3 yıl 6 ay (Son 1260 Gün) kuralı değiştirelebilir mi?

Soru : İyi günler. Ben 17.07.1978 tarihinde DSİ de geçici işçi olarak işe başladım. 20.10.1986 tarihine kadar arada askerlik ve giriş çıkışlarla beraber 1789 gün SSK lı olarak çalıştım. 20.10.1986 tarihinde Türk Telekom'a Sözleşmeli memur olarak SSK ya prim ödeyerek çalıştım 1990 yılında kurum tarafından mecburi olarak Emekli Sandığına aktarıldım. 11.04.2008 yılında memur emeklisi oldum. Sormak istediğim şudur :
İşçi son 1261 günü fazla prim yatırmış olduğu denilerek yüksek maaş bağlanırken Benim ilk işe başladığım yıllarımda işçi olarak geçen 7 veya 8 yılımda yatırılan yüksek ücret nerede, Benim normal memurdan daha fazla maaş almam gerekmez mi, Bu haksızlık değil mi, Bir kişi çıkmış demiş son 3,5 yılını demiş, O kişi ilk 3,5 yılını dese idi yüksek alacaktım.
Buda haksızlık olacaktı, Bence kim kaç yıl hangi primi ödemişse tek tek hesaplanarak maaş belirlenmelidir. Yargıya başvursam sonuç alabilir miyim.

Detaylar/Değerlendirmeler:
Hizmet bütünleşmesi konusu:

Hizmet bütünleşmesi sosyal güvenlik sistemine 12/1/1961 tarihinde yayımlanmış olan 228 sayılı Emekli Sandıkları İle Maluliyet, İhtiyarlık Ve Ölüm Sigortaları Kanunlarına Tabi Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun ile girmiştir.
Bu kanun Madde 3 hükmünde, Sigorta Kanunları ile muhtelif Emekli Sandıkları Kanunlarına tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların bu işlerde geçen hizmet süreleri toplandığında kendilerinin veya ölümleri halinde hak sahibi kimselerinin Sigorta veya Sandıklar Kanunlarının her birine göre tahsis yapılmasına hak kazandıkları tesbit edilirse Sigortalılarla emekliliğe tabi kimselerin hizmet sürelerinin birleştirileceği belirtilmiş, Madde 14 hükmünde de, Hizmetleri bu kanuna uygun birleştirilmeksizin sigorta veya sandık kanunlarından her hangi birine göre aylık bağlanmasına müstahak olanlara, yazılı talepleri halinde, ilgili kanun hükümleri kapsamında aylık bağlanacağı ve bu gibiler hakkında bu kanunun hizmetlerin birleştirilmesine ilişkin hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmiştir.

Daha sonra bu kanunda 6/2/1970 tarihinde yayımlanmış olan 1214 Sayılı Emekli Sandıkları İle Maluliyet, İhtiyarlık Ve Ölüm Sigortaları Kanunlarına Tabi Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkındaki 5.1.1961 Gün Ve 228 Sayılı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine, Kaldırılmasına Ve Bu Kanuna Ek Ve Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun' la bazı değişiklikler yapılmıştır.

Madde 3 hükmünde yapılan değişiklikle, Sigorta kanunları ile Emekli Sandıkları kanunlarına tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların bu işlerde geçen hizmet sürelerinin birleştirileceği, birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden ilgililere son ayrıldıkları kurum veya sandıkça/mevzuatına göre aylık bağlanacağı şekline dönüşmüştür.

Daha sonra da bu uygulamaya da son verilerek günümüzde 1 Ekim 2008 tarihinden önce çalışmaya başlamış olanlar hakkında uygulanmakta olan ve 27/5/1983 tarihinde yayımlanmış olan Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun Madde 8 hükmünde bulunan uygulama ile son 3,5 yıl kuralı getirilmiştir.

Anladığımız bu kuralın getirilmesinin kişilerin emekliliğe yakın daha yüksek emekli aylığı bağlanmasına hem de daha önce emekli olma düşüncelerine yönelik taleplerin/iş değişikliklerinin dolayısıyla da emekliliğe yakın statü değişikliğinin önüne geçmek olduğu yönündedir. Yani diyelim kişi 32 yıl memurluk yapsın daha sonra da 1 ay işçi olsun daha önceki Kanunlar gereği (1214 sayılı Kanunla değişik 228 sayılı Kanunun 3. Maddesi) kişi işçi statüsünden emekli olabilme imkanı oluyordu.

Günümüzde uygulanan 2829 sayılı Kanun Madde 8 hükmüdür.
"Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, ilgililere son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir.
Ancak, malullük, ölüm 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden resen emekli olma, süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır."

