Ders dışında görevlendirilen öğretmenlere artırımlı ek ders ücreti ödenir mi?

Toplu Sözleşmenin "Lisansüstü öğrenim gören öğretmenlere ilave ek ders ücreti" başlıklı 8.maddesindeki; "(1) Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kuramlarında görev yapan öğretmenlerden yüksek lisans ve doktora yapmış olanlara, fiilen girdikleri dersler için ödenecek ek ders ücretleri sırasıyla %7 ve %20 artırımlı ödenir." hükümlerine göre yüksek lisans ve doktora yapmış olanlara artırımlı ek ders ücreti ödenmektedir.

Fakat Milli Eğitim Bakanlığı da Maliye Bakanlığında almış olduğu görüş neticesinde fiilen ders görevini yerine getirmeyen okul yöneticisi ve rehber öğretmenlerden yüksek lisans ve doktora yapmış olanlara artırımlı ek ders ücreti ödememektedir.

Bu konuda fiilen derse girme imkanı bulunmayanlarda fiilen derse girme gibi bir koşulun aranamayacağı gerekçesiyle okul yöneticisi ve rehber öğretmenlerden yüksek lisans ve doktora yapmış olanlara artırımlı ek ders ücreti ödenmesi yönünde bir çok idari mahkeme ve bölge idari mahkemesi kararı bulunmaktadır.

Fiilen derse girme imkanı bulunmayan rehber öğretmenlere yüksek lisansa bağlı artırımlı ek ders ödenmeli!

Mahkeme kararı ile rehber öğretmenlere yüksek lisansa bağlı ek dersler artırımlı ödenir mi?

Yine aynı konuda Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 29/11/2024 tarih ve 2024/13222-S.24.19907 sayılı kararı bulunmaktadır.

KDK açıkladı, okul yöneticisine yüksek lisans ve doktoraya bağlı olarak artırımlı ek ders ücreti ödenir mi?

Bu kararların tamamı bireysel kararlar olduğu için geneli kapsamamaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığı sürekli olarak kaybettiği bu davalara mahkeme masrafı ve avukatlık ücreti ödemektedir.

Bu durumun düzeltilmesi için Toplu Sözleşmenin "Lisansüstü öğrenim gören öğretmenlere ilave ek ders ücreti" başlıklı 8.maddesine "fiilen derse girme imkanı bulunmayanlar dahil" ibaresi eklenmelidir. Aslında ek dersle ilgili tüm toplu sözleşme hükümlerinin ek dersle ilgili karara eklenmesi gerekmektedir.

Şimdi ise Milli Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarında görev yapan yönetici ve rehberlik öğretmenleri ile MEBBİS koordinatörü ve özel bürolarda geçici olarak görevlendirilen öğretmenlerin, bu görevlerine bağlı olarak yararlandıkları ek ders ücretlerinin yüksek lisans veya doktora yapmış olanlara artırımlı olarak ödenip ödenmeyeceğine ilişkin yayınladığı Personel Genel Müdürlüğünün 10.02.2025 tarih ve 125850331 sayılı görüş yazısında aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

"Yüksek lisans ve doktora yapmış olanlara artırımlı ek ders ücreti ödenmesi konusunun, daha önce bir örneği 11.09.2012 tarihli ve 42188 sayılı yazımız ekinde Valiliğinize de gönderilen Hazine ve Maliye Bakanlığının 31.08.2012 tarihli ve 9310 sayılı yazısı ve 03.04.2023 tarihli ve 2044946 sayılı yazılarında belirtilen açıklamalar doğrultusunda Valiliğinizce değerlendirilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, şahsa münhasır yargı kararlarına bağlı olarak başkaları adına aynı doğrultuda işlem tesis edilemeyeceğinin hatırlatılmasında da yarar görülmektedir."

Yüksek lisans ve doktora eğitimlerini alanlarında yapmayan öğretmenlere artırımlı ek ders ücreti ödenir mi?

Yüksek lisans yapmış rehber öğretmenin ek ders ücreti artırımlı ödenir mi?

