Sağlık Nedeniyle İstifa Etmeyi Düşünen Öğretmen Sosyal Güvenlik Açısından Nasıl Hareket Etmeli?

Soru : Öğretmen olarak görev yapmaktayım. Ancak son zamanlarda iş koşullarım ve sağlık nedenlerimden ötürü memuriyetten geri çekilmek istiyorum. Hizmet yılım 25 yıl, primim 8846. Yaş 44. Bu durumdaki haklarım nelerdir, hak kaybı yaşar mıyım? İlk kamuya atanmam 28.03.2001 Hemşire olarak çalıştım. 2016 Şubat ayında Öğretmen olarak atandım. İki defa ücretsiz izin kullandım, ilkinde 5 ay, ikincisinde 4 ay. Onun dışında sürekli çalıştım. Sağlık Meslek Lisesi staj SGK girişim14.9.98 (4/A Tescil). Hizmete başlama tarihi 15.10.1999 Özel sektörde hemşirelik. Yardımcı olursanız sevinirim. Teşekkürler.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Ziyaretçimizin 2001 yılında Hemşire olarak başlamış olduğunu belirtmesi nedeniyle 2008 yılı Ekim ayından önce memur olarak çalışmaya başlamış olduğunu anlamaktayız. Bu nedenle durumunu 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu kuralları çerçevesinde değerlendirmekteyiz.

Staj sigortası girişi ve sigortalılık süresi memur emekliliğine etki eden bir durum değildir. Yani emeklilik şartlarında staj sigortası girişi dikkate alınmamakta, ayrıca sigortalılık süresi de esas alınmamaktadır.

8 Eylül 1999 tarihinden önce işçi, esnaf, memur statülerinde çalışmaya başlamış ve bu durumları SGK kayıtlarına girmiş şekilde olanlar EYT kapsamında olurlar ve yaş şartı aranmaksızın sadece prim ödeme gün sayısını tamamladıklarında memur statüsünden emekli olabilirler.

Ancak, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra ilk defa işçi, esnaf, memur statülerinde çalışmaya başlamış olanlar için ise kadın ve erkek memurlar için işçi, esnaf, memurluk, borçlanılan süreler varsa bunlar dahil olarak 25 hizmet yılı (9000 gün) ile birlikte ayrıca kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını tamamlama şartı aranır. Sigortalılık süresi şartının aranması memur emekliliğinde uygulanmaz. Tam olarak 25 hizmet yılı (9000 gün SGK primleri ödenmiş hizmet) aranır.

Bu şartlar, memurların istekleri üzerine emeklilik işlemlerinde aranır.

Malulen emeklilik işlemlerinde şartlar değişir. Bu şartlar şöyledir:

Malulen emeklilikte ise en az 10 yıl hizmetin olması yeterli olmaktadır. Malulen emeklilikte yaş şartı aranmaz.

Memurluk görevine girmeden önce rahatsızlığı olanlar malullük hükümlerinden yararlanamazlar. Malullük durumları sonradan oluşanlar için yaş şartı aranmaksızın emeklilik için iki seçenek bulunur:

Birinci olarak, 10 hizmet yılı yeterli olur, sağlık raporları Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenir, malul kararı verildiğinde memurun malulen emekliliğe sevki yapılır. (5434 sayılı Kanun Madde 44, Madde 53 hükümleridir)

İkinci olarak, göreve girdikten sonra çalışma gücü kayıp oranı belli oranlarda yitirilenlere yöneliktir (5434 kapsamında olan memurlar için uygulanan 5510 sayılı Kanun Geçici Madde 4 hükmüdür). Bu durumda olanlar için de sağlık raporları Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenir ve Sağlık Kurulu memurun;

- Çalışma gücü kayıp oranının % 50 - % 59 arasında verirse memurun en az 5760 gün hizmeti aranır.

- Şayet kayıp oranının % 40 - 49 arasında verirse bu defa memurun en az 6480 gün hizmeti aranır. Bu şekilde bağlanacak olan aylık malulen emekli aylığı şeklinde olmaz, yaşlılık aylığı adı altında bağlanan ve emekli aylığıyla aynı olan bir aylık şekli olur, bu durum da aylık ve ikramiye hesabında bir değişiklik getirmez.

