Sözleşmeli Olarak Mı Emeklilik, Memur Olarak Mı Emeklilik Avantajlıdır?

Soru : Eşim 2007 yılında Halk Eğitim Merkezlerine bağlı olarak usta öğreticilik yapmış ve 2017 yılına kadar 5510 sayılı kanunun 4/A maddesi kapsamında sigortalı olarak 2151 prim günü toplamıştır. Kamu harici diğer özel sektörde geçen süreleriyle beraber toplamda 2321 prim günü bulunmaktadır. Devam eden süreçte 2022 yılında KPSS ile atanarak sözleşmeli statüde kamuda hizmet etmeye başlamıştır. 7433 sayılı kanun ile tüm sözleşmelilere kadro hakkı verilmiş; ancak eşim 28/11/2022 tarihinden sonra göreve başladığından kadro hakkını elde edememiştir. 3 yıl sözleşmelide geçirdikten sonra 2025 yılı Aralık ayında kadro hakkını elde edecektir. Sözleşmeli statüde de yine sigorta primleri 5510 sayılı kanunun 4/A maddesi uyarınca sigortalı olarak yatırılmaktadır ve yılsonunda kadroya girene kadar yaklaşık 3500 prim günü bulunacaktır.

Sorum şu: Kamuya atanmadan önce yine kamu hizmeti olarak sayılan halk eğitim merkezlerinde usta öğreticilik yaparak kazandığı 2151 prim gününü göz önünde bulundurursak eşimin kadrolu veya sözleşmeli hangi statüde çalışması emeklilik süresi, emekli ikramiyesi ve emekli maaşı konularında kendisine daha avantaj sağlar? Sözleşmeli olarak görevine devam edip primlerinin 5510 sayılı kanunun 4/A maddesi uyarınca sigortalı olarak yatırılmaya devam edilmesi çalışma süresini kısaltır mı?

Şimdiden çok teşekkür eder çalışmalarınızda başarılarınızın devamını dilerim.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Genel olarak işçi/esnaf, memurluk statülerinde hizmetleri bulunanlar olmaktadır. Özellikle de, 2011 yılında 632 SKHK, 2014 yılında 6495 SK. ve son olarak 2023 yılında 7433 sayılı Kanunla sözleşmeli olarak 5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamında işçi statüsünden SGK primleri ödenenlerden, yani 657/4-B kapsamında sözleşmeli çalışmakta iken memur kadrolarına geçenler olmuştur.

Bu durumda kişilerin memur statüsünden değil de işçi statüsünden emekli olma düşüncesinde olanlar da bulunmaktadır. Bu durumda kişilerin dikkat etmeleri gereken önemli hususlar bulunmakta olup, bu konularla ilgili değerlendirmelerimizi yapmaktayız.

Memur statüsünden emeklilik şartları:

8 Eylül 1999 sonrası ilk defa çalışmaya başlamış ve 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 5510 kapsamında ilk defa memur olmuş kişiler:

Kadın ve erkek 25 tam hizmet yılı (işçi, esnaf, borçlanılan süreler varsa bunlar da dahil olmak üzere)

Kadın ise 58 yaşını, erkek ise 60 yaş,

Şartlarını taşımaları kaydıyla emeklilik haklarını elde etmiş olurlar.

İşçi statüsünden emeklilik şartları:

23.5.2002 sonrası ilk defa işçi/sözleşmeli statüde başlamış olanları işçi statüsünden emeklilik şartları:

Kadın sigortalılar 58 yaşını ve 7000 günü veya 25 yıllık sigortalılık süresi ile birlikte 58 yaşını ve 4500 günü doldurmaları,

veya

Erkek sigortalılar ise 60 yaşını ve 7000 günü veya 25 yıllık sigortalılık süresi ile birlikte 60 yaşını ve 4500 günü doldurmaları,

Gerekmektedir.

Görüleceği üzere, memur statüsünden emeklilikte 25 yıl hizmet (9000 gün) 58 yaşın doldurulması şartı aranmakta iken, işçi statüsünden emeklilikte 7000 gün prim ödenmesi ve 58 yaşın doldurulması şartı aranmaktadır.

1 Ekim 2008 tarihinden önce çalışmaya başlamış olan sözleşmelilerden kadroya geçme halinde son 7 yıl hizmet içerisinde 1260 günün hesabına yönelik kural uygulanır.

1 Ekim 2008 tarihinden önce işçi, esnaf, memur olarak hiç çalışması olmayanlar için ise hizmet bütünleşmesinde 2829 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaz, 5510 sayılı Kanun Madde 53 hükmü uygulanır ve son 7 yıl hizmet kuralı işlemez, tüm çalışma süreleri içerisinde hangi statüde hizmet fazla ise o hizmetin tabi olduğu mevzuat hükümleri uygulanır.