Bu hükme göre de hizmet bütünleşmenin genel kuralları şöyle olmaktadır.
Bu Kanun gereği emeklilikte 3,5 yıl kuralı 1 Ekim 2008 tarihinden önce işçi, esnaf, memur, yedek subay, vekil öğretmenlik gibi hizmetleri olanlar hakkında uygulanmaktadır.
Bu kanunun uygulanmasında da işçi, esnaf, memurluk gibi hizmetleri olanların emeklilik statülerinde son 7 yıl içindeki hizmet fazlalığı işçi mi, esnaf mı, yoksa memur mu olarak emekli aylığı alacağının tespiti yapılır.

Özetle, 2008 yılı Ekim ayından önce çalışmaya başlamış olanlar hakkında emeklilik statülerinin tespiti için 2829 sayılı Hizmet Bütünleşmesini sağlayan Kanuna bakılır. Bu kanun gereği son 7 yıl hizmet yani SGK primleri ödenmiş hizmetlerin yarısından fazlası hangi statüde ise o statü üzerinden emeklilik işlemleri gerçekleştirilir. Burada son 7 yıl hizmet içerisinde 1260 gün (3 yıl 6 ay) önemli bir hizmet süresi olmaktadır. Üç statü olduğunda, yani işçi, esnaf, memur hizmeti olduğunda da 840 gün hizmete (2 yıl 4 ay) bakılır.
Yani, son 7 yıl hizmet içerisinde 3 yıl 6 ay (1260 gün) hesaplamasında hizmet süresi yani iki tarih arası hesaplama şekli uygulanmaz, 7 yıl hizmet hesabında SGK primleri ödenmiş hizmetler toplamı uygulanır.

Konularla ilgili detaylı bilgi için,

https://www.memurlar.net/haber/934048/
https://www.memurlar.net/haber/1081305/
https://www.memurlar.net/haber/858866/
adreslerimizi ziyaret edebilirsiniz.

5510 kapsamında olanlarda hizmet bütünleşme durumu nasıldır?
5510 sayılı Kanun gereği tüm çalışma süreleri boyunca hangi hizmetlerde daha fazla çalışma var ise bu çalışmaya göre aylık bağlanır. Yani 30 yıllık çalışma süresinde 16 yıl işçilikse işçilik üzerinden emekli aylığı bağlanır. Son 7 yıl kuralı yoktur.
2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa çalışmaya (işçi, esnaf, memur) başlamış olanlar için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uygulanır. Kanunun 53 üncü maddesi hizmetlerin bütünleşmesini esas alır. 5510 sayılı Kanun gereği tüm çalışma süreleri boyunca hangi hizmetlerde daha fazla çalışma var ise bu çalışmaya göre aylık bağlanır. Yani 30 yıllık çalışma süresinde 16 yıl işçilikse işçilik üzerinden emekli aylığı bağlanır. Son 7 yıl kuralı yoktur.

3 yıl 6 ay (1260 gün) Kuralının ilk göreve başlanma tarihi itibariyle hesaplanması yönünde uygulama değişikliğinin yapılması için dava açılması gerekir mi?

Yukarıya hükmünü aldığımız 2829 sayılı Kanun Madde 8 hükmü açıkça birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden aylık bağlanmasında dikkate alınacak hususu belirtmiş ve;

-Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde;

-Fiili hizmet süresi fazla olan kurumca,(yani son 7 yıl hizmet içinde 3 yıl 6 ay veya daha fazla hangi statü ise o statü esas alınarak)

-Hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, (yani son 7 yıl hizmet içinde hizmet süreleri aynı olduğunda ( hesap sonucunda1260 gün veya 840 gün gibi bir durum ortaya çıktığında) son statüsü neyse, işçi, esnaf, memur statüsü esas alınarak)

Emekli aylığı bağlanması işlemi yapılmasına ilişkin kuralları belirlemiştir.

Açıklamalarımız bağlamında sonuç değerlendirmemiz şöyle olacaktır.

Yukarıda değindiğimiz üzere 2829 sayılı Kanun Madde 8 hükmünde açıkça "Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde;" ibaresi bulunduğu sürece ve 1983 yılından itibaren son 7 yıl hizmet esas alındığı için, son 7 yıl hizmetin ilk başlangıç tarihine götürülmesinin mümkün olamayacağını ve bu düzenlemenin amacı dışına çıkılmış olacağını değerlendirmekteyiz.
Ancak, SGK na müracaat etmek ve daha sonra konu hakkında dava açmak sizin tasarrufunuzda olacağını düşünmekteyiz.

Ayrıca, işçi iken tavandan yatan primler, memur olunca emekli aylığını artırır mı? Konularıyla ilgili yapmış olduğumuz değerlendirmeler için
https://www.memurlar.net/haber/911134/
Adresimiz ziyaret edilebilir. Bu değerlendirmelerimizde ister ilk çalışma yıllarında olsun, ister son çalışma yıllarında olsun 5434 kapsamında emekli olunduğunda hesaplanacak olan aylık ve ikramiyeye işçi iken ödenen yüksek primlerin bir faydasının olmayacağı yönünde değerlendirmelerimizi yapmış bulunmaktayız.