İstekle emeklilik, yani 25 yıl + 58/60 yaşları doldurduktan sonra emeklilikte uygulanan aylık hesaplama sistemi ile malulen emeklilikte veya çalışma gücü kaybına dayalı aylık bağlanmasında uygulanan hesaplama sistemi aynıdır, değişmez. Sadece farklılık, istekle emeklilikte hizmet yılının fazla olma ihtimali, derece, kademe yüksekliği, görev unvanı vb. gibi farklılıklardan kaynaklı olur, başka türlü aylık bağlanmasında ve emekli ikramiyesinin hesaplanmasında uygulanan;

Gösterge Aylığı,

Ek gösterge aylığı,

Taban aylığı,

Kıdem aylığı,

Emeklilik Tazminatı/Özel hizmet aylığı,

Güncel memur maaş katsayısı,

Unsurlarında değişiklik olmaz.

5434 kapsamında olanlar için normal emeklilik, malulen emeklilik ve çalışma gücü kaybına dayalı emeklilik durumlarında aylık ve ikramiye tutarlarının hesaplanması için

https://www.memurlar.net/hesaplama/emekli-maas/

maaş robotumuz ziyaret edilebilir.

Ziyaretçimize Öneriler:

İstifa sonrası çalışmamayı, ayrıca malulen de emekli olmayı istememeniz halinde değerlendirmemiz:

Öncelikli olarak 25 yıl hizmetinizi tamamlamanız ve 58 yaşınızı beklemek üzere istifa etmeniz birinci önerimiz olacaktır.

Şayet, 25 yıl hizmetinizi tamamlamadan istifa etmeyi tercih etmeniz halinde ise istifa ettikten sonra 6 ay içerisinde 25 yıl hizmetinizi tamamlayacak şekilde isteğe bağlı iştirakçilik sisteminden yararlanmak için SGK na müracaat edebilirsiniz. (25 yıl hizmeti tamamladıktan sonra bu sistemden çıkıp 58 yaşınızı yine hiç çalışmamak şartıyla bekleyebilirsiniz) Bu konuda bilgi almak için https://www.memurlar.net/haber/1071162/ adresimizi ziyaret edebilirsiniz.

Şayet, göreve girdiğiniz tarihten sonra çalışma gücü kayıp oranınız esas alınarak emekliliği düşünmeniz halinde hakkınızda düzenlenecek raporların Kurumunuz aracılığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kuruluna gönderilmesini talep etmeniz olacaktır. Şayet SGK Sağlık Kurulu çalışma gücü kayıp oranınızı % 50 - % 59 arasında veya % 40 - 49 arasındaki oranlarda verirse engelliliğiniz nedeni ile emekli olursunuz ve belirttiğiniz hizmet toplamınız bu şekilde bağlanacak olan yaşlılık aylığı için yeterli olur, ayrıca 58 yaş şartı aranmaz.

Bu bağlamda hakkınızda söylenebilecek son durum şöyledir;

Şu anki durumunuza göre mevzuata uygun olarak istifa etmeniz ve 9000 günü tamamlamak üzere isteğe bağlı iştirakçilik sisteminden yararlanmanız veya 9000 günü tamamladıktan sonra

mevzuata uygun istifa edip her iki durumda da 58 yaşınızın dolumunu beklemek;

Veya, malulen veya çalışma gücü kaybı oranınız esas alınarak malullük veya yaşlılık aylığı talebinde bulunmanız,

sizin tercihinizde olacak işlemler olmaktadır.

Ayrıca, öğretmenlerin emeklilik işlemleri genel olarak Haziran ve Temmuz ayları içinde yapılabilmekle birlikte bu tarihler dışında da yapılabilecek durumlar olabilmektedir. Örneğin, sağlık durumları nedeniyle emeklilik, istifa vb. gibi durumlar)

Önerilerimiz bu şekilde olmakla birlikte, tavsiyemiz bu konularda Kurumunuzdan da bilgi almanız ve ona göre hareket etmeniz olacaktır.

NOT: Şayet emekli olmadan ve istifa sonrası herhangi bir statüde çalışmanızın olması halinde hizmet bütünleşmesine dair 2829 sayılı Kanun hükümleri uygulanır ve son 7 yıl hizmet kuralı işler. Bu konuda bilgi almak için

https://www.memurlar.net/haber/1027025/

https://www.memurlar.net/haber/1121039/

adreslerimiz ziyaret edilebilir.