İDDK, sözlü sınavla 4/B'li avukat alımını hukuka uygun buldu

İDDK: Kısmi zamanlı avukat ile tam zamanlı avukat faklıdır

Uyuşmazlığın çözümü için, kısmi zamanlı sözleşmeli avukat pozisyonu ile vizeli sözleşmeli avukat pozisyonunun farkının irdelenmesi gerekmektedir.

Kısmi zamanlı sözleşmeli avukat pozisyonu; kamu kurum ve kuruluşlarında avukat kadrosunun olmadığı, işlerin az olduğu veya mevcut kadrolu veya vizeli pozisyonlarda çalışan avukat sayısının yetersiz kaldığı durumlarda, tam zamanlı sözleşmeli pozisyonda çalışanlardan ayrı olarak, hizmetlerin yürütülmesi amacıyla, haftanın ya da ayın belirli gün ve saatlerinde kısmi zamanlı olarak sözleşme ile çalıştırılabilecek pozisyon olarak tanımlanmıştır. Esaslara ekli (1) sayılı cetvelde de; sınav şartı aranmaksızın, sadece kısmi zamanlı avukat pozisyonunda sözleşme yapılmasına imkan tanınmıştır.

Vizeli sözleşmeli avukat pozisyonu ise kamu kurum ve kuruluşlarında mevcut olan ve vize edilmiş pozisyonlarda, tam zamanlı olarak istihdamın sağlandığı pozisyonlar olup, Esaslar'ın Ek 5. maddesi uyarınca bu pozisyona avukat alımı için idarece sınav yönteminin belirlenmesine imkan sağlanmıştır.

İDD: Aile Bakanlığı avukat alımı için sınav şartı öngörülmüştür

Somut olayda, avukat unvanlı istihdamın, Esaslara ekli (1) sayılı cetvele göre kısmi zamanlı değil, Esaslar'ın Ek 5. maddesine göre yapıldığı, dolayısıyla anılan maddede açıkça belirtildiği üzere "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün boş bulunan vizeli mevcut sözleşmeli personel pozisyonlarından; ... avukat, ... unvanlı pozisyonlarında istihdam edilecek personelin seçiminde, bu Esasların Ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yöntem uygulanabilir." hükmü uyarınca tam zamanlı istihdam için sınav şartının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

T.C.

D A N I Ş T A Y

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No: 2023/2344

Karar No: 2024/1835

İSTEMİN KONUSU:

Danıştay Onikinci Dairesinin 30/11/2022 tarih ve E:2019/1716, K:2022/5881 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı taşra teşkilatında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesi kapsamında çalıştırılmak üzere ve 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 2. maddesinin (c) bendi ve Ek 5. maddesi uyarınca 80 adet avukat pozisyonu için Bakanlık merkez binada yapılacak sözlü sınava ilişkin 29/01/2019 tarihli "Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu" ve sözleşmeli personel alımına yönelik işlemlerin iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 30/11/2022 tarih ve E:2019/1716, K:2022/5881 sayılı kararıyla;

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 5. maddesinde, istihdam edilecek sözleşmeli personel seçiminde, bu Esaslar'ın "Sınav şartı" başlıklı Ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yöntem uygulanabilir düzenlemesi yer aldığı ve sözleşmeli personel pozisyonları arasında "avukat" unvanına da yer verilmiş ise de; Ek 5. madde ile atıf yapılan ve sınav şartı öngörülen Ek 2. madde, Bu Esaslara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına KPSS (B) grubu puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için ..... ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav başarı sırasına göre yapılacak yerleştirme yöntemlerinden herhangi birinin uygulanabileceğinin kurala bağlandığı,

Aynı Esaslar'a ekli (1) Sayılı Cetvelde, Sınav Şartı Aranmaksızın Hizmete Alınacak Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanlarının sayıldığı ve bu unvanlar arasında "Avukat (kısmi zamanlı)" pozisyon unvanına yer verildiği,

