Emeklilik kazanımları hakkında ziyaretçi soruları
Ziyaretçimizin soruları kendi özel durumları ile ilgili olmakla birlikte, genel konuları içeren ve aynı durumda olan/olabilecek memurları da ilgilendirebilmektedir. Yazımızda, hizmet birleştirme, hizmet borçlanması (yurtdışı çalışmalar), çalışmadan hizmet tamamlama, 25 yıl hizmetin tamamının memuriyet olup olmadığı konularıyla ilgili soruları ve cevap değerlendirmelerimizi yapmaktayız.
Soru : İyi Günler, Sigorta başlangıç tarihim 15.09.1998'dir. Şimdiye
kadar yapmış olduğum hizmet ve borçlanmalarım aşağıdaki gibidir. ?1998 - 2006
4/A 1587 gün prim. (Çalıştığım Türk Bayraklı gemiler)
?2006 - 2017 4/C 2880 gün prim. (2013 ve 2016 yılları arasında 34 ay aylıksız
izin kullanılmış ve borçlanılmamıştır.) ?2017 - 2021 4/B 1185 gün yurtdışı borçlanması
(yabancı bayraklı gemide çalışma süreleri, borçlanılmıştır) ?2021 - 2024 765
gün yabancı bayraklı gemilerde çalışma süresi. (borçlanılmamıştır)
Sorularım şunlardır :
1-?Tekrar memuriyete dönmem durumunda memurken kullandığım 34 ay aylıksız izin
ve 2001 yılında yaptığım 8 ay askerliği borçlanabilir miyim?
?2- Memuriyete tekrar dönüp belirttiğim ücretsiz izin ve askerliği borçlanabilmem
durumunda memuriyetteki fiili hizmetim 10 yılı geçmiş olur mu? (Borçlanılan
bu süreler fiili hizmetten sayılır mı?) ve memuriyetten tekrar istifa edersem
istifa sonrası 6 ay içinde başvurmam halinde emekli sandığına dışarıdan iştirakçi
olarak primlerimi kendim ödeyerek emekli olabilir miyim.
?3- Emekli sandığına dışarıdan iştirakçilik hesabında, hizmet süresi dışarıdan
ödenilen primlerle 25 yıla tamamlanırken, sadece memuriyette geçen süreler mi
dikkate alınmaktadır, yoksa ödenmiş olan 4/A ve 4/B primleri de hesaba katılarak
mı 25 yıla tamamlanmaktadır?
?4- 2021 - 2024 yılları arasında çalıştığım 765 günlük yabancı bayraklı gemileri
de memuriyete dönmeden önce borçlanırsam toplam hizmet olarak iştirakçilikte
faydası olur mu.
5- Tüm bunların cevabının olumlu olması durumunda sigorta başlangıç tarihi sebebiyle
yaşı beklemeden 25 yılı doldurduğumda emekli olabilir miyim? Teşekkür ederim,
İyi Çalışmalar.
Detaylar/Değerlendirmeler:
Ziyaretçimizin sorularına değerlendirmeden önce konular hakkında genel bilgiler
aşağıdaki şekildedir.
Hizmet Birleştirme konusu:
1 Ekim 2008 tarihinden önce çalışmaya başlamış olanlar hakkında 2829 sayılı
Hizmet Bütünleşmesini sağlayan Kanun hükümleri uygulanır. Dolayısıyla da bu
kanun hükümleri gereği kişilerin işçi, esnaf, memurluk hizmetleri toplamı ile
yine hangi statüde borçlanılmış ise borçlanılan süreler hangi statüde sayılmışsa
bu da dahil edilerek tamamı emeklilik öncesinde toplanır ve ona göre hesaplama
yapılır.
Bütünleştirilen hizmetlerde önemli kural son 7 yıl hizmet içindeki hangi statüde
geçen hizmetlerin fazlalığı var ise, yani 1260 gün hangi statüde geçmiş ise
o statü (işçi, esnaf, memur) üzerinden emeklilik işlemleri tesis edilir.
Hizmet Borçlanması;
Borçlanılan hizmetler emeklilik için aranılan toplam hizmet süresine sayılır.
Ancak, 2019 yılında yapılan değişiklikle bu tür borçlanmalar tamamıyla esnaf
statüsünde geçmiş süre olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, 1260 gün kuralının
hesabında borçlanılan bu süreler hangi tarihte geçmiş ise o tarih itibariyle
değerlendirilir.
Çalışmadan hizmet tamamlama (İsteğe bağlı iştirakçilik);
İsteğe bağlı iştirakçilik, yani yine memurluk hizmeti olarak kabul edilen
bu sistem tamamıyla 5434 sayılı Kanun kapsamında olan, yani 1 Ekim 2008 tarihinden
önce memurluk hizmeti bulunan memurlarla ilgili bir konudur.
Bu sistemde aranılan 10 tam yıl hizmetin mutlaka memurlukta fiili olarak çalışma
süresinin 10 tam yıl olması şartı aranır. Dolayısıyla da, fiili hizmet süresi
zammı/yıpranma payı, ücretsiz izinli geçen süreler, askerlik, yurtdışı gibi
borçlanma süreleri dahil edilmez.
Ayrıca, 10 fiili hizmet yılı memurluk olup da görevlerinden ayrıldıktan sonra
6 ay içerisinde müracaat gerekmektedir.
