Hemşireler patentte tıp fakültelerini geçti

Hemşirelerin tıp fakültelerinden daha fazla patente sahip olduğunu söylesem herhalde şaşırırsınız. Açıkçası ilk duyduğumda ben de "olmaz öyle şey" demiştim. Mesleğinde fedakarlık göstermekte hiç tereddüt etmeyen hemşireler bilim konusunda da fedakarlıktan kaçınmıyor. Hastaları için gecesini gündüzüne katan,
sürekli koşuşturan hemşireler sahada elde ettiği verilerle bugüne kadar 250'ye yakın inovatif buluşa imza atmış. Doktorlar bilimsel çalışmaları için üniversitelerden ödenek alırken hemşireler patent ücretini bile kendi maaşında ödüyor. Adeta tam bir girişimcilik örneği sergiliyorlar.

İnovatif Hemşirelik Derneği Başkanı ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Hamidiye Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yeliz Doğan Merih, 2012 yılından bu yana faaliyet göstermeye başladıklarını belirterek "Tüm hemşireleri inovasyona dahil edebilmek için İnovatif Hemşirelik Derneğini kurduk. Dernek aracılığı ile hastanemizde başardığımız süreci ülkemiz genelindeki tüm hemşirelere yaymak için çalışmalarımızı başlattık. Şu an 600 üyemiz var. Hemşirelerimiz 10 yılda yaklaşık 600'e yakın inovatif fikir geliştirdi. Bunlardan 150 tanesi patent aldı. Patent süreci devam eden buluşlar da var. Hemşireler en büyük avantajı sahada olması. Hastaya bakım sırasında olsun ameliyathanede olsun sahada tespit ettiği eksikliklere yönelik inovatif fikirler geliştirebiliyor" dedi.

Kendisi de altı patent sahibi olan Doç. Dr. Merih "Hemşirelikte İnovasyon' kapsamında yaptıkları bilimsel toplantılarda her yıl 'Hemşirelikte İnovasyon Yarışması' düzenliyoruz. Son iki yıldır "Sağlıkta İnovasyon Yarışmaları" düzenliyoruz. Bu yarışmalara hemşirelerin yanı sıra artık doktorlar ve diğer sağlık profesyonelleri de katılıyor. Cerrahi aletler, farklı korumalı cerrahi iğneler, doğum sonu kanama önleyici cihaz, travay takip cihazları, yenidoğan yoğun bakım ürünleri (formül süt hazırlama cihazı, nefes öğreten yatak, ağlama sensörü, yenidoğan özel kan alma iğneleri, kan değişim cihazları vb.), hasta konforunu destekleyici sürgülü yatak, pozisyon veren ve masaj yapan yatak, akıllı ürodinami cihazı, hasta mobilizasyonuna destek giyilebilen serum askısı ve foley sonda askısı, özellikli süt sağma cihazları, ilaç navigatörleri, ilaç güvenliği için kontrol kalemleri, çok yönlü hasta bakım arabaları gibi cihazlar hemşireler tarafından geliştirilen ürünlerden sadece birkaçı" diye konuştu. Hemşireler geliştirdikleri ürünleri fuarlarda sergilese de son zamanlarda fonların dikkatini çekmiş. 'Melek yatırımcılar' da artık inovatif fikirlere destek veriyor.

Hemşirelerin geliştirdiği buluşlarbirçok üniversitenin tıp fakültesinden bile daha fazla. Ben de küçük bir araştırma yaptım. Türkiye'de çoğu üniversitenin kullandığı akademik performanslarının yayınlandığı Avesis sisteminde yer alan bilgiye göre son 10 yılda İstanbul Tıp Fakültesinin aldığı patent sayısı 21. Bunun 2 tanesi faydalı model, 5 tanesi onaylı patent, 14 tanesi ise patent başvurusundan oluşuyor. Gazi Üniversitesi Tıp fakültesinin patent sayısı 4, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinin patent sayısı 4, Dokuz Eylül Tıp Fakültesinin patent sayısı 4.

Çok okuyan mı yoksa sahada etkin zaman harcayan mı bilir? Öyle ki görünüyor ki hemşireler gibi sahada bulunduğu hizmet süreçlerinde analiz yapan, hastaların ve sistemin ihtiyacını belirleyerek inovatif ürün geliştirenler daha fazla hizmet ediyor.

PATENT HAKKINI MAAŞINDAN TAKSİTLE ALIYORLAR
İnovatif Hemşirelik Derneği Başkanı Doç. Dr. Yeliz Doğan Merih hemşirelerin büyük fedakarlık gösterdiğini belirterek "Bizim ürünlerimiz sahadaki ihtiyacı karşılayacak ürünler. Üretildiği zaman hemen kullanılabiliyor. Ayrıca çoğunlukla doktorlara bilimsel araştırmaları için ödenek ayrılıyor. Hemşireler ise patent almak istediğinde ödemeyi kendi maaşından yapıyor. Ben biliyorum patent ücretini maaşından taksitle ödeyen hemşireler var. Bizler yaptığımız inovatif çalışmalar ve aldığımız patentler ile ülkemizin yerli ve milli üretim sürecini desteklemek için taşın altına elimizi koyduk. On yıldır büyük bir özveriyle yürüttüğümüz çalışmalarımızı aynı azimle sürdürmeye devam edeceğiz" dedi.

ÖMER TEMÜR