(2) Sayılı Cetvelde, Sadece Mesleki Uygulamalı Sınav Sonucuna Göre Hizmete Alınacak Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları; (3) sayılı Cetvelde ise, Yazılı Ve/Veya Sözlü Sınav Sonucuna Göre Hizmete Alınacak Sözleşmeli Personel Pozisyon unvanlarının sayıldığı, ancak, "avukat" unvanının anılan Esaslar'a ekli (2) ve (3) sayılı cetvellerde değil, sınav şartı aranmaksızın hizmete alınacak sözleşmeli personel pozisyon unvanlarının belirtildiği (1) sayılı cetvelde yer aldığı,

Bu durumda, "avukat" unvanına sadece sınav şartı aranmaksızın hizmete alınacak sözleşmeli personel pozisyon unvanlarının sayıldığı (1) sayılı cetvelde yer verilmesi nedeniyle Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve Ek 5. maddesi uyarınca 80 adet avukat pozisyonu için Bakanlık merkez binada yapılacak sözlü sınava ilişkin 29/01/2019 tarihli "Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu" ve sözleşmeli personel alımına ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka ve mevzuata, dayanağı olan üst norm kurallarına uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davalı idare tarafından, Bakanlık tarafından 6284 sayılı Kanun gereğince müdahil olunan ceza davalarının 90 bine yaklaşması ve halen avukat olmayan il müdürlüklerinin bulunması nedeniyle acil olarak avukat atamasına ihtiyaç duyulması üzerine Bakanlığa vizeli (tam zamanlı) 80 adet sözleşmeli avukat kadrosuna atama yapılmasının talep edildiği, sözleşmeli kadrolara yapılacak atamalarda, 28/06/1978 tarih ve 16330 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın uygulandığı, bu Esaslar'ın Ek 5. maddesinde; avukat unvanlı pozisyonda istihdam edilecek personelin seçiminde, bu Esaslar'ın Ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yöntemin uygulanabileceğinin belirtildiği, söz konusu Esaslar'ın Ek 2. maddesinin (c) bendinde de; "Bu Esaslara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına (...) yazılı ve/veya sözlü sınav başarısı sırasına göre yapılacak yerleştirme, yöntemlerinden herhangi biri ile sözleşmeli personel istihdam edebilirler." hükmünün yer aldığı, dolayısıyla dava dilekçesinde bahsi geçen Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmeliğin Ek 6. maddesine göre bir avukat alımı yapılmadığı, Bakanlık hizmetlerinde aksama yaşanmaması için vizeli (tam zamanlı) sözleşmeli avukat istihdamı yapıldığı, sözleşmeli avukat alımı ile ilgili iş ve işlemlerin hukuka uygun olarak tesis edildiği, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davacı tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ...'NUN DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı taşra teşkilatında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesi kapsamında çalıştırılmak üzere ve 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 2. maddesinin (c) bendi ve Ek 5. maddesi uyarınca 80 adet avukat pozisyonu için Bakanlık merkez binada yapılacak sözlü sınava ilişkin 29/01/2019 tarihli "Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu", Bakanlığın internet sitesinde yayımlanmış ve sözlü sınav sonucunda sözleşmeli personel alımı gerçekleştirilmiştir.

Bunun üzerine "Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu" ve devamındaki sözleşmeli personel alımına yönelik işlemlerin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

Anayasa'nın 128. maddesinde, Devletin, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütüleceği ve bunların nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği öngörülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinde; kamu hizmetlerinin; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürüleceği düzenlenmiştir.