Kısacası Hazine ve Maliye Bakanlığı; yüksek lisans ve doktora yapmış olanlardan fiilen derse girmeyenlere artırımlı ek ders ücreti ödenmez demektedir.

Konunun çözüm yolunu yukarıda belirtmiştik.

İşte o görüş yazısı;

Milli Eğitim Bakanlığı, eğitim kurumlarında görev yapan yönetici ve rehberlik öğretmenleri ile MEBBİS koordinatörü ve özel bürolarda geçici olarak görevlendirilen öğretmenlerin, bu görevlerine bağlı olarak yararlandıkları ek ders ücretlerinin yüksek lisans veya doktora yapmış olanlara artırımlı olarak ödenip ödenmeyeceğine ilişkin görüş yazısı yayımlamasına rağmen "Ek ders ücretinin artırımlı olarak ödenmesi" hakkında Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 07/03/2025 tarih ve 2025/2750-S.25.4080 sayılı kararıyla Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görev yapan mevcut görevleri itibariyle fiilen derse girme imkanı bulunmayan yüksek lisans veya doktora mezunu öğretmenlere ek ders ücretlerinin artırımlı olarak ödenmesine ilişkin düzenleme yapılmasının Toplu Sözleşmelerde dikkate alınması, Doktora mezunu koordinatör öğretmen olarak görev yapan başvurana, ek ders ücretlerinin artırımlı olarak ödenmesi hususlarında MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA karar verdi.

Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 07/03/2025 tarih ve 2025/2750-S.25.4080 sayılı kararında aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

1. Kurumumuza tarafından yapılan başvuruda, Çorum Ölçme Değerlendirme Merkezinde 22/03/2024 tarihinden beri kadrolu Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni/koordinatörü olarak görev yaptığını, Türk Dili ve Edebiyatı alanında doktora mezunu olduğunu, Mevzuata göre Ölçme Değerlendirme Merkezi Öğretmeni olarak görev ve sorumlulukları içerisinde fiilen derse girme gibi bir görevinin bulunmadığını belirterek ek derslerinin % 20 artırımlı olarak ödenmesini talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2.1. Başvuru konusu hakkında, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüş yazısında, Bakanlığınıza bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görev yapmakta olan yüksek lisans ve doktora yapmış öğretmenlere ek ders ücretlerinin artırımlı ödenebilmesi bu derslere fiilen girilmesi şartına bağlandığının belirtildiği, anılan kararın 14'üncü maddesi kapsamında ödenen ek ders ücretlerinin görmüş olduğu doktora öğrenimine bağlı olarak % 20 artırımlı ödenmesinin mümkün olmadığı açıklamaları yapılmıştır.

13. Başvuru konusuyla ilgili benzer bir uyuşmazlıkta, Ordu İdare Mahkemesinin 22.02.2024 Tarih ve 2023/1346 Esas, 2024/372 Karar sayılı İlamında, ".Sözleşme'nin 8'inci maddesi ile; Milli Eğitim Bakanlığı'nca öğretmenlerin lisans sonrası kendilerini geliştirmelerinin, mesleki hayatlarına katkı sağlamalarının amaçlandığı, bu amaca yönelik olarak da, yüksek lisans ve doktora yapan öğretmenlerin ek ders ücretlerinin artırımlı olarak ödenmesinin benimsendiği görülmektedir. . Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde özel eğitim öğretmeni olarak görev yapan davacının işin doğası gereği fiilen ders görevinin olmadığı, dolayısıyla davacıdan fiilen derse girme gibi bir koşulun aranamayacağı, lisans sonrası kendilerini geliştirmeleri, mesleki hayatlarına katkı sağlayabilmeleri adına yüksek lisans yapmış olan öğretmenlere ayrım gözetilmeksizin artırımlı ek ders ücreti ödenmesi gerektiği, aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemin hukuka uygun bulunmadığı sonucuna varılmıştır."

