Sözleşmeli öğretmenlerin sadece yaz döneminde tayin isteyebilmesi dava edildi

DANIŞTAY BAŞKANLIĞI'NA

Yürütmenin Durdurulması İstemlidir

DAVACI :EĞİTİM-İŞ (Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası)

Ataç 1 Sok. 42/5 Kızılay - ANKARA

VEKİLLERİ : Av. Tansu BATUR-Av. Jale KURAL-Av. Bahadır Turan DURMAZ

Meşrutiyet Cad. 3/14-16 Kızılay- ANKARA

DAVALI : Milli Eğitim Bakanlığı - ANKARA

KONU : 2008 Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu'nun 4 numaralı ?Sözleşmeli Öğretmeler? başlığı atında yer alan ??yaz tatili döneminde?? ibaresinin öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASI ve sonrasında İPTALİ isteminden ibarettir.

T.TARİHİ : 10.01.2008

AÇIKLAMALAR :

2008 Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu'nun ?Sözleşmeli Öğretmeler? başlıklı 4 numaralı düzenlemesi şu şekildedir;

?657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesi kapsamında atanan ve göreve başlama tarihi itibarıyla bir yıllık çalışma süresini tamamlayan sözleşmeli öğretmenler de sağlık ve eş durumu özrüne bağlı olarak yaz tatili döneminde özürlerinin bulunduğu ilde, boş pozisyon bulunması hâlinde il millî eğitim müdürlüğünün belirlediği ihtiyaç bulunan alanlarda, elektronik ortamda eğitim kurumunu tercih edebileceklerdir.?

Görüldüğü üzere, söz konusu düzenleme ile 4/B kapsamında görev yapan sözleşmeli öğretmenlere 2007-2008 Eğitim-Öğretim yılı Birinci Yarıyıl sonu itibariyle yer değiştirme hakkı verilmemiştir. Düzenlemeye göre, sözleşmeli öğretmenler ancak yaz tatili döneminde, özre bağlı yer değiştirme hakkından yararlanabileceklerdir.

Dava konusu bu düzenleme aşağıda ayrıntılı olarak izah edeceğimiz nedenlerle hukuka ve hukukun temel ilkelerine aykırıdır ve iptali gerekmektedir.

1. Dava konusu düzenleme, MEB. Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirmeler? başlıklı 23. Maddesine aykırıdır.

MEB. Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin ?Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirmeler? başlıklı 23. Maddesinde öğretmenlerin hangi şartlar halinde özre bağlı yer değişikliği suretiyle atamalarının yapılabileceği ayrıntılı şekilde belirtilmiştir.

Sözü geçen Yönetmelik hükmü gereğince, özür durumuna bağlı yer değişiklikleri ancak ?Eş Durumu?, ?Sağlık Durumu? gibi ÖZÜRLER nedeniyle gerçekleştirilen, istisnai bir durumdur. Bu düzenleme ile insani nedenlerden dolayı zor durumda bulunan öğretmenlerin korunması amaçlanmıştır. Amaç bu iken bu korumanın, aynı dönem içinde bir kısım öğretmene tanınırken bir kısım öğretmene tanınmamasının adalet anlayışı ile bağdaşmadığı ve düzenlemenin amacına aykırılık teşkil ettiği açıktır. Dava konusu düzenleme ile 4/b kapsamında yer alan sözleşmeli öğretmenlerin, bugün itibariyle var olan ve adı geçen yönetmeliğin 23. Maddesi gereğince yer değiştirmeleri hakkı veren ÖZÜRLERİ ancak yaz döneminde davalı idarece değerlendirmeye alınacaktır.

Aynı yönetmelik hükmü öğretmenlerin özürleri nedeniyle yaptıkları istemlerinin, yarıyıl ve yaz tatilinde dönemlerinde değerlendirileceğini hükme bağlamıştır ve 4/ B kapsamında yer alan sözleşmeli öğretmenlerin istemleri hakkında istisnai bir düzenleme getirmemiştir. Buna rağmen, davalı idarece hazırlanan KILAVUZ ile sözleşmeli öğretmenler hakkında istisnai bir düzenleme getirilmiştir.

