Lisedeki hazırlık sınıfları memurun 'kademe ilerlemesine' katkı sağlar mı?

Bir belediyede görev yapan davacı, mezun olduğu Anadolu Lisesinde bir yıl hazırlık okuduğundan bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin birinci fıkrasının "Ortak Hükümler" bölümünün A/6-b bendi uyarınca bir kademe ilerlemesinden yararlandırılması istemiyle yaptığı başvuru reddedilmiştir.

İlk derece mahkemesi, ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların normal öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanacağının belirtildiği, bu nedenle dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar vermiştir.

- Hazırlık okuyanlara kademe ilerlemesi mümkün

Danıştay 12. Dairesi ise, Dört yıl süreli yükseköğrenimi bitirenlerin memuriyete giriş derece ve kademelerinin 9. derecenin 1. kademesi olduğu, bu durumun kişilerin iradeleriyle değiştirilemeyeceği, ayrıca yükseköğretim mezunu olarak memuriyete başlayıp intibakı yapılan kişilerin, artık gördükleri ortaöğrenim nedeniyle alabilecekleri derece ve kademelerine ek olarak verilen hakların uygulama olanağının bulunmadığı gerekçesi ile kararı bozmuştur.

İlk derece mahkemesi kararında ısrar etmiştir.

Danıştay İDDK ise ilk derece mahkemesi kararını onamıştır.

T.C.

DANIŞTAY

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

ESAS NO: 2020/2808

Karar No: 2021/139

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : . Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. .

KARŞI TARAF (DAVACI) : .'i temsilen . Hizmetleri Emekçileri Sendikası

VEKİLİ : Av. .

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

. Belediyesinde . olarak görev yapan davacının, mezun olduğu Anadolu Lisesinde bir yıl hazırlık okuduğundan bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin birinci fıkrasının "Ortak Hükümler" bölümünün A/6-b bendi uyarınca bir kademe ilerlemesinden yararlandırılması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve . sayılı işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:

... İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla;

Davacının, Tatvan Anadolu Lisesinin lise kısmında bir yıl hazırlık eğitim almak suretiyle, liseyi normal eğitim süresinden fazla okuduğunun açık olduğu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin birinci fıkrasının "Ortak Hükümler" Bölümünün A/6-b bendinde, ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların normal öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanacağının belirtildiği, bu nedenle dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal hakların başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 10/04/2019 tarih ve E:2018/4889, K:2019/2682 sayılı kararıyla;

Dört yıl süreli yükseköğrenimi bitirenlerin memuriyete giriş derece ve kademelerinin 9. derecenin 1. kademesi olduğu, bu durumun kişilerin iradeleriyle değiştirilemeyeceği, ayrıca yükseköğretim mezunu olarak memuriyete başlayıp intibakı yapılan kişilerin, artık gördükleri ortaöğrenim nedeniyle alabilecekleri derece ve kademelerine ek olarak verilen hakların uygulama olanağının bulunmadığı,

Yükseköğrenim nedeniyle yapılan intibak ile yeni bir statüye giren ve ortaöğrenim mezunu olarak işe başlayanlara göre daha üst bir derece ve kademede olan davacıya, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin A/6-b bendi uyarınca bir kademe verilmesi yolundaki başvurusunun reddine dair işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak . İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği'nde memuriyete girişte intibakın şartlarının, bir üst öğretimi memuriyette iken veya memuriyetten ayrıldıktan sonra bitirmek olarak belirlendiği, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin sınıflar ve öğrenim durumları itibarı ile belirlenen giriş ve yükselinebilecek derece kademelerin aşılmaması olarak belirlenmiş olduğu, ayrıca intibak işlemlerinde memuriyete giriş öğreniminin esas alınacağı, bunun yanında davacının şu anki kademesi ile bir kademe ilerlemesi talebi arasında bir emsal farkı olup olmadığı hususunun araştırılması gerektiği, Mahkemece bu hususta bir araştırma yapılmaksızın karar verildiği, kararın hukuka aykırı olduğu, bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davacı tarafından, İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİNİN DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin reddi ile... İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;

