Gıda mühendisleri diplomalarını 200 YTL'ye internetten kiraya veriyor
Gıda mühendisi çalıştırmak zorunda olan üreticiler bunun yerine diploma kiralıyor. Maaş ödemekten kurtulan işyeri sahipleri üretimi istedikleri gibi sürdürüyor. Gıda mühendisleri de internet üzerinden diplomalarını kiralayarak sisteme katkıda bulunuyor.
Gıda üretim ve tüketim yerleri ile pastane ve fırınlar, gıda mühendisi çalıştırma zorunluluğunu diploma kiralama yöntemiyle aşıyor. İşyerleri, mühendislere yüksek maaş ödemek yerine 200-500 YTL'ye diplomasını kiralıyor. Gıda mühendisleri aynı anda 5 işyerinin sorumluluğunu üstlenebiliyor. Gıda güvenliğini sağlamak için getirilen yasal düzenleme de bu şekilde devre dışı kalıyor. Diploma kiralama yöntemleri internetten ilan verecek kadar aleni bir şekilde yapılıyor. İlan veren kişiler, 'denetim sırasında işyerinde bulunma' garantisi bile veriyor. İnternet sitelerinin seri ilan sayfalarında yüzlerce 'diploma kiralama' ilanı bulunuyor. Mühendisler, internette ve gazetelerde verdikleri ilanlarla diplomasını fırınlara ve diğer gıda firmalarına kiraya verebileceğini söylüyor.
Bursa Uludağ Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü mezunu Bahar B. de diplomasını internet üzerinden kiraya vermek istiyor. Bahar B., "Ben ilan vererek Bursa'da faaliyet gösteren bir işyerine diplomamı kiraya vermeyi düşündüm. Bazı internet sitelerine ilan verdim. Daha önce bu işi yapmadım. Ben her hafta işyerine gidip denetleme yaptıktan sonra bir sorun yaşanmayacaktır. Ben bir yemek fabrikasında çalışıyorum, ama diplomamı 5 farklı yere kiralayabilirim. Kiralama işinden bin 500 YTL kazanabilirim." diyor. Hacettepe Üniversitesi 2007 gıda mühendisliği mezunu Gamze K. 'nın verdiği ilanda da şu ifadeler yer alıyor: "Hacettepe Üniversitesi 2007 gıda mühendisliği mezunuyum. Diplomamı kiralamak istiyorum. Denetimler sırasında işyerinde bulunabilirim."
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, ekmek üretimi yapan fırınlar başta olmak üzere gıda üretim yerlerinde sağlık ve hijyen şartlarının oluşturulabilmesi için yasal düzenleme yaptı. Bu işyerlerine gıda mühendisliği, veteriner hekimlik, kimyager gibi gıdayla ilgili 4 yıllık bir fakülte mezununun 'mesul müdür' olarak atanması şartı getirildi. İşyerinin üretim ve temizlikle ilgili bütün sorumluluğu da mesul müdürlere devredildi. Ancak, yeterli denetim yapılmaması sebebiyle bu sistem işletilemiyor. İşyerleri, 4 yıllık fakülte mesul müdür çalıştırmak yerine diploma kiralama yöntemine gidiyor. Bu şekilde hem maliyeti düşüren işyeri, aynı zamanda üretimi de istediği şekilde yapmaya devam ediyor.
Fırıncılar Odası Genel Sekreteri İlham Rişvan bu durumu istismar eden fırıncı ve gıda mühendislerinin olduğunu kabul ediyor. Bugüne kadar herhangi bir şikayetle karşılaşmadıklarını savunan Rişvan, bu olayı bazı fırıncı arkadaşlarından duyduğunu söylüyor. Rişvan, "Diploma sahibi işyeriyle anlaşarak fırına hiç gitmiyor. Bu durumu bütün fırıncılara mal etmemek lazım. Çünkü işini çok dikkatli yapan fırıncılar var. Ama bu yapılanlar denetimlerin azalmasına neden olur. Ürün kalitesi ve temizlik şartlarında olumsuz bir duruma neden olur." diyor.
Mühendisin yüzünü görmeyen işyeri sahipleri var
Tüm Tüketicileri Koruma Derneği Başkanı Mehmet Barak ise Avrupa Birliği uyum süreci kapsamında fırınların iyileştirilmesi konusunda özellikle çaba gösterdiklerini anlatıyor. Türkiye'deki fırınların hijyen sorununu aşamadığını dile getiren Başkan Barak, gıda mühendislerinin yüzünü bile görmeyen fırıncılar olduğunu savunuyor. Bazı fırıncıların Türkiye'ye feodal dönemi yaşattığını söyleyen Barak, şu iddialarda bulunuyor: "Bu fırınları yönetenler çağdışı. Birçok kaçak fırın var, bunları kontrol etmiyorlar, eğitim vermiyorlar. Bu nedenle önce fırıncılar odasının eğitime ihtiyacı var. Bu kişiler sağlık ve güvenliğimizi organize olarak tehdit ediyorlar."
İlyas Dal