KKTC üniversitelerinden alınan diplomaların denkliğinde kritik karar

Davacı Kosova'dan geçiş yapmış

Davacının, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesinden Hukuk alanında aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem yönünden;

Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hukukuna Göre Kurulmuş Üniversitelerin Karşılıklı Tanınmasına Dair Milletlerarası Anlaşma'nın 2. maddesinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hukukuna göre kurulmuş olan üniversitelerin ön lisans ve lisans diplomalarının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları bakımından denklik işlemine tabi tutulmaksızın Türkiye Cumhuriyeti'nde de geçerli olduğunun belirtildiği, ancak bunun için, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kişilerin söz konusu lisans ve ön lisans programlarına ÖSYM tarafından her yıl yapılan sınav sonucuna göre yerleştirilmiş olmaları gerektiği,

Davacı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesindeki hukuk programına, yurt dışında bulunan başka bir üniversiteden yatay geçiş yoluyla kayıt yaptırmış olduğundan, bu maddenin kapsamında bulunmadığı,

Uyuşmazlıkta, davacının yurt dışında öğrenime başladığı 2015 yılında ÖSYM tarafından yapılan
YGS ve LYS'ye girmediği ve Kılavuz'da belirlenen muadil belgelerden biri ile de yurt dışındaki üniversiteye kayıt yaptırmadığının anlaşıldığı,

Bu durumda, davacının Kosova'da bulunan Iliria College'deki hukuk programından, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesindeki hukuk programına yaptığı yatay geçişin, Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen kriter ve esaslara uygun olmadığı anlaşıldığından, diploma denklik başvurusunun reddine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Tanıma Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığının . tarih ve . sayılı kararında hukuka aykırılık görülmediği.

T.C.

DANIŞTAY

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No: 2023/2781

Karar No: 2024/1379

İSTEMİN KONUSU:

Danıştay Sekizinci Dairesinin 03/05/2023 tarih ve E:2021/2433, K:2023/2559 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

Davacının, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesinden Hukuk alanında aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Tanıma Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığının. tarih ve. sayılı kararı ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki Yükseköğretim Kurumlarından Mezun Olanlar İçin Tanıma ve Denklik Başvuru Süreçlerine İlişkin Usul ve Esaslar'ın 8. maddesinin 2. fıkrasının iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti:

Danıştay Sekizinci Dairesinin 03/05/2023 tarih ve E:2021/2433, K:2023/2559 sayılı kararıyla;

Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hukukuna Göre Kurulmuş Üniversitelerin Karşılıklı Tanınmasına Dair Milletlerarası Anlaşma'nın 2. ve 6. maddeleri, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7. maddesinin 1. fıkrasının (p) bendi ile 44. maddesinin (c) fıkrası, 24/04/2010 tarih ve 27561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 14. maddesinin 5. fıkrası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki Yükseköğretim Kurumlarından Mezun Olanlar İçin Tanıma ve Denklik Başvuru Süreçlerine İlişkin Usul ve Esaslar'ın 2. maddesi, 4. maddesinin 3. fıkrası, 6. maddesi ve 8. maddesinin 2. fıkrası ile Yükseköğretim Genel Kurulunun 11/06/2015 tarih ve 2015.10.321 sayılı kararıyla kabul edilen 2015 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nda yer alan kurallar aktarılarak;

Dava konusu Usul ve Esaslar'ın 8. maddesinin 2. fıkrası yönünden;

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yükseköğretim kurumlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının tanıma ve denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları belirlemek amacıyla dava konusu düzenlemenin hazırlandığı,

Ülkemizde yurt dışından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans derece ve programlarından alınan diplomaların tanıma ve denklik işlemlerinin, Yükseköğretim Kurulu bünyesinde yer alan Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yürütüldüğü, denklik değerlendirme sürecinde ilgili diploma alanı için ülkemizde varsa ilgili alandaki diğer kanun ve yönetmeliklerin de göz önünde bulundurulduğu,

Dava konusu düzenlemenin, Kanun ile verilen yetki çerçevesinde, dayanağı hükümlere uygun olarak hazırlandığının görüldüğü,