MEB. Öğretmenleri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 4. Maddesi gereğince KILAVUZ; atama ve yer değiştirme dönemlerinde hazırlanan, atamaya veya öğretmenlerin il içi ve iller arası yer değiştirmelerinde uygulanacak usul ve esaslara ilişkin açıklamaları içeren düzenleyici bir işlemdir. İdare tarafından gerçekleştirilen tüm düzenleyici işlemlerin yönetmeliklere, kanunlara ve özellikle Anayasaya uygun olması zorunludur. Dava konusu düzenlemenin dayanağı olan yönetmelik ve kanun hükümleri 4/B kapsamında yer alan sözleşmeli öğretmenler açısından istisnai hükümler içermemektedir. Bu nedenle dayanağı olan yönetmelik ve kanun hükümlerine aykırılık teşkil eden düzenlemenin iptali gerektiği kanısındayız.

2. Dava konusu düzenleme, Hukuk Devletinin temel ilkelerinden biri olana ?Kanun Önünde Eşitlik? ilkesine aykırıdır.

Anayasanın 10. Maddesi gereğince;

?Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye ve sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.?

Eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda bulunan kişilerin yasalarca aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak ve kişilere yasa karşısında ayırım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir. Dava konusu düzenleme ise, aynı durumda buluna ve hatta aynı özüre sahip olan öğretmenler açısından farklı düzenleme getirmektedir. Tüm işlemlerinde hukuka ve Anayasaya bağlı hareket etmekle yükümlü olan idarenin, dava konusu düzenlemesi ?Anayasa? ya ve ?Kanun Önünde Eşitlik? İlkesine aykırıdır.

Davalı idare yaptığı tüm resmi açıklamalarda, ? 4/B statüsünde çalışan sözleşmeli öğretmenlerin kadrolu öğretmenlerden hiçbir farkı olmadığını? beyan etmektedir. Hâlbuki gerçekleştirlen dava konusu düzenleme, idarenin konuya ilişkin yaklaşımını açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu denli istisnai ve insani bir konuda dahi, davalı idarece gerçekleştirilen bu KEYFİ düzenlemeden çıkan sonucun, yorumunu yüce mahkemenize bırakıyoruz.

3. Dava konusu düzenleme ?Sosyal Devlet? İlkesine aykırılık teşkil etmektedir.

Sosyal devlet ferdin huzur ve refahını gerçekleştiren ve teminat altına alan, kişi ve toplum arasında denge kuran, çalışanlarının insanca yaşaması ve çalışma hayatının kararlılık içinde gelişmesi için sosyal, iktisadî ve malî tedbirler alarak çalışanlarını koruyan, adaletli bir hukuk düzeni kuran ve bunu devam ettirmeye kendini yükümlü sayan, hukuka bağlı devlet demektir.

Sosyal Devlet ilkesi gereğince ve Anayasanın 5. Maddesi ile adalet ilkesiyle bağdaşmayan, siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamak devletin temel amaç ve görevleri arasında sayılmıştır. Bu nedenle var olan özürleri nedeniyle hâlihazırda zor şartlarda bulunan sözleşmeli öğretmenlerin bu özürlerine bağlı yer değişikliği isteklerinin bir sonraki, yaz tatili döneminde değerlendirileceğine ilişkin dava konusu düzenleme, Anayasanın 5. Maddesinde sayılmış devletin temel amaç ve görevlerinin ihlali niteliğinde olup Sosyal Devlet ilkesi ile bağdaşmamaktadır.

Çalışanlarını korumakla, çalışanlarının aleyhine olan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmakla yükümlü olan idare, hukuka aykırı dava konusu düzenlemesiyle mağdur durumda bulunan, bir kısım çalışanları açısından ikinci bir mağduriyete sebebiyet vermiştir.

4. Dava konusu düzenleme Anayasanın 13. Maddesine, ?Ailenin Korunması? ve ?Çalışma Hakkı? ilkelerine aykırılık teşkil etmektedir.

Anayasa'nın 13. Maddesi gereğince

?Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.?

