2006 yılı Merkez Bankası Uzman Yardımcılığı Sınav soruları
Aşağıdaki sorular ?Berlinli? adlı kullanıcımız tarafından gönderilmiştir.
Merkez Bankası Uzman Yardımcılığı Sınavı (22-23 Nisan 2006)
Para-Banka-Kredi (75 dk.)
1) a) Enflasyon hedeflemesinde kurumsal düzenleme nasıl olmalıdır? (10 puan) (anladığım kadarıyla Mb'nin araç, amaç bağımsızlığı ve şeffaflık ve hesap verebilirlik ile ilgili şartlar soruluyordu.)
b) Enflasyon hedeflemesinde dışa açık bir ekonomide paranın aktarım mekanizması nasıldır? MB faiz indirim kararını neye göre alır ve bu kararının yatırım, tasarruf ve cari açık üzerindeki etkilerini açıklayınız? (20 puan)
2) MB Api çerçevesinde hazine bonusu alımı yapıyor. Bunun bono, ürün ve para piyasasında meydana getireceği etkileri Is-Lm analizi çerçevesinde açıklayınız? Bu süreçte olası dengesizlikler nedir ve nasıl giderildiğini açıklayınız? (15 puan)
3) MB için analitik bir hedef belirleyiniz. Bu hedefe nasıl ulaşılabilir. Bundaki değişkenlerin değişmeleri hedef enflasyonu nasıl etkiler? (soruyu pek anlamadım, burada da pek ifade edemedim. Anladığım kadarıyla ekonometri ile ilgili sayısal bir şey olsa gerek.) (15 puan)
4) a) Baz para çerçevesinde ?para çarpanı?nın nasıl elde edildiğini ayrıntılı olarak açıklayınız. (7,5 puan)
b) Halkın, Mb'nin ve bankaların hangi hareketleri bu parametreleri nasıl etkiler? (7,5 puan)
5) a) Dışa açık ve sabit kur rejimi uygulayan bir ülkenin yüksek bütçe açıklarının MB finansmanı ile parasal olarak karşılanması durumunu değerlendiriniz? Böyle bir durumun enflasyon, döviz kuru ve cari açık üzerindeki etkisini tartışınız? (15 puan)
b) Dolarizasyonun döviz kuru rejimi ve para politikalarına etkisini tartışınız. (10 puan)
Finans (60 dk)
(Her soru 20 puan)
1) Bir tablo verilmiş, ve tabloda değişen oranlarda borç kullanımına gören değişen borç maliyeti ve özsermaye kaynak maliyeti verilmiş. Veriler ışığında bu şirketin Optimal kaynak kullanımı nedir? (Borcun toplam sermayeye oranı ve bunlara göre borçlanma ve özkaynak maliyeti olarak üç sütün halinde bu veriler verildi.)
(Cevap: Geleneksel yaklaşıma göre optimal kaynak kullanımını soruyordu. Ben ko= [B/B+S (kd)] + [S/B+S (ke)] formülüne göre en az rakamı optimal olarak belirledim.
2) Portföyde risk çeşitleri kaç tanedir, anlatınız? Basit çeşitlendirme nedir ve bu toplam riski azaltır mı?
(Cevap: Sistematik ve sistematik olmayan olmak üzere 2 tür vardır dedim. Basit çeş???)
3) Forward ve Future kontratlarını anlatınız. Aralarındaki benzerlik ve farklarını açıklayınız?
4) Menkul Kıymet Pazar Eğrisi (SML) nedir? Formülasyonunu yazınız ve açıklayınız? MKPE kullanılarak bir menkul kıymetin pahalı veya ucuz olduğu tesbit edilebilir mi?
5) Kısa vadeli bonoların faiz oynaklığı uzun vadeli tahvilleri göre daha fazla olmasına rağmen uzun vadeli tahvillerin fiyat oynaklığı kısa vadeli bonolara göre daha fazladır. Bu neden kaynaklanmaktadır, açıklayınız?