Davacının, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesinden Hukuk alanında aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem yönünden;

Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hukukuna Göre Kurulmuş Üniversitelerin Karşılıklı Tanınmasına Dair Milletlerarası Anlaşma'nın 2. maddesinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hukukuna göre kurulmuş olan üniversitelerin ön lisans ve lisans diplomalarının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları bakımından denklik işlemine tabi tutulmaksızın Türkiye Cumhuriyeti'nde de geçerli olduğunun belirtildiği, ancak bunun için, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kişilerin söz konusu lisans ve ön lisans programlarına ÖSYM tarafından her yıl yapılan sınav sonucuna göre yerleştirilmiş olmaları gerektiği, Davacı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesindeki hukuk programına, yurt dışında bulunan başka bir üniversiteden yatay geçiş yoluyla kayıt yaptırmış olduğundan, bu maddenin kapsamında bulunmadığı,

Anılan Anlaşma'nın 6. maddesinde ise, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kişilerin yurt dışındaki üniversitelerden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hukukuna göre kurulmuş olan üniversitelerin ön lisans ve lisans programlarına yapacakları yatay ve dikey geçişlerle ilgili olarak, Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş kriter ve esasların uygulanacağının öngörüldüğü,

Bu nedenle, davacının Kosova'da bulunan Iliria College'deki hukuk programından, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesindeki hukuk programına yaptığı yatay geçişin, Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen kriter ve esaslara uygun olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerektiği,

Davacının yurt dışında öğrenime başladığı 2015 yılında, Yükseköğretim Genel Kurulunun. tarih ve. sayılı kararıyla kabul edilen ÖSYS Kılavuzu'nda, Dünya üniversite sıralamalarında ilk 500 içerisine giren üniversiteler dışında kalan yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyen ilgililerin, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibarıyla eğitime başlayacakları yıl ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS'ye girmeleri ve hukuk alanında ilk 150 bin içinde yer almaları gerektiği, Kılavuz'da belirlenen muadil belgelerden biri ile bu üniversitelere kayıt olmaları halinde ise denklik başvurularının bireysel olarak değerlendirileceği, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibarıyla, yurt dışında yükseköğrenime başlayan öğrenciler yanında yurt dışında eğitim almakta iken Türkiye'deki üniversitelere yatay geçiş başvurusu yapacak öğrencilerin de bu kurallara tabi olduğunun belirtildiği,

Uyuşmazlıkta, davacının yurt dışında öğrenime başladığı 2015 yılında ÖSYM tarafından yapılan

YGS ve LYS'ye girmediği ve Kılavuz'da belirlenen muadil belgelerden biri ile de yurt dışındaki üniversiteye kayıt yaptırmadığının anlaşıldığı,

Bu durumda, davacının Kosova'da bulunan Iliria College'deki hukuk programından, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesindeki hukuk programına yaptığı yatay geçişin, Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen kriter ve esaslara uygun olmadığı anlaşıldığından, diploma denklik başvurusunun reddine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Tanıma Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığının . tarih ve . sayılı kararında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle,
davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davacı tarafından, yurt dışında öğrenime başladığı yıla ait 2015 ÖSYS Kılavuzu'nda yer alan, ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS'ye girme ve başarı sıralaması şartını sağlamaya ilişkin yatay geçiş kuralının Yükseköğretim Genel Kurulunun . tarih ve . sayılı kararıyla geri alındığı ve denklik başvurularının kazanım ve yeterlilikler dikkate alınarak değerlendirileceğinin belirtildiği, Yükseköğretim Genel Kurulunun . tarih ve . sayılı kararıyla da, bu kuralın 2017-2018 eğitim öğretim yılı güz döneminden itibaren uygulanmasına karar verildiği, yine, Yükseköğretim Genel Kurulunun 31/03/2016 kararıyla, ÖSYS Kılavuzu'nda hiç yer almamış bir yurt dışı yükseköğretim kurumunda öğrenime başlayıp Kılavuz'da olan yurt dışı yükseköğretim kurumuna geçiş yapanların öğrenimlerinin en az yüzde yetmişini Kılavuz'da yer alan bir programdan almış olmaları halinde ÖSYM tarafından yerleştirmesi yapılmış olan ilgili ile aynı işlemin yapılacağına karar verildiği, kendi durumunun bu koşula da uyduğu, söz konusu Yükseköğretim Genel Kurulu kararları dikkate alındığında denklik başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davalı idare tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;