?Ailenin Korunması? ve ?Çalışma Hakkı? Anayasanın 41. ve 49. Maddeleri ile koruma altına alınmış, temel sosyal ve ekonomik haklardandır. Bu konular ile ilgili düzenlemelerin ve getirilen sınırlamaların Anayasanın sözüne ve ruhuna uygun olması zorunludur. Oysaki davalı idarece gerçekleştirilen düzenleme, sözleşmeli öğretmenlerin aile bütünlüklerinin korunmasını, yaz dönemine ertelemektedir.

Anayasanın 49. Maddesi gereğince devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları korumak, çalışmayı desteklemek, elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri almak zorundadır. İdare getirdiği düzenlemelerle devletin temel yükümlülüklerine aykırı uygularlarda bulunamaz.

Ailenin Korunması ve Çalışma Hakkı ilkelerine ve devletin konu ile ilgili yükümlülüklerine aykırılık teşkil eden dava konusu düzenlemenin iptalinin adaletin gereği olduğu inancındayız.

5. Dava konusu düzenleme, davalı idarenin öğretmenlerle yaptığı Hizmet Sözleşmesinde ortaya koyduğu iradesine aykırıdır.

Tüm kamuoyunca bilindiği üzere, sözleşmeli öğretmenler kadrolu öğretmenlerle aynı şartlarda, aynı hizmeti yerine getirmektedirler. Buna karşın, kadrolu öğretmenlere tanına güvenceler, sözleşmeli öğretmenler açısından geçerlilik taşımamaktadır. Sözleşmeli öğretmenlerin özür durumu hariç il içi ve il dışı herhangi bir tayin hakkı bulunmamaktadır. Sözleşmeli öğretmenlerin sahip oldukları bu yegâne hakkın kullanımını da getirilen düzenleme ile sınırlanması ADALET ve HAKKANİYET anlayışı ile bağdaşmamaktadır.

Davalı idarenin, 4/B kapsamında yer alan öğretmenlerle imzaladığı sözleşmelerde, sözleşmeli öğretmenlerin özre bağlı yer değişiklikleri istemlerinin ilk yarıyıl sonunda ve yaz döneminde değerlendirileceğini hüküm altına almıştır. Bu nedenle, hukuka aykırı dava konusu düzenleme aynı zamanda davalı idarenin iradesine aykırılık teşkil etmektedir.

Dava konusu düzenleme, birçok sözleşmeli öğretmenin mağduriyetine sebep olmasının yanı sıra İDARENİN GÜVENİRLİLİĞİ'ne olan inancında zedelenmesine neden olmaktadır. Bu nedenle ADALET, HAKKANİYET ve EŞİTLİK İLKELERİ ile bağdaşmayan bu düzenlemeye karşı dava açma zorunluluğumuz doğmuştur.

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİMİZ HAKKINDA

Somut davada, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27/2.maddesinde belirtilen koşullar gerçekleşmiş bulunmaktadır. Şöyle ki, yukarıda ayrıntılı şekilde izah ettiğimiz sebepler nedeniyle hukuk aykırılığı açık olan dava konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulmaması halinde binlerce sözleşmeli öğretmenin özre bağlı atamaları yaz dönemine bırakılacaktır. Bu durum, özürleri nedeniyle zaten zor durumda bulunan binlerce öğretmenin maddi ve manevi açıdan telafisi mümkün olmayan zarara uğramasına sebebiyet verecektir.

SONUÇ ve İSTEM : Yukarıda arz ve izah oluna sebeplerle birlikte yüce mahkemenizce re'sen gözetilecek hususlar dikkate alınarak; 2008 Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu'nun 4 numaralı ?Sözleşmeli Öğretmeler? başlığı atında yer alan ??yaz tatili döneminde?? ibaresinin, öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA ve sonrasında İPTALİ ile yargılama masraflarının ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla talep ederiz. 16.01.2008

DAVACI EĞİTİM ?İŞ SENDİKASI

Vekilleri

Av. Tansu BATUR A v. Jale KURAL Av. Bahadır Turan DURMAZ

EKLER

Onaylı vekâletname sureti ve yetki belgesi

2008 Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu

MEB. Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği