Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Öğretimi ve Yabancı Dille Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik

4 Aralık 2008 PERŞEMBEResmî GazeteSayı : 27074

YÖNETMELİK

Yükseköğretim Kurulundan:

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA YABANCI DİL ÖĞRETİMİ VE

YABANCI DİLLE ÖĞRETİM YAPILMASINDA UYULACAK

ESASLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Dayanak

Amaç

MADDE 1 ? (1) Bu Yönetmeliğin amacı, yükseköğretim kurumlarında yabancı dil öğretimi ve yabancı dille öğretimin amaç, kapsam, uygulama ve değerlendirme esaslarını düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 ? (1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanuna tabi olarak kurulan yükseköğretim kurumlarında yapılan her türdeki yabancı dil öğretimi ve yabancı dille öğretimi kapsar.

Dayanak

MADDE 3 ? (1) Bu Yönetmelik, 2547 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (ı) bendi ile 49 uncu maddesine ve 14/10/1983 tarihli ve 2923 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

İKİNCİ BÖLÜM

Yabancı Dil Öğretimi ve Denetim

Yabancı dil öğretiminin amacı

MADDE 4 ? (1) Yabancı dil öğretiminin amacı, öğrenciye aldığı yabancı dilin temel kurallarını öğretmeyi, yabancı dil kelime haznelerini geliştirmeyi, yabancı dilde okuduğunu ve duyduğunu anlayabilmeyi ve kendisini sözlü veya yazılı olarak ifade edebilmeyi sağlamaktır.

Yabancı dil seviye tespit sınavları

MADDE 5 ? (1) Yükseköğretim programına ilk defa kayıt yaptıran öğrenciler, kayıt yaptırdığı öğretim yılının başında, rektörlükçe düzenlenen bir yabancı dil seviye tespit sınavına tabi tutulurlar.

(2) Seviye tespit sınavından alınan puana göre, öğrencinin;

a) 2547 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (ı) bendi gereğince verilmesi zorunlu olan yabancı dil derslerinden muaf olup olmadığı,

b) Varsa yabancı dil hazırlık sınıfından muaf olup olmadığı,

c) Yabancı dil hazırlık sınıfında, hangi seviyeden öğrenim göreