Sağlık Çalışanlarının Maaşları ve Sosyal Hakları Yetersiz

Türk Sağlık-Sen tarafından 14 Mart Tıp Bayramı öncesinde sağlık camiasının sosyo-ekonomik durumlarını tespit etmek amacıyla internet üzerinden bir anket çalışması gerçekleştirildi.

Maaşlar Yetersiz, Yan Ödemeler Çok Düşük

• 5760 sağlık çalışanının katıldığı ankete göre, çalışanların %80.9'u maaşının yeterli olduğunu düşünmüyor.
• %69'u maaş dışı ödemeleri (taban, teşvik, nöbet vb.) çok düşük buluyor.
• %93'ü ise giyim ve aile yardımı gibi sosyal ödemelerin çok düşük kaldığını belirtiyor.
• Sadece %1'i ekonomik durumunun iyi olduğunu söylüyor.

Ekonomik Durum Değerlendirmesi

Ankette sağlık çalışanlarının kendi ekonomik durumlarını değerlendirmeleri istendi. Sonuçlara göre sağlık çalışanlarının sadece %1.4'ü ekonomik durumlarını iyi olarak nitelendiriyor. %48.6'sı ekonomik durumunu kötü, %50'si ise orta düzeyde olarak görüyor.

• Sağlık çalışanlarının %31.4'ü kredi kartının sadece asgari tutarını ödeyebiliyor, cebinde kalan miktar kadar ödeme yapabildiğini söyleyenlerin oranı ise %9.6.
• Çalışanların %16.3'ü ise kredi kartı borcunu ödeyemediklerini ifade ediyor.

Emeklilik Endişeleri

• Ankette emeklilikte alacakları ücretler hakkındaki düşünceleri sorulan sağlık çalışanlarının %81.2'si emeklilikte ihtiyaçlarının büyük bir bölümünü karşılayamayacağını düşünüyor. "Ancak yarısını karşılarım" diyenlerin oranı ise sadece %16.

Amir Baskısı ve Çalışma Hayatındaki Endişeler

Ankette sağlık çalışanlarının çalışma hayatına dair endişe ve beklentileri de tespit edildi. Çalışma hayatındaki en büyük endişe %37.3 ile amir baskısı olarak dile getiriliyor. Onu sırasıyla %27.2 iş güvencesinin ortadan kalkması, %18.6 ile şiddet ve %16.9 ile bulaşıcı hastalıklar takip ediyor.

• Amir baskısı en önemli endişe olarak gören sağlık çalışanlarına "Kurum amirlerinin sizlere karşı davranışlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna, çalışanların %35'i "Çalışanlar arasında ayrım yapıyorlar", %27.8'i "Keyfiyete göre yönetim gösteriyorlar", %12.4 ise "Psikolojik baskı uyguluyorlar" cevabını verdi.
• Amirlerin davranışlarını hoşgörülü olarak değerlendirenlerin oranı ise %20.4'tür. Amirlerinin kendilerine karşı davranışlarını adaletli bulanların oranı ise sadece %4.4'tür.

Sağlık Çalışanları ve Şiddet

• Ankete göre sağlık çalışanlarının %29.2'si görev sırasında fiziksel şiddete, %83.2'si ise sözel şiddete maruz kaldığını belirtmiştir.
• Birkaç defa fiziksel şiddete maruz kalanların oranı ise %13'tür. %13.3'ü ise sayısını hatırlamadığı kadar sözel şiddete maruz kaldığını ifade ediyor.

Ailelerine Vakit Ayıramıyorlar, Mesleğin Saygın Görülmediğini Düşünüyorlar

Çalışma hayatının aile ve kendi yaşamlarına etkilerinin ve meslek hakkındaki düşüncelerini tespit edilmeye çalışıldığı ankete göre sağlık çalışanlarının sadece %17.7'si ailesine yeteri kadar vakit ayırabildiğini düşünüyor.

• %62'si tükenmişlik sendromu yaşadığını belirtiyor.
• %71.7'si bir kamu çalışanı olarak geleceğini güvence altında hissetmiyor.
• Sadece %10.4'ü tekrar meslek seçecek olsa sağlık alanında olmak istiyor, %7.6'sı çocuklarının sağlık meslek mensubu olmasını istiyor.
• %73.7'si ise sağlık meslek mensuplarının toplum tarafından saygın bir meslek olarak kabul edilmediğini düşünüyor.

Anket Sonuçları Üzerine Değerlendirme

Anket sonuçları ile ilgili bir değerlendirme yapan Türkiye Kamu-Sen ve Türk Sağlık-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci, "Ortaya çıkan sonuçlar sağlık çalışanlarının meselelerinin nasıl bir hal aldığını göstermekte ve acil bir eylem planını gerekli kılmaktadır." dedi.

• Tek kalem maaş, ücretlerin yükseltilmesi gibi taleplerimizin hayata geçirilmesi ekonomik sıkıntıların çözülmesi ve tüm ödemelerin emekliliğe yansıtılması ile emeklilikte sorunlara çare bulunması elzemdir.
• Sağlık kurum ve kuruluşlarının sıfır toleranslı alan ilan edilmesi şiddeti en aza indirmek adına gereklidir.
• Sözleşmeli yöneticilik gibi bir ucube sistemin sağlık çalışanlarının getirdiği hal ortadadır. Bunun için objektif bir sınavla liyakat sahibi insanlar yönetici olarak atanmalıdır.
• Yönetmelik değişiklikleri gibi düzenlemeler çalışma hayatını ve çalışma hayatının aile yaşamına etkileri gibi konularda iyileştirmeler yapması temel alınmalı, çalışanları mağdur eden düzenlemeler yeniden değerlendirilmelidir.

Sağlık Camiasının Sorunları ve Çözüm Önerileri

Bugün Türkiye'de 205 Bin 675 hekim görev yapmaktadır. 126 Bin 648'i Sağlık Bakanlığı'nda görevlidir. 2023 yılı verilerine göre, Türkiye'de 100 bin kişiye düşen doktor sayısı 239'dur. Türkiye bu sayıyla OECD sonuncusudur. OECD ortalaması ise 377, AB'de ise 414'tür. Ebe hemşire sayımızda durum aynıdır. 2023 yılı verilerine göre, Türkiye'de 100 bin kişiye düşen hemşire sayısı 361'dir. Türkiye bu sayıyla OECD sonuncusudur. OECD ortalaması ise 988, AB'de ise 882'dir.

• Atama bekleyen gençlerin çağrısına kulak verilmelidir.
• Personel eksikliği giderilmeli yeni atamalarla sağlık ordumuz güçlendirilmelidir.
• Türk Sağlık-Sen olarak yapılması gerekenlerin ne olduğunu net bir şekilde söylemekteyiz ve bunun için mücadele vermekteyiz.
• Dün olduğu gibi bugün de hak aramanın, çalışanın yanında olmanın tek ve güvenilir adresiyiz.

Sağlık camiasının sorunlarına çareler üretilip, çözüm için adım atılması temennisiyle 14 Mart Tıp Bayramımız kutlu olsun." dedi.