Memur, Birinci Derece Aynı Yakınının Farklı Rahatsızlığı İçin de Tekrar Refakat İzni Kullanabilir mi?

657 sayılı Kanunun "hastalık ve refakat izni" başlıklı 105'inci maddesinin yedinci fıkrasında aşağıdaki düzenleme yapılmıştır.

" Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır."

Memur bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarına refakat edilebilecektir. Memur bakmakla yükümlü olmadığı halde, refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birine refakat edilebilecektir.

Ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi zorunludur. Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbi sebeplerin, refakat edilmediği takdirde refakat edileceklerin hayati tehlikesinin bulunup bulunmadığının, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediğinin, 3 ayı geçmeyecek şekilde refakat süresinin ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel niteliklerin yer alması gerekmektedir. Refakat izni talebinde bulunabilmek için hastalığı belgeleyen sağlık kurulu raporunda "memur refakat etmediği takdirde hayatının tehlikeye gireceği" veya "hastanın yakınının bakımına muhtaç olduğunun" belirtilmesi gerekir. Sadece "refakat edilmesi gerekir" ibaresi yeterli olmaz.

Bu şartlarla 3 aya kadar refakat izni verilir. Gerektiğinde bu süre 1 katına kadar uzatılır. Refakat izninin toplam süresi 6 ayı geçemez.

Bu kapsamda aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresi 6 ayı geçemez.

Refakat iznin kullandırılmasında idarenin takdir hakkı bulunmamaktadır. Sağlık kurulu raporunu kurumuna sunan devlet memuruna refakat izninin verilmesi gerekmektedir.

Aynı kişiye ait farklı vakalarda refakat izni şartların sağlanması durumunda yeniden kullanılabilmesi mümkündür.

Dönemin Devlet Personel Başkanlığı'nın bir görüş yazısında (Tarihi: 27.09.2012, Sayısı: 15645); daha önce annesinin rahatsızlığı sebebiyle refakat izni kullanmış olan Bakanlığınız personeline söz konusu refakat iznine esas teşkil eden sağlık kurulu raporunda belirtilen hastalığa dayanılarak tekrar refakat izni verilemeyeceği, ancak ilgilinin annesinin daha önceki hastalığı dışında başka bir hastalığa dayanarak refakat izni verilmesini talep etmesi halinde refakat iznine esas teşkil eden sağlık kurulu raporuna dayanarak ilgiliye refakat izni verilmesi gerektiği mütalaa edilmiştir.

Sonuç olarak; yeni bir refakat izninin kullandırılabilmesi ya kişinin değişmesine ya da aynı kişiyle ilgili olarak öncekinden tamamen bağımsız yeni bir hastalığın veya vakanın ortaya çıkmasına bağlıdır. Kısaca, ilk kullanılan 3 + 3 = 6 aylık refakat izninden sonra yeni bir refakat izni için kişinin farklı rahatsızlığı gerekmektedir.