06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın "Sınav şartı" başlıklı Ek 2. maddesinde; "Kamu kurum ve kuruluşları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre;

a) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme,

b) Yazılı ve/veya sözlü sınav yapılmaksızın, KPSS (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yerleştirme,

c) Bu Esaslara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına KPSS (B) grubu puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan sözleşmeli personel pozisyonunun on katına kadar aday arasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav başarısı sırasına göre yapılacak yerleştirme, yöntemlerinden herhangi biri ile sözleşmeli personel istihdam edebilirler." hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Esaslar'ın Ek 5. maddesinde; "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün boş bulunan vizeli mevcut sözleşmeli personel pozisyonlarından; sosyolog, çocuk eğiticisi, sosyal çalışmacı, psikolog, fizyoterapist, çocuk gelişimcisi, öğretmen, diyetisyen, avukat, hemşire, diğer sağlık personeli ve din görevlisi unvanlı pozisyonlarında istihdam edilecek personelin seçiminde, bu Esasların ek 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yöntem uygulanabilir." düzenlemesi yer almıştır.

Anılan Esaslara ekli (1) Sayılı Cetvelde, Sınav Şartı Aranmaksızın Hizmete Alınacak Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları sayılmış ve bu unvanlar arasında "Avukat (kısmi zamanlı)" pozisyon unvanına yer verilmiştir.

(2) Sayılı Cetvelde, Sadece Mesleki Uygulamalı Sınav Sonucuna Göre Hizmete Alınacak Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları; (3) sayılı Cetvelde ise, Yazılı Ve/Veya Sözlü Sınav Sonucuna Göre Hizmete Alınacak Sözleşmeli Personel Pozisyon unvanları sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Uyuşmazlığın çözümü için, kısmi zamanlı sözleşmeli avukat pozisyonu ile vizeli sözleşmeli avukat pozisyonunun farkının irdelenmesi gerekmektedir.

Kısmi zamanlı sözleşmeli avukat pozisyonu; kamu kurum ve kuruluşlarında avukat kadrosunun olmadığı, işlerin az olduğu veya mevcut kadrolu veya vizeli pozisyonlarda çalışan avukat sayısının yetersiz kaldığı durumlarda, tam zamanlı sözleşmeli pozisyonda çalışanlardan ayrı olarak, hizmetlerin yürütülmesi amacıyla, haftanın ya da ayın belirli gün ve saatlerinde kısmi zamanlı olarak sözleşme ile çalıştırılabilecek pozisyon olarak tanımlanmıştır. Esaslara ekli (1) sayılı cetvelde de; sınav şartı aranmaksızın, sadece kısmi zamanlı avukat pozisyonunda sözleşme yapılmasına imkan tanınmıştır.

Vizeli sözleşmeli avukat pozisyonu ise kamu kurum ve kuruluşlarında mevcut olan ve vize edilmiş pozisyonlarda, tam zamanlı olarak istihdamın sağlandığı pozisyonlar olup, Esaslar'ın Ek 5. maddesi uyarınca bu pozisyona avukat alımı için idarece sınav yönteminin belirlenmesine imkan sağlanmıştır.

Somut olayda, avukat unvanlı istihdamın, Esaslara ekli (1) sayılı cetvele göre kısmi zamanlı değil, Esaslar'ın Ek 5. maddesine göre yapıldığı, dolayısıyla anılan maddede açıkça belirtildiği üzere "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün boş bulunan vizeli mevcut sözleşmeli personel pozisyonlarından; ... avukat, ... unvanlı pozisyonlarında istihdam edilecek personelin seçiminde, bu Esasların Ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yöntem uygulanabilir." hükmü uyarınca tam zamanlı istihdam için sınav şartının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Bu durumda, yukarıda yer verilen mevzuat çerçevesinde; dava konusu edilen "Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu" ve sözleşmeli personel alımına ilişkin işlemlerin üst hukuk normu olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslara, hukuka ve mevzuata uygun olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu 29/01/2019 tarihli "Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu" ve sözleşmeli personel alımına yönelik işlemlerde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Bu itibarla, dava konusu işlemlerin iptali yolundaki Daire kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;

2. Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 30/11/2022 tarih ve E:2019/1716, K:2022/5881 sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Danıştay Onikinci Dairesine gönderilmesine,

4. Kesin olarak, 02/10/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.