"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,

b) Hukuka aykırı karar verilmesi,

c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin reddine,

2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 03/05/2023 tarih ve E:2021/2433, K:2023/2559 sayılı kararının ONANMASINA,

3. Kesin olarak, 13/06/2024 tarihinde, düzenleyici işlem yönünden oybirliği, bireysel işlem yönünden oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- Uyuşmazlıkta, davacının Kosova'da bulunan Iliria College'deki hukuk programından, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesindeki hukuk programına yaptığı yatay geçişin, Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen kriter ve esaslara uygun olmadığı gerekçesiyle diploma denklik başvurusunun reddine karar verilmiştir.

Davacının yurt dışında öğrenime başladığı 2015 yılında, Yükseköğretim Genel Kurulunun . tarih ve . sayılı kararıyla kabul edilen ÖSYS Kılavuzu'nda, Dünya üniversite sıralamalarında ilk 500 içerisine giren üniversiteler dışında kalan yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyen ilgililerin, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibarıyla eğitime başlayacakları yıl ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS'ye girmeleri ve hukuk alanında ilk 150 bin içinde yer almaları gerektiği, Kılavuz'da belirlenen muadil belgelerden biri ile bu üniversitelere kayıt olmaları halinde ise denklik başvurularının bireysel olarak değerlendirileceği, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibarıyla, yurt dışında yükseköğrenime başlayan öğrenciler yanında yurt dışında eğitim almakta iken Türkiye'deki üniversitelere yatay geçiş başvurusu yapacak öğrencilerin de bu kurallara tabi olduğu belirtilmiştir.

Yükseköğretim Genel Kurulunun . tarih ve . sayılı kararında ise, YGS ve LYS'ye girme ve başarı sıralaması şartını sağlamaya ilişkin kuralın, başvuru sahiplerinin baraj puanlarına sahip olmamaları durumunda denklik değerlendirmesine alınmalarını baştan engelleyeceği, bu durumda baraj puanı alarak eğitime başlayan ve baraj puanı almadan eğitime başlayan ancak aynı diploma için başvuruda bulunanlara farklı işlem yapılmasına neden olacağı ve bu durumun da Mahkemelerce eşitlik ilkesine aykırı bulunacağı gerekçesiyle söz konusu kuralı düzenleyen ilgili kararların geri alınmasına ve denklik başvurularının kazanım ve yeterlilikler dikkate alınarak değerlendirilmesine karar verilmiştir.

Yükseköğretim Genel Kurulunun . tarih ve . sayılı kararında da, ilgili yıldaki ÖSYS kılavuzlarında yer alan programlar için belirlenen başarı sıralaması şartının, 2017-2018 eğitim öğretim yılı güz döneminden itibaren yurt dışından yurt içine yatay geçişlerde uygulanmasına karar verilmiştir.

Bu durumda, davacının yurt dışında öğrenime başladığı yıla ait 2015 ÖSYS Kılavuzu'nda yer alan, "ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS'ye girme ve başarı sıralaması şartını sağlama"ya ilişkin yatay geçiş kuralının geri alındığı ve 2017-2018 eğitim öğretim yılı güz döneminden itibaren uygulanmasına karar verildiği dikkate alındığında, davacının diploma denklik başvurusu hakkında Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği uyarınca inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken, yatay geçişinin Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen kriter ve esaslara uygun olmadığı gerekçesiyle tesis edilen dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davanın reddi yolunda verilen temyize konu Daire kararının davacının diploma denklik başvurusunun reddine ilişkin işleme ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, kararın bu kısmına katılmıyoruz.