Erkek memurlar için aranılan 25 tam hizmet yılı konusu;
25 tam hizmet yılı içerisinde, kişilerin işçilik, esnaflık, memurluk, borçlanılan
sürelerin toplamının 25 tam hizmet yılı, yani SGK primleri ödenmiş olacak şekilde
25 hizmet yılının olması yeterlidir. Dolayısıyla da memur emekliliğinde 25 yıl
sadece memurluk hizmeti olarak aranmaz. Bu durum yukarıda bahsettiğimiz 2829
sayılı Kanunun da bir gereğidir.
EYT Konusu;
8 Eylül 1999 tarihinden önce SGK primleri ödenmiş olarak çalışma hayatına
başlamış olanlar EYT kapsamında olurlar ve yaş dışında diğer şartları taşıdıklarında
emeklilik kazanımını sağlarlar.
Dolayısıyla da, bu durumda olan erkek memurlar 25 tam hizmet yılını,
İşçi statüsünde emekli olacak erkekler ise 25 yıllık sigortalılık süresi ve
belirli prim ödeme gün sayısını,
Tamamladıklarında emekli olabilirler.
Açıklamalarımız bağlamında sorularınızın cevabını şu şekilde değerlendirmekteyiz.
Soru 1-Tekrar memuriyete dönmem durumunda memurken kullandığım 34 ay aylıksız
izin ve 2001 yılında yaptığım 8 ay askerliği borçlanabilir miyim?
Cevap 1- Tekrar memuriyete dönme durumunuz olursa daha önce memurken kullandığınız
ücretsiz izin süresi ile askerlik sürenizi borçlanabileceğinizi değerlendirmekteyiz.
Zira kanunlarda bu şekilde olanlarla ilgili borçlanma yapılamayacağına yönelik
bir hüküm olmadığını söyleyebiliriz.
Soru 2- Memuriyete tekrar dönüp belirttiğim ücretsiz izin ve askerliği borçlanabilmem
durumunda memuriyetteki fiili hizmetim 10 yılı geçmiş olur mu? (Borçlanılan
bu süreler fiili hizmetten sayılır mı?) ve memuriyetten tekrar istifa edersem
istifa sonrası 6 ay içinde başvurmam halinde emekli sandığına dışarıdan iştirakçi
olarak primlerimi kendim ödeyerek emekli olabilir miyim.
Cevap 2- Yukarıda da belirttiğimiz gibi borçlanılan bu süreler sadece hizmet
tamamlanmasını sağlar, ancak dışarıdan iştirakçi olma sisteminde aranılan 10
tam yıl hizmet süresi içerisinde değerlendirilmez.
Soru 3- Emekli sandığına dışarıdan iştirakçilik hesabında, hizmet süresi
dışarıdan ödenilen primlerle 25 yıla tamamlanırken, sadece memuriyette geçen
süreler mi dikkate alınmaktadır, yoksa ödenmiş olan 4/A ve 4/B primleri de hesaba
katılarak mı 25 yıla tamamlanmaktadır?
Cevap 3- Dışarıdan iştirakçilik hesabında, yani zorunlu olarak çalışmadan
memurluk statüsünü devam ettirme konusunda belirttiğimiz gibi 10 tam yıl memurluk
hizmetinin olması gerekir. 10 yıl memurluk hizmeti olup isteğe bağlı iştirakçilik
sisteminden yararlanıldığında 25 yıl hizmetin tamamlanması, yani emeklilik için
aranılan 25 hizmet yılının tamamlanmasında işçi (4/a) ve esnaf (4/b) süreler
de dahil edilir.
Soru 4- 2021 - 2024 yılları arasında çalıştığım 765 günlük yabancı bayraklı
gemileri de memuriyete dönmeden önce borçlanırsam toplam hizmet olarak iştirakçilikte
faydası olur mu.
Cevap 4- Bu süre mevzuatın aradığı şartlarda borçlanıldığında (borçlanma
olduğunda 4/b kapsamında sayılır) erkek memurlar için aranılan 25 hizmet yılını
daha önce tamamlamaya katkı sağlar.
Soru 5- Tüm bunların cevabının olumlu olması durumunda sigorta başlangıç
tarihi sebebiyle yaşı beklemeden 25 yılı doldurduğumda emekli olabilir miyim?
Cevap 5- Sigorta başlangıç tarihinin memur emeklilik hesabında uygulama
yeri bulunmamaktadır. Memurluktan emeklilik için mutlaka SGK primleri ödenmiş,
borçlanılmış hizmet toplamının 25 tam yıl olması gereklidir. Dolayısıyla da
yukarıda belirttiğimiz şartları taşımanız halinde 25 hizmet yılınız olduğunda
ve 1260 gün kuralı da dikkate alınmak suretiyle EYT kapsamında emekli olabileceğinizi
değerlendirmekteyiz.
NOT:
1 - Yukarıda yapmış olduğumuz değerlendirmelerin daha detaylı olarak yapılmış
olanlar sitemizde mevcut olup ziyaret edilebilir.
2 - Değerlendirmelerimiz verdiğiniz bilgiler kapsamında yapılmıştır. Yine de
olası bir hak kaybı yaşanmaması için SGK na yazılı olarak müracaat edip SGK
kayıtlarına göre bilgi almanızı ayrıca tavsiye etmekteyiz.