Çene cerrahı yok, hastalar mağdur oluyor
Çene cerrahisi branşının, Sağlık Bakanlığı'nca uzmanlık alanı olarak kabul edilmemesi yüzünden, yetişmiş yüzlerce çene cerrahı boşta beklerken, birçok hasta da çene cerrahı bulunmadığı için sağlık sorunlarına çare bulamıyor.
Hastalar, basit bir çene cerrahisi operasyonu için diş hekimliği fakültelerinde 8-9 ay sıra bekliyor. Ağız, diş ve çene cerrahisi uzmanlığına yönelik prosedürlerin yıllar önce tamamlandığı Avrupa ve Amerika'da, diş hekimliği fakültesini bitirenlere uzmanlık eğitimi verilirken, Türkiye'de henüz bu konuda ciddi bir çalışma olmaması dikkat çekiyor.
Türkiye'de tıp fakültelerini bitirenler, merkezi yapılan Tıpta Uzmanlık Sınavı'nı (TUS) kazanıp istedikleri bir alanda uzmanlaşıyor ve bu alana ilişkin uzmanlık belgesi alabiliyor. Diş hekimliği fakültesini bitirerek alanında uzmanlaşmak isteyenler ise merkezi bir uzmanlık sınavı yapılmadığı için akademik doktora eğitiminin ardından doktora diplomasına sahip oluyor. Fakültelerde zor şartlarda çalışıp doktora yapan bu hekimler, edindikleri meslekî tecrübenin karşılığını ise yeterince alamıyor. Sağlık Bakanlığı'na bağlı devlet hastanelerinde başta çene cerrahisi, endodonti, oral diagnoz ve radyoloji, ortodonti, pedodonti ve periodontoloji dallarında uzman gibi çalışan bu kişiler, maaş ve emeklilik gibi özlük hakları konusunda pratisyen hekimlerle eşit tutuluyor. Pratisyen hekim ile uzman gibi çalıştırılan bir çene cerrahının aldığı maaş arasında fark yok. Emeklilikte alacakları kıdem tazminatı ve maaşları da uzman doktorlara göre 2-3 kat düşük olan bu kişiler, hastanelerde uzmanlık gerektiren alanlarda çalışmak istemiyor.
Çene cerrahları genellikle diş hekimi olarak görev alıyor. Sağlık Bakanlığı'nın son dönemde yaptığı atamalar da bunu ortaya koyuyor. 2007 Haziran ve 2008 Ocak aylarında yapılan bin 807 atamadan sadece 24'ü çene cerrahisine yönelik. Atanan bin 807 kişiden bin 786'sı diş hekimi. Diş hekimliği fakültelerini bitirenler için tıptaki gibi bir uzmanlık sınavı yapılmasını isteyen Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Tamer Kutsal, halkın mağdur olmaması için uzman çene cerrahlarına sektörde hak ettiği yerin verilmesini istedi. Yasal düzenlemelerin yapılmasına isteyen Kutsal, "Böylece hastalar basit bir gömülü diş çekimi ameliyatı için 8-9 ay sıra beklemekten kurtulur." diyor.
Diş çürümesine kök hücreli çözüm
Kocaeli Üniversitesi'nde (KOÜ) 4 ay önce kurulan Kök Hücre ve Gen Tedavileri Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde (KÖGEM) bilim adamları, Türkiye'de ilk kez dişten kök hücre elde edip üretti. Süt dişi, 20 yaş dişi ile çürük bir dişin sinirinin de içinde bulunduğu 'pulpa' adı verilen bağ dokusu, ayrıca periodontal dokusu olmak üzere 2 ayrı bölgeden izole edilerek üretilen hücreler, gelecekte çürük bir dişin tedavisinde, hatta yeni bir dişin oluşumunda kullanılabilecek. Kök hücrelerde, kıkırdak, kemik, karaciğer, kas hücresi yapmak üzere farklılaştırma çalışmalarına da başlandı. KÖGEM Müdürü Prof. Dr. Erdal Karaöz, amaçlarının, modern tıbbın tedavi edemediği sağlık problemlerini gelecekte kök hücre, doku, organ mühendisliği teknolojilerini kullanarak tedavi etmek olduğunu söyledi.
Serkan Canbaz