Emeklilik statüsünü hak kazanma şartları:

1 Ekim 2008 tarihinden önce çalışmaya başlamış olanlardan sözleşmeli olarak çalışanlardan memur kadrosuna geçmeyenler hakkında veya geçmekle birlikte son 7 yıl hizmet içerisinde 1259 gün ve daha az çalışanlar hakkında yine işçi statüsünde aranılan emeklilik kazanım şartları uygulanır ve emeklilik hizmet şartları bakımından avantajlı olurlar; ancak 1259 günden bir gün fazla, yani 1260 gün (dahil) ve daha fazla çalışanlar hakkında ise memur statüsünde aranılan emeklilik kazanım şartlarına tabi olurlar ve kadın ve erkek için emekli olabilmesi için en az 25 hizmet yılı aranır.

Dolayısıyla işçi statüsünden emekli olma düşüncesinde olanların 1259 günden fazla memurluk hizmetindeki görevlerini geçirmemeleri gerektiğini söyleyebiliriz.

Yukarıda yapmış olduğumuz açıklamalarımız da dikkate alınarak önemli hatırlatmamız;

2023 yılında sözleşmeliden memur kadrosuna atanmış kişilerin göreve başladıkları tarihten itibaren 3 yıl 6 ay kuralının hesabını yapmaları/Kurumlarına yaptırmaları ve son kez almış oldukları görev aylıklarını takip eden aybaşına kadar olan süreyi de bu hesaba katmalarını önemsemekteyiz. Şayet bu süre geçtiği takdirde mutlaka memur statüsünde aranılan 20 veya 25 yıla otomatik olarak dahil olacaklarını bilmelerinde fayda görmekteyiz.

Ayrıca, 7433 sayılı Kanunla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 4/B hükmüne eklenen paragraf hükmü şu şekildedir: ".Bu kapsamda memur kadrolarına atananlara iş sonu tazminatı ödenmez. Bu personelin önceden iş sonu tazminatı ödenmiş süreleri hariç, iş sonu tazminatına esas olan toplam hizmet süreleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu uyarınca ödenecek emekli ikramiyesine esas toplam hizmet süresinin hesabında dikkate alınır..."

Yine, 7433 sayılı Kanunla 657 sayılı Kanununa eklenen geçici madde 43 hükmünde yer alan hüküm de şu şekildedir:

".Bu madde kapsamında sözleşmeli personel pozisyonlarına geçirilenlere iş sonu tazminatı ödenmez. Bu personelin önceden iş sonu tazminatı ödenmiş süreleri hariç, iş sonu tazminatına esas olan toplam hizmet süreleri, yeni pozisyonlarında iş sonu tazminatına esas toplam hizmet süresi ile ücret ve izin sürelerinin hesabında dikkate alınır."

Sonuç bağlamında değerlendirmemiz:

Eşiniz, 2025 yılı Aralık ayında memur kadrosuna geçtikten sonraki çalışmaları şayet 1260 gün ve daha fazla olduğunda, 9000 gün (25 yıl) ve 58 yaş şartına tabi olacağını, ancak kadroya geçtikten sonra 1259 gün veya daha az bir süre görev yaptıktan sonra emekli olmak isterse bu defa 58 yaş ve 7000 gün hizmet şartına tabi olacağını,

1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk defa memur statüsünü kazanmış olacağından ister kadrolu, ister sözleşmeli (işçi statüsünden) emeklilik durumu olsun aylık hesaplama sistemi aynı olacağını, değerlendirmekteyiz.

Değerlendirmelerimiz bu şekildedir. Herhangi bir hak kaybı ortaya çıkmaması açısından tavsiyemiz belirttiğiniz konular hakkında Kurumunuzdan bilgi almasının da faydalı olacağını söyleyebiliriz.

Ayrıca;

"5434 ve 5510 kapsamındaki memurların emekli aylığı hesabındaki farklılıklar" başlığı altında yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için

https://www.memurlar.net/haber/1122234/

"Sözleşmeliden memur kadrosuna geçenlerin iş sonu tazminatı/emeklilik ikramiye tutarlarını hangi kurum öder" başlığı altında yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için,

https://www.memurlar.net/haber/1124555/

" Sözleşmeli iken memur olan, memurluktan istifa ederse emekli ikramiyesi alabilir mi" başlığı altında yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için,

https://www.memurlar.net/haber/1075914/

adreslerimizi ziyaret edebilirsiniz.