18 yıl işçi son 10 yıl da memurluk hizmeti olanın emeklilik statüsü nasıl olur?
İşçilik hizmetleri memurluk hizmetleri ile bütünleşen 5434 e tabi memurun işçi iken yatan primler ister asgari ister tavandan olsun, memur olunca emekli maaşlarını artırmaz. İşçilik hizmetleri memurluk hizmetleri ile bütünleşen 5510 a tabi memurun ise işçi iken yatan primlerin az veya çok olması memur emekli maaşını etkiler, zira 5510 a tabi memurun emekli aylığında ortalama aylık kazanç x aylık bağlama oranı sistemi uygulanır.
Detaylar/Değerlendirmeler:
2008 yılı Ekim ayından önce memurluk, yedek subaylık, vekil öğretmenlik vb.
gibi çalışmaları olanlar hakkında 5434 sayılı Kanun;
2008 yılı Ekim ayından önce memurluk, yedek subaylık, vekil öğretmenlik vb.
gibi çalışmaları olmayanlar hakkında da 5510 sayılı Kanun;
Hükümleri uygulanmak suretiyle emekli aylıkları hesaplanır.
2008 yılı Ekim ayından önce işçi, esnaf, memur gibi çalışmaları olanlar hakkında
hizmet bütünleşmesinde 2829 sayılı Kanun (Bu kanun uyarınca son 7 yıl kuralı
uygulanır).
2008 yılı Ekim ayından önce işçi, esnaf, memur gibi çalışmaları olmayıp ilk
defa bu tarihten sonra çalışmaya başlayanlar hakkında da hizmet bütünleşmesinde
5510 sayılı Kanun (Bu kanun uyarınca son 7 yıl kuralı bulunmaz, çalışmalarının
toplamında hangi statü fazla ise o statü esas alınır).
5434 e tabi olanlar açısından;
İşçi veya esnaf olarak çalıştığı dönemde primleri yüksekten yatan kişi, memur
olduğunda emekli maaşı ve emekli ikramiyesini artırmaz.
5434 e tabi olanların emekli aylık hesaplamasında; Derece, kademe, gösterge,
ek gösterge, taban aylığı, kıdem aylığı, emeklilik tazminat oranı, memur maaş
katsayısı unsurları esas alınarak hesaplama yapılır, yani görevde iken alınmış
olan görev aylıkları emekli aylık hesabında dikkate alınmaz, sadece SGK primlerine
esas tutulan unsurlar esas alınarak hesaplama yapılır.
Bu bakımdan, işçi iken ister asgariden ister tavandan primler ödenmiş olsun
emekli aylığında uygulanmaz.
5510 a tabi olanlar açısından;
2008 Yılı Ekim ayından sonra ilk defa memur olanların işçi veya esnaf olarak
yüksekten yatan primlerin faydası olur mu?
2008 yılı Ekim ayından sonra memurluk hizmetine ilk kez başlamış olanlar için
eski sistem uygulanmaz. Yeni memurlar için de aynı işçilerdeki aylık bağlanma
sistemi uygulanır. Yani emekli olacakları zaman işçi, esnaf ve memur olarak
çalışma süreleri içerisindeki Sosyal Güvenlik Kurumu prim tutarları total olarak
alınır ve ortalama kazançlar esas alınarak bir aylık sistemi üzerinden emekli
aylık tutarı belirlenir.
Açıklamalarımız bağlamında değerlendirmemiz;
Bugün için 18 yıl işçi iken memurluğa geçen ve bugün için de 10 yıl memurluk
hizmeti bulunan kişi 2008 yılı Ekim ayından sonra memurluğa başlamış kişidir
ve aylık bağlanma sistemi açısından 5510 sayılı Kanuna tabi olur.
Hizmet bütünleşmesinde 2829 sayılı Kanun uygulanır ve son 7 yıl hizmetler içerisindeki
hizmet fazlalığına bakılır.
Bu bağlamda; 18 yıl işçilik bugün için de 10 yıl memurluk hizmeti olan kişi
emekli olmak istediğinde son 7 yıl içerisindeki hizmetler açısından memurluk
hizmeti daha fazla olduğundan memur statüsünde emekli olur. Emekli aylığı tutarının
hesaplanmasında da hem işçilik hem de memurluktaki prime esas kazançları esas
alınır.
Şayet; 18 yıl işçi iken 2008 yılı Ekim ayından önce yedek subaylık, vekil öğretmenlik
gibi hizmetleri olan kişi olsa idi yine son 7 yıl hizmet kuralı uygulanır ve
bu durumda da memurluk statüsünden emekli olurdu. Ancak, emekli aylığı bağlanma
sistemi bu defa 5510 yerine 5434 e göre yapılırdı.
Ancak, özetle şunu belirtmek isteriz. Her durumda 5510 a tabi memurların görev
aylıklarının istisna ödemeler hariç tamamı prime esas kazançlarda dikkate alınmış
olsa da 5510 sistemindeki emekli aylığı bağlanması hesabının 5434 sistemindeki
emekli aylığı bağlanması hesabıyla kıyaslandığında genel olarak dezavantajlı
bir durum olduğunu, ancak bazı durumlarda prime esas kazançları yüksek olan
5510 kapsamındaki memurun aylığının aynı emsali 5434 kapsamındaki memurun aylığından
da yüksek olabileceğini değerlendirmekteyiz.