Memuriyet Dışındaki Hizmetlerin Değerlendirilmesi

Aşağıda yer alan bilgiler 6 Ekim 2011 tarihi itibariyle güncellenmiştir.

1-Memuriyet Dışındaki Hizmetlerin Kazanılmış Hak Aylığında Değerlendirilmesi

Kazanılmış hak aylığı, devlet memurunun 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer alan memuriyete giriş derece ve kademesine yine bu kanunda yer alan ilavelerin yapılması suretiyle bulunacak derece ve kademe olarak tanımlanabilir. Kazanılmış hak aylığının belirlenmesinde öğrenim durumu ve hizmet sınıfı gibi hususlar dikkate alınır. Memuriyet dışında geçen hizmetlerin kazanılmış hak aylığına etkisi, buralarda geçen sürelerin derece ve kademe tespitinde nasıl dikkate alınacağı konusunda odaklanmıştır.

Memuriyet dışında geçen hizmetlerin değerlendirilmesi, 657 sayılı Kanunun 36/C maddesinde açıklanmıştır. Buna göre memuriyet dışındaki sürelerin değerlendirilmesi hizmet sınıfına göre değişmektedir. 657 sayılı Kanunun 36/C maddesine göre memuriyet dışındaki serbest olarak çalışılan veya resmi ve özel sektörde geçen süreler, Teknik Hizmetler, Sağlık Hizmetleri, Avukatlık Hizmetleri sınıfları ile Milli Eğitim Bakanlığı kadrolarında ve basınla ilgili kadrolarda çalışanlar için değerlendirilirken, aynı süreler Genel İdare Hizmetleri Sınıfında çalışan memurlar açısından değerlendirilmemektedir. Örneğin, özel sektörde meslekle ilgili olarak geçen süreler Teknik Hizmetlerde çalışan bir personel açısından kazanılmış hak aylığında değerlendirilirken, Genel İdare Hizmetleri sınıfında görev alan birinin kazanılmış hak aylığında değerlendirilmemektedir. Aynı şekilde bir kamu kurumunda işçi olarak çalışılan süreler Teknik veya Sağlık hizmetlerinde değerlendirilebilirken, Genel İdare Hizmetleri sınıfındaki memur açısından değerlendirilememektedir.

Memuriyet dışında geçen hizmet sürelerinin Genel İdare Hizmetleri Sınıfı hariç diğer hizmet sınıflarında nasıl değerlendirileceği ise aşağıda açıklanmıştır.

a-Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseselerde ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen süresinden bu Kanun ve bu Kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen sürenin tamamı ve geri kalan sürenin ¾ ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu süreler her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.

b-Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel kurumlarda yapanlarla, memurluktan ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memurluğa girmek isteyenlerin sağlık hizmetlerinde geçen süresinden, bu Kanun ve bu Kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen süreleri ve geri kalan sürelerinin ¾'ü toplamı memurlukta geçmiş sayılarak bu sürelerin her yılı için bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilecektir.

c-Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden önce veya memurluktan ayrılarak serbest avukatlıkta geçirdikleri sürelerin ¾' ü memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir. Bu fıkrada belirtilen sürelerin serbest avukatlıkta geçmiş sayılabilmesi için, bu hizmetlerin hizmet akdi dışında vekalet veya istisna akdi ile yerine getirilmiş olması gerekmektedir.

d-Basın Kartları Yönetmeliğine göre, basın kartına sahip olmak suretiyle gazetecilik yaparak memurluğa girenlerin; meslekleriyle ilgili görevlerde istihdam edilmeleri şartıyla, fiilen gazetecilik yaparak geçirdikleri sürenin ¾' ü fiilen memuriyette geçmiş sayılarak; bu sürenin her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.

e-Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı emrinde memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet sürelerinin 2/3 ünün her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir. Kanun koyucu ?Milli Eğitim Bakanlığı emrinde memuriyet? ibaresinden, adı geçen Bakanlık emrinde ki öğretmenlik görevi ile diğer görevlerin anlaşılması gerekmektedir.

Değerlendirilecek hizmet süresinden sadece özel sektörde geçen süre 12 yılı geçemez. Değerlendirilecek hizmetlerin gerçekleşmiş olup olmadığının öncelikle SSK ve BAĞ-KUR'dan prim ödenerek geçmiş olduğunun belgelendirilmesi, yapılan hizmetin mesleki tahsilin görülmüş olmasından sonra ifası gerekmekte olduğundan bu hususun da meslek odalarından alınan ve fiilen mesleği ile ilgili çalıştıklarını ifade eden belgelere dayandırılması gerekmektedir. Diğer taraftan ?12 yılın? şu şekilde anlaşılması gerekmektedir: Bir kimse, 657 sayılı Kanunun 36/C maddesine göre kamu kurumları dışında 20 yıl hizmet yaptıktan sonra memuriyete girerse bu hizmetin ¾'ü 15 yıla (20*3/4=15) tekabül eder. Ancak, bu fıkrada yer alan hüküm nedeniyle hizmetin sadece 12 yılı kazanılmış hak aylığında değerlendirilecektir.

2-Vekil olarak yapılan hizmetlerin değerlendirilmesi:

657 sayılı Kanunun 86. maddesine göre ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik, diş tabipliği, eczacılık, mühendis ve mimarlık, veterinerlik, köy ve kasaba imamlığına ait boş kadrolara açıktan vekil atanabilir. Buna göre mesleklerini memuriyet dışında vekil olarak; tabiplik, diş tabipliği, eczacılık kadrolarında yapanların çalıştıkları bu sürelerin tamamı sağlık hizmetleri sınıfında görev almak şartıyla kazanılmış hak aylığında değerlendirilecektir. Aynı şekilde mesleklerini memuriyet dışında vekil mühendis ve mimar olarak yapanların çalıştıkları bu sürelerin tamamı Teknik Hizmetler Sınıfında görev almak şartıyla kazanılmış hak aylığında değerlendirilecektir.

Ancak vekil öğretmenlik veya vekil imamlık kadrolarına geçenlerin hizmet süreleri (36/C'de bu sürelerin değerlendirileceğine ilişkin bir düzenleme olmadığından) kazanılmış hak aylığında değerlendirilmeyecektir.

Ancak özel Kanuni düzenlemeler ile vekillikte geçen sürelerin kazanılmış hak aylık derece ve kademede değerlendirilmesi mümkün olabilmektedir. Bu hususa örnek olarak Vekil imamlar kadroya geçirilmişler ve vekillikteki hizmetleri kanuni düzenleme ile memuriyetten sayılmıştır. Örnek bir kanun için tıklayınız. http://www.memurlar.net/haber/20731

3-Memuriyet Dışındaki Sürelerin Emeklilikte Değerlendirilmesi

Memuriyetten önce veya memuriyetten ayrılarak serbest olarak veya resmi ve özel sektörde görev yaptıktan sonra tekrar memuriyete geçenlerin çalıştıkları bu sürelerin emekliliğe esas aylıklarında değerlendirilmesi kazanılmış hak aylığından farklıdır.

Memuriyet dışındaki hizmetlerin (Vekil olarak geçen süreler dahil) emeklilikte değerlendirilmesi hizmet sınıfına göre değişmemektedir. Buna göre memuriyet dışında geçen süreler 5434 sayılı Emeklilik Sandığı Kanunu hükümleri çerçevesinde emeklilik aylığına esas derece ve kademe tespitinde değerlendirilmektedir.

4-Memuriyet Dışındaki Sürelerin İlk Dört Dereceye Yapılacak Atamalarda Değerlendirilmesi

657 sayılı Kanuna göre 68/B maddesine göre eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına atanmak için belirli yıl çalışmış olmak gerekmektedir.

Buna göre,

B) Eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.

a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,

b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl,

c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl,

hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir. Bu sürelerin hesabında; 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına dâhil kurumlarda fiilen çalışılan süreler ile Yasama Organı Üyeliğinde, belediye başkanlığında, belediye ve il genel meclisi üyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi dâhil yedek subaylıkta ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı ile yükseköğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin; Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları ile en üst yönetici konumundaki genel müdür ve başkan kadrolarına atanacaklar için tamamı, diğer kadrolara atanacaklar için altı yılı geçmemek üzere dörtte üçü dikkate alınır.

Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil) ve diğer haklarından yararlanırlar. Bu suretle üst dereceye atananların bu kadrolarda geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her "3" yıl derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin yükselmesinde gözönüne alınır. Ancak atandıkları kadro aylıkları, başka görevlere atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz.

Bu konuyu biraz daha açacak olursak;

a-217 sayılı KHK'nın 2'nci maddesinde belirtilen kamu kurumlarında her ne statüde olursa olsun geçen hizmet sürelerinin (işçi, sözleşmeli, vekil vb.) tamamı, (fiilen çalışılmış olması ve yüksek öğrenim görmüş olunması gerekmektedir.)

b- Yasama Organı Üyeliğinde, belediye başkanlığında, belediye ve il genel meclisi üyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi dâhil yedek subaylıkta ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı,

c- Yükseköğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin; Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları ile en üst yönetici konumundaki genel müdür ve başkan kadrolarına atanacaklar için tamamı,

ç- Yükseköğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin; Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları ile en üst yönetici konumundaki genel müdür ve başkan kadroları dışındaki diğer kadrolara atanacaklar için altı yılı geçmemek üzere dörtte üçü(3/4) dikkate alınır.

Burada şunu da belirtmek gerekir ki stajyer olarak geçirilen süreler bu hesaplamalara dahil değildir. Örneğin avukatlık stajı yapan birinin stajyerlikte geçirdiği süreler 68/B'deki sürelerin tespitinde dikkate alınmaz.

6 yıl ibaresinden, yüksek öğrenim gördükten sonra özel kuruluşlarda veya serbest olarak çalışılan sürenin toplamının ¾''nün 6 yılı geçmeyeceği anlaşılması gerekmektedir. 12 yıllık serbest çalışma süresi olan bir kişinin bu süresinin ¾ 'ü 9 yıl olmasına rağmen bu madde gereğince 6 yılı değerlendirmeye alınmaktadır.

Ayrıca vekil öğretmenlik ve vekil imamlıkta geçen hizmet sürelerin tamamı 68/B'deki sürelerin tespitinde değerlendirilmektedir.

5-Hizmet Değerlendirilmesinde Aday Memur-Asil Memur Durumu

Kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilecek sürelerin askerlik haricinde adaylıkla bir ilgisi bulunmamaktadır. Dolayısıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilecek süreler memuriyetteki giriş derece ve kademesine ilave edilecektir. Bu ilavelerin yapılabilmesi için belirtilen hususların belgelendirilmesi gerekmektedir. Örneğin, memuriyete yeni başlayan bir mühendisin memuriyetten önce kamu kurumlarında sözleşmeli olarak çalıştığı sürelerin tamamı belgelendirilmesi halinde memuriyete giriş derece ve kademesine ilave edilecektir. Yani hizmet değerlendirilmesi yapmak için adaylığın kalkmasına gerek yoktur.