Brüt Ücreti : 562,50 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Tevkifat Matrahı : 478,13 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi : 71,72 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Mahsup Edilecek Asgari Geçim İndirimi Tutarı : 71,72 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ödenecek Gelir Vergisi : 0,00 YTL'dir.

Buna göre, işveren mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 71,72 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar 403,03 YTL iken 474,75 YTL olmaktadır.

Net ücret üzerinden anlaşmak suretiyle çalışanlar da asgari geçim indiriminden yaralanacak olup, hesaplanan vergiden mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarları net ücretleri ile birlikte ücretliye ödenecektir.

Örnek 2:

Üç çocuğu için nafaka vermekte olan bir baba 01/04/2008 tarihinden itibaren 695 YTL net ücret sözleşmesi ile özel sektörde çalışmaya başlamıştır. Bu durumda babanın, 2008/Nisan ayı asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır.

2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50 x 12=) : 6.750,00 YTL

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 70

- Mükellefin kendisi için % 50

- Mükellefin çocukları için % 20

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00 x % 70=) : 4.725,00 YTL

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı ( 4.725,00 x % 15=) : 708,75 YTL'dir.

Hesaplanan yıllık tutarın 1/12'si olan (708,75 YTL/12=) 59,06 YTL, aylık olarak hesaplanan gelir vergisi tevkifat tutarından mahsup edilecektir.

Bu ücretlinin Nisan ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.

- 2008 yılı Nisan Ayı Net Ücreti : 695,00 YTL

- 2008 yılı Nisan Ayı Brüt Ücreti : 970,00 YTL

- 2008 yılı Nisan Ayı Tevkifat Matrahı : 824.49 YTL

- 2008 yılı Nisan Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi : 123,67 YTL

- 2008 yılı Nisan Ayı Mahsup Edilecek A.G.İ. Tutarı : 59,06 YTL

- 2008 yılı Nisan Ayı Ödenecek Gelir Vergisi (123,67-59,06=) : 64,61 YTL'dir.

Buna göre, işveren Nisan ayından itibaren mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 59,06 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar 695,00 YTL iken 754,06 YTL olmaktadır.

Ancak, ücretli Nisan ayında işe başladığı için yıl içinde ücret geliri elde etmediği Ocak, Şubat ve Mart ayları için asgari geçim indirimi tutarından yararlanamayacaktır.

Örnek 3:

Eşi çalışan ve iki çocuğu olan bir asgari ücretlinin 2008 yılı asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır.

2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50x12=) : 6.750,00 YTL

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 65

- Mükellefin kendisi için % 50

- Mükellefin çocukları için % 15

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00 x % 65=) : 4.387,50 YTL

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı ( 4.387,50x% 15=) : 658,13 YTL'dir.

Hesaplanan yıllık tutarın 1/12'si olan (658,13/12=) 54,84 YTL, aylık olarak hesaplanan gelir vergisi tevkifatı tutarından mahsup edilecektir.

Bu ücretlinin ocak ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.

- 2008 yılı Ocak Ayı Brüt Ücreti : 562,50 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Tevkifat Matrahı : 478,13 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi : 71,72 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Mahsup Edilecek Asgari Geçim İndirimi Tutarı : 54,84 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ödenecek Gelir Vergisi (71,72-54,84=) : 16,88 YTL'dir.

Buna göre, işveren mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 54,84 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar 403,03 YTL iken 457,87 YTL olmaktadır.

Örnek 4:

Bekar olan ve ikinci derece (aylık 280 YTL4) sakatlık indiriminden faydalanmakta olan bir ücretlinin 2008 yılı asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır.

2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50x12=) : 6.750,00 YTL

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 50

- Mükellefin kendisi için % 50

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00 x % 50=) : 3.375,00 YTL

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı ( 3.375,00 x% 15=) : 506,25 YTL'dir.

Bu ücretlinin ocak ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.

- 2008 yılı Ocak Ayı Brüt Ücreti : 562,50 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Tevkifat Matrahı : 478,13 YTL

- İkinci Derece Sakatlık İndirimi : 280,00 YTL

- Sakatlık İndirimi Düşüldükten Sonra Kalan Tevkifat Matrahı : 198,13 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi : 29,72 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Mahsup Edilebilecek A.G.İ. Tutarı : 42,19 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ödenecek Gelir Vergisi : 0,00 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayında yararlanılacak A.G.İ. Tutarı : 29,72 YTL'dir.

Bu ücretlinin gelir vergisi matrahı hesaplanırken sakatlık indirimi de mahsup edilecek, sakatlık indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir vergisi matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarından da yıllık asgari geçim indirimi tutarının 1/12'si olan (506,25/12=) 42,19 YTL mahsup edilecektir. Ancak mahsup edilecek tutar, kalan gelir vergisi tutarını aşamayacağından yalnızca 29,72 YTL'lik kısmı ücretliye ödenecek ve (42,19-29,72=) 12,47 YTL asgari geçim indirimi farkı diğer dönemlerde de değerlendirilmeyecektir.

Buna göre, işveren mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 29.72 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar sakatlık indirimi tutarı ile birlikte 445,03 YTL iken 474,75 YTL olmaktadır.

Örnek 5:

Eşi çalışan ve bir çocuğu bulunan bir asgari ücretlinin, 2008 Ocak ayında 15 günlük süre çalışması halinde, asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır.

2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50 x 12=) : 6.750,00 YTL

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 57,5

- Mükellefin kendisi için % 50

- Mükellefin çocuğu için % 7,5

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00 x % 57,5=) : 3.881,25 YTL

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı ( 3.881,25 x % 15=) : 582,19 YTL'dir.

Bu ücretlinin ocak ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.

- 2008 yılı Ocak Ayı Brüt Ücreti : 281,25 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Tevkifat Matrahı : 239,06 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi : 35,86 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Mahsup Edilecek Asgari Geçim İndirimi Tutarı : 48,52 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ödenecek Gelir Vergisi : 0,00 YTL'dir.

Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınacağından hesaplanan yıllık tutarın 1/12'si olan (582,19/12=) 48,52 YTL'si Ocak ayına ait gelir vergisi tutarından (35,86 YTL) mahsup edilecektir.

Asgari geçim indirimi tutarı, hesaplanan gelir vergisi tutarından fazla olamayacağından bu ücretli, asgari geçim indiriminden 48,52 YTL yerine gelir vergisi tutarı olan 35,86 YTL kadar yararlanacak olup mahsup edilecek kısmın fazla olması nedeniyle iade yapılmayacaktır.

Buna göre, işveren mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 35,86 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar 201,52 YTL iken 237,38 YTL olmaktadır.

Örnek 6:

Eşi çalışmayan ve çocuğu bulunmayan 850 YTL brüt maaşla çalışmakta olan bir ücretlinin, 2008 yılı asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır.

2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50x12=) : 6.750,00 YTL

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 60

- Mükellefin kendisi için % 50

- Mükellefin eşi için % 10

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00 x % 60=) : 4.050,00 YTL

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı ( 4.050 x % 15=) : 607,50 YTL'dir.

Bu ücretlinin ocak ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.

- 2008 yılı Ocak Ayı Brüt Ücreti : 850,00 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Tevkifat Matrahı : 722,50 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi : 108,38 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Mahsup Edilecek Asgari Geçim İndirimi Tutarı : 50,63 YTL

- 2008 yılı Ocak Ayı Ödenecek Gelir Vergisi (108,38-50,63=) : 57,75 YTL'dir.

Buna göre, işveren mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 50,63 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar 609,02 YTL iken 659,65 YTL olmaktadır.