14. Yine başvuru konusuna benzer durumda olan yüksek lisans mezunu başka bir rehber öğretmen tarafından ek ders ücretlerinin %5 artırımlı olarak ödenmesi ve mahrum kaldığı ekonomik kayıplarının tazmini talebi ile açılmış olan bir davada; Diyarbakır 1. İdare Mahkemesince 21/01/2021 tarihinde verilen 2020/882 E. ve 2021/74 K. sayılı kararda, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuat hükümlerine uyarlık bulunmadığı gerekçesi ile idarenin dava konusu işleminin iptaline ve davacının eksik ödenen ek ders ücretinin (mahrum kaldığı ekonomik kayıpların) davalı idare tarafından hesaplanarak davacıya ödenmesine karar verildiğine yer verilmiştir. Mahkeme kararlarının gerekçesi incelendiğinde özetle yaptığı işin doğası gereği ders görevi olmayan, fiilen derse girme imkanı bulunmayan rehber öğretmenlerde fiilen derse girme gibi bir koşulun aranamayacağı gerekçesine yer verilerek dava konusu işlemlerin iptaline hükmedilmiştir.

15. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından; doktora mezunu olan başvuru sahibinin ek ders ücretinin artırımlı olarak ödenmemesinin sebebinin başvuranın fiilen derse girmemesi olarak gösterildiği anlaşılmış olup, Ölçme Değerlendirme Merkezinde Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni/koordinatörü olarak görev yapmakta başvuranın işin doğası gereği fiilen ders görevinin olmadığı, ek ders ücreti ödenirken de, rehber öğretmenler için; "her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında rehber öğretmenlerinin ders yılı süresince haftada 18 saatinin ek ders niteliğinde yönetim görevi sayılacağı ve fiilen görev yapma karşılığında ek ders ücreti ödeneceği" düzenlemesine yer verildiği, bu durumda yaptığı işin doğası gereği ders görevi olmayan, bir başka deyişle fiilen derse girme imkanı bulunmayan başvurandan fiilen derse girme gibi bir koşulun aranamayacağı, mevcut görevinin fiilen yapılmasının yeterli olacağı, dolayısıyla lisans sonrası kendilerini geliştirmeleri, mesleki hayatlarına katkı sağlayabilmeleri adına yüksek lisans/doktora yapmış olan rehber öğretmenlere de ayrım gözetilmeksizin artırımlı ek ders ücreti ödenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

16. Yukarıdaki açıklamalar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili sunduğu bilgi ve belgeler, ilgili mevzuat, yargı kararları ile dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; fiilen derse girme imkanı olmayan, mevzuat gereği derse girme görevi bulunmayan, ek ders ücretleri ders görevinden bağımsız olarak ödenen yüksek lisans ve doktora mezunu öğretmen ve okul yöneticilerine ek ders ücretlerinin artırımlı olarak ödenmesi gerektiği, Ölçme Değerlendirme Merkezinde görev yapan başvuru sahibinin mevcut görevinin doğası gereği ders görevinin olmadığından bahisle fiilen derse girme şartı aranması ve ek ders ücretinin artırımlı olarak ödenmemesi işleminde hukuka ve hakkaniyete uyarlık olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

VII. KARAR

Yukarıda açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN KABULÜNE

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görev yapan mevcut görevleri itibariyle fiilen derse girme imkanı bulunmayan yüksek lisans veya doktora mezunu öğretmenlere ek ders ücretlerinin artırımlı olarak ödenmesine ilişkin düzenleme yapılmasının Toplu Sözleşmelerde dikkate alınması,

Doktora mezunu koordinatör öğretmen olarak görev yapan başvurana, ek ders ücretlerinin artırımlı olarak ödenmesi hususlarında MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

6328 sayılı Kanunun 20'nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Milli Eğitim Bakanlığınca bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,

Kararın, BAŞVURANA ve MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi'nce karar verildi.

Bu bilgiler haricinde hukuki gerekçeler ve mevzuat yönünden konuyu detaylı olarak inceleyen Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 07/03/2025 tarih ve 2025/2750-S.25.4080 sayılı kararını bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Ahmet KANDEMİR