"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,

b) Hukuka aykırı karar verilmesi,

c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,

2. Dava konusu işlemin yukarıda belirtilen gerekçeyle iptali ile yoksun kalınan parasal hakların başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine ilişkin ... İdare Mahkemesinin temyize konu . tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının ONANMASINA,

3. Kullanılmayan .-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi halinde davalı idareye iadesine,

4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/01/2021 tarihinde, esasta ve gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı kısmında, memuriyete ilişkin sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece kademelerinin gösterildiği, bu hükmün incelenmesinden 4 yıllık yükseköğrenim mezunlarının 9. derecenin 1. kademesinden memuriyete başlatılacakları, maddenin devamında düzenlenen 4. bent uyarınca ."...üniversitelerin arkeoloji..." bölümlerinden mezun olanların öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece eklenmek suretiyle memuriyete başlatılacakları, 6. bendin (b) alt bendinde ise "Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların, normal öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanır.." hükmü uyarınca öğrenimi normal süreden fazla olanlara her yıl için bir kademe verileceğinin hükme bağlandığı, üniversite mezunu olarak göreve başlayanlara 6. bendin (b) alt bendinde aranan şartları da taşıması halinde bu bent hükmünün uygulanmayacağına dair bir düzenlemeye madde metninde yer verilmediği anlaşılmaktadır.

Öte taraftan davacının mezun olduğu tarihte yürürlükte bulunan 13/05/1993 tarih ve 21580 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Bazı Derslerin Öğrenimini Yabancı Dille Yapan Resmi Okullar Yönetmeliği'nin 5. maddesinde yer alan, "Anadolu Liseleri, ilkokul öğrenimi üzerine bir yıl hazırlık, üç yıl ortaokul ve 6 dönem lise öğrenim süresi olan okullardır." hükmü uyarınca davacının mezun olduğu Anadolu Lisesi nedeniyle fazladan okuduğu 1 yıllık hazırlık öğreniminin ortaöğrenimine dahil olduğu açıktır.

Bu durumda, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin 1. fıkrasında; sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselinebilecek derece ve kademeler gösterildikten sonra; maddeler halinde sayılan ve şartları farklı olan ortak hükümlerden birinden yararlanan kamu görevlisinin şartlarını taşıması şartıyla diğer bir maddeden de yararlanmasına hukuken engel bir durum bulunmadığından; 4 yıllık yükseköğrenim sonrası eğitmen olarak 9. derecenin 1. kademesinde göreve başlatılan davacının, lisede fazladan aldığı 1 yıllık normal öğrenime dahil olan İngilizce hazırlık eğitimi nedeniyle 657 sayılı Kanun'un 36/A maddesi 6. (b) alt bendinden yararlandırılması talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile temyize konu ısrar kararının belirtilen gerekçe ile onanmasına karar verilmesi gerektiği oyuyla, karara gerekçe yönünden katılmıyorum.

KARŞI OY

XX-657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinde, memurların çalışacakları sınıfların düzenlenmesinden sonra "Ortak Hükümler" kısmının (A) bendinde, sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece ve kademeler belirtildikten sonra özel durumlara uygulanacak hükümlere yer verilmiş ve davacının yararlandırılmak istediği 6-(b) bendinde ise ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların, normal öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Bu göre, anılan hükmün ortaokul veya lise dengi okul mezunu olarak memuriyet görevine başlayanlar için getirilmiş bir düzenleme olduğu, dolayısıyla yükseköğrenim mezunu olarak eğitmen statüsünde 9. derecenin 1. kademesinde göreve başlayan davacının, artık gördüğü ortaöğrenim nedeniyle alabileceği derece ve kademelerine ek olarak verilen hakların uygulanma olanağının bulunmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Açıklanan nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile temyize konu ısrar kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.