Muhasebe (120 dk)
1) Monografi sorusu. Başlangıç bilançosu verilmiş ve 9 kalem d.içi, 5 kalem d.sonu işlem var. Kayıtlar, g.tablosu ve bilançoyu yapınız. (70 puan)
(E. Beyazıt'taki gibi, çok zor değildi)
2) Maliyet muhasebesi sorusu. (zor değildi)
3) Bilanço kalemleri verilmiş, bazıları ? şekilde. Bununla ilgili finansman oranını bulunuz. Özsermaye ne kadardır?
(Ben bunu yapamadım, veriler çok az gibi geldi bana)
İktisat (70 dk)
(Her soru 25 puan)
1) Rekabetçi bir piyasada toplam maliyet fonksiyonu C = q3+4q2?8q ve talep fonksiyonu QD = 8000 ? p olarak veriliyor
a) Endüstri arz eğrisinin denklemi nedir ?
b) Piyasa denge fiyatı, miktarı nedir? Piyasadaki firma sayısı kaçtır ?
2)
) a) Enflasyon hedeflemesi nedir ? Türkiye'de ne zaman uygulamaya koyulmuştur. Diğer rejimlerden farkı nedir ?
b) Enflasyon hedeflemesindeki iki önemli ölçüt nedir ? Açıklayınız.
c) Enflasyon raporu nedir ? Enflasyon raporunun işlevi nedir ?
(MB'nini bu konu ile ilgili kamuoyu ile paylaştığı metinleri anlamak yeterli)
3) Dört şıklı bir soru. Açıklayınız:
- Toplam bütçe açığı
- Faiz dışı fazla ne demektir ?
- 2005 bütçesine göre faiz dışı fazla oranı nedir ve bu ne kadarlık bir rakama denk gelmektedir.
- ?Bütçe açığını finanse etme yollarından biri olan borçlanma, parasal genişleme yöntemiyle karşılaştırıldığında daha enflasyonisttir (Lucas ? Sargent). Tartışınız.
4) Küçükistan, dışa açık bir ekonomiye sahip ve 6 birim ipek ithalatı yapan küçük bir ülkedir. Dünya ipek fiyatı 3 YTL'dir. Küçükistan ülkesinde ipeğe olan talep qd = 12 ? p, arz ise qs = p fonksiyonlarıyla ifade ediliyor.
a) Küçükistan hükümetinin ithal edilen ipekten birim başına 1 YTL'lik bir gümrük vergisi aldığı durumda tüketici ve üretici artığındaki değişme ne olur ? Uygulamanın toplam toplumsal maliyeti nedir ?
b) Bu maliyetlere rağmen hükümet neden gümrük vergisinde ısrarcıdır ?
c) Kota uygulaması maliyetleri ve doğurduğu sonuçlar bakımından gümrük vergisi uygulamasıyla eşdeğer olmasına rağmen neden iktisatçılar kota yerine gümrük vergisini tercih ederler? Tartışınız.
İşletme (başkasından aldım)
1)ağırlıklı ortalama katkı payı başabaş noktasındaki üretim miktarları ile ilgili problem gibi bir soru.
2)devalüasyonun imalatçı ihracatçı firmaya etkileri nelerdir?
3)örgüt çatışması, fayda ve sakıncaları nelerdir?
4)bir hammaddeyi dışardan mı almalı yoksa kendimiz mi üretmeli
5)verimlilik matrisi
6)güç nedir? yetki ve gücü kıyaslayın, yetkinin temel özellikleri.
(İktisat 1. soru cevabı:
toplam maliyet= q^3 - 4q^2 + 8q (^ üslü sayı işareti)
buradan AC= TC/q'dan = q^2 - 4q + 8
ve MC= TCnin türevinden= 3q^2 - 8q + 8 (ilk şıkta arz denklemini soruyordu zaten. arz denklemi bu olsa gerek. MC eğrisi arz eğrisidir çünkü. yamuluyorsam düzeltin lütfen)
tam rekabette AC=MC olduğundan ikisi eşitlenir ve q=2 çıkar. oradan MC denkleminde q'nun yerine 2 konur. MC=4 çıkar.
Tam rekabette MC=P'dir aynı zamanda. yani p=4.
bu arada soruda verilen toplam piyasa talebi denklemi de şu idi:
Q = 2000 - 100P
p=4 ise, Q = 1600 olur.
firma başı üretim 2 çıkmıştı. Toplam üretim de 1600 ise piyasada 1600/2=800 firma vardır.)