Öğretim üyesi atamasında deneme dersi yapılabilir mi?

Bilindiği üzere, devlet ve vakıf yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi kadrolarına atamalar 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak düzenlenen ikincil mevzuat çerçevesinde yürütülmektedir.

İlgili Kanunda, profesör, doçent ve doktor öğretim üyesi atamalarında genel şartlara ilave olarak üniversitelerin belirleyeceği ek koşulların Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu kapsamda, bazı üniversitelerimiz öğretim üyesi kadrolarına başvuran adaylara "deneme dersi" adı altında bir sınav yapmaktadır.

Bu sınavlarda aday, alanı ile ilgili temel ilke ve kavramları bilme, derse ilgi ve dikkati çekebilme, zamanı verimli kullanabilme gibi hususlar başta olmak üzere birçok farklı koşula uygunluğu bakımından üniversite tarafından belirlenen bir komisyon marifetiyle değerlendirilmektedir.

Deneme dersi uygulamasını yapan bazı üniversitelerimiz bu sürecin süresini, yapılma şeklini, kimlerin değerlendireceğini açık bir şekilde atama ölçütlerine yazarken, bazıları ise bu konuda belirsiz bir yöntem izlemektedir.

Haliyle, başarısızlık halinde yargıya yansıyan durumlarda adayın hangi gerekçeden dolayı elendiği, sözlü olarak yürütülen bu sürecin hangi şekillerde güvence altına alındığı ya da komisyonun objektif değerlendirme ölçütlerinin alt yapısı sorgulanmaktadır.

Söz konusu hususlarda eksiklik bulunması halinde idari yargı deneme dersine yönelik yapılan işlemi iptal etmekte veya yürütmesini durdurmaktadır. Bu durum, süregelen atama işlemlerini etkilemekte, adayların mağduriyetine sebep olmaktadır.

Özellikle, deneme dersi yapma isteği bulunan üniversitelerin bu durumu atama ölçütlerinde düzenlemeleri, deneme dersinin usulü, yöntemi ve denetlenebilir koşullarını sağlamaları büyük önem arz etmektedir.

Aksi takdirde, öğretim üyesi alımlarının sağlıklı bir şekilde yapılmasını engelleyecek ve yargı süreçlerinin yaşanmasına sebebiyet verecektir.