Memurluktan özel sektöre geçenin emeklilik hakları nasıl olur?

Soru: İyi akşamlar. Devlet Memuruyum. Normal şartlarda Temmuz 2025 yılında emeklilik hakkını kazanıyorum. Ekim 2024 yılında istifa etmek ve özel sektöre geçmek istiyorum. Bu durumda memur ikramiyesi kaybım olur mu. Ayrıca yeşil pasaportum var. Yeşil pasaport hakkım devam eder mi? Şimdiden teşekkürler.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Emekli ikramiyesi ve son 7 yıl hizmet kuralı konusu:
2008 yılı Ekim ayından önce çalışmaya başlayanlar hakkında hizmet bütünleşmesinde 2829 sayılı Kanun hükümleri uygulanır ve son 7 yıl hizmet koşulu aranır.
Memurluktan ayrılıp özel sektörde işçi statüsünde çalışma halinde ve bu çalışma prim ödeme gün sayısı olarak 1260 gün ve daha fazla olursa memurluk statüsünden emekli olunmaz ve 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayanlar için EYT de dikkate alınarak işçi statüsünde hizmet ve sigortalılık süresi aranmak suretiyle emeklilik şartlarına tabi olunur.
Yine, 2008 yılı Ekim ayından önce memurluğa başlamış olanlar hakkında da 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Memurluk hizmetlerine emekli ikramiyesi ödenmesinde mutlaka memur statüsünde emekli olunma koşulu aranmaz ve 5434 sayılı Kanun Madde 89 hükümleri uygulanır. Bu hükümlere göre işçi, memur hizmetleri toplamı üzerinden ister işçi statüsünde ister memurluk statüsünde emekli aylığı bağlansın, emekli aylığı bağlandığı tarihte memurluk hizmet sürelerine emekli ikramiyesi ödemesi yapılır.
5434 e tabi memurların emekli ikramiyelerinde 5434 sayılı Kanun Madde 89 hükmü uygulanır. Bu hükme göre;

-Emekli aylığı bağlamaya esas tutarın bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilmekte ve her tam fiili hizmet yıllarına ödenmektedir.

-Emekli aylığı bağlanmasında esas alınan hizmetlerin tamamı memurluk olursa hiçbir şart aranmadan tüm hizmetlerinin her tam yıllarına karşılık aylık bağlandığında emekli ikramiyesi ödenir.

-Ancak, emekli aylığı bağlanmasında esas alınan hizmetler arasında işçilik, esnaflık gibi hizmetler olduğunda ise bazı şartlar aranır. Bu şartlar 1475 sayılı İş Kanunu Madde 14 hükmünde bulunan ve kıdem tazminatı ödenmesinde aranılan şartlara bakılır.

Bu durumda;
8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayanlar için 15 yıllık sigortalılık süresi ve toplamda 3600 gün SGK primleri ödenmiş hizmetlerinin bulunması,
8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar için memurluk + işçilik toplamı üzerinden emekli aylığı bağlanmasında memurluk hizmet sürelerine emekli ikramiyesi ödenmesi için de kişinin memurluktan ayrıldığı tarihte;

- 7000 gün hizmet süresini tamamladıktan sonra memurluktan ayrılmış olması,
- Veya 4500 gün hizmeti olmakla birlikte 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladıktan sonra memurluktan ayrılmış olması,

gerekir.
Bu şartları taşımadan memurluktan ayrılmış olup sigortalı olarak çalışıp emekli olanlar memurluk hizmet sürelerine emeklilik ikramiyesi alamazlar.

Yeşil Pasaport konusu:
Yeşil pasaport konusu 5682 sayılı Kanun Madde 14/A ve Ek Madde 4 hükmü ile düzenlenmiştir. Madde 14/A hükmü;
"A) Hususi damgalı pasaportlar;
(.)birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C.Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle Sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapanlardan en az 15 yıl mesleki kıdemi olan öğretim üyeleri ile birinci derece kadro ile emekliliğe hak kazanmış olan belediye başkanlarına; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri ile vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz.
Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir.."

Ek Madde 4 hükmü:
"Devlet memuru olarak 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadrolarda bulunup da Hususi Damgalı Pasaport almaya hakkı olan Devlet memurları ile subay ve astsubayların taşıdıkları unvan ve/veya rütbeleri taşımakla beraber 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadroları almadan emekli olan veya ayrılanlardan Devlet memuriyetindeki hizmet süreleri, taşıdığı unvan ve/veya rütbeleri itibariyle bugün Hususi Damgalı Pasaport almaya hak kazananlar emsal alınmak suretiyle bunlara da Hususi Pasaport verilir."

Hükmün yorumu da, Devlet memuru şayet kadro derecesi 1,2 ve 3 üncü derece olan görevleri yapmış iseler ister görevde iken ister görevden ayrılmış olsalar da yeşil pasaport alma ve alınmış olan haklarının devam etmesi gerektiğidir.

Kısa ve net açıklamalarımız bağlamında değerlendirmemiz şöyle olacaktır:
Sorunuzdan hareketle 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başladığınız anlaşılıyor. Bu durumda Memurluktan mevzuata uygun olarak istifa etmek suretiyle ayrılmanız ve özel sektörde çalışmanız halinde memurluk hizmetlerinizin her tam yılına emekli ikramiyesi alabileceğinizi, ancak emekli ikramiyesi alabilmeniz için ister işçilikten, ister memurluktan ne zaman emeklilik statüsünde aylık bağlanırsa o zaman hak kazanacağınızı söyleyebiliriz.
Yeşil pasaportunuzun olduğunu belirtmişsiniz. Dolayısıyla da memurluk unvanınızın 1 ila 3 üncü dereceli bir kadro olduğunu anlamaktayız. Bu durumda memurluktan ayrılıp özel sektörde çalışsanız dahi yeşil pasaport hakkınızın devam edeceğini değerlendirmekteyiz.
Ayrıca, özel sektörde çalışma süreniz 1260 gün ve daha fazla olursa memurluktan değil tamamıyla işçilik sistemi üzerinden emeklilik işlemlerinin yapılması gerektiğini de söyleyebiliriz.