Dernekler, kamu personel alımlarına dava açabilir mi?

Bilindiği üzere, derneklerimizin tüzel kişiliklerinin bulunmasından dolayı tüzüklerindeki faaliyetlerine uygun olarak idari başvuruda bulunabilmeleri ve idari yargı yoluna gidebilmelerinde herhangi bir engel bulunmamaktadır.

Zaman zaman, belirli meslek gruplarının oluşturduğu dernekler kamu idareleri tarafından duyurulan personel alım ilanlarında üyelerinin hak ve menfaatlerinin ihlal edildiği düşüncesiyle dava açabilmektedir.

Tekrar belirtmek gerekirse; derneklerin tüzel kişilikleri bulunması nedeniyle "tüzüklerinde yer verilen amaç ve faaliyet alanları" doğrultusunda, idari yargı yoluna giderek dava açma ehliyetleri bulunduğunda şüphe bulunmamaktadır.

Bu konularda yargıya yansıyan somut olaylarda; ilk derece ve istinaf mahkemeleri personel alım ilanlarının iptaline yönelik değerlendirmesinde özetle; "menfaat ihlali" yönünden değerlendirmek yapmaktadır.

Mahkemeler tarafından yapılan değerlendirmelerde; dernek tüzel kişiliğinin menfaatinin ihlal edilmesi (kendisine yönelik tesis edilen işlemler dışında) daha çok genel düzenleyici işlemler nedeniyle ortaya çıktığı, derneklerin tüm üyelerinin ortak menfaatlerinin etkilenmesi durumunda dava açmasının mümkün olduğu, diğer

taraftan, dernek üyelerinden birinin veya bir kaçının menfaatini ihlal eden bireysel işlemler için derneklerin dava açabilmesinin "menfaat ihlali" şartıyla bağdaşmayacağı ifade edilmektedir.

Sonuç olarak, derneklerin kendisine yönelik olmayan, derneğin amaçlarını etkileyen genel bir düzenleyici işlem olmayan, üçüncü kişiler lehine haklar doğuran kamu personel alım ilanlarında güncel, kişisel ve meşru bir menfaatinin bulunmadığından dolayı davaların ehliyet yönünden reddine karar verilmektedir.

Bu türden davaların dernek tarafından değil dernek üyesi kişilerce açılması ve hukuki sürece derneklerin katkı vermesi daha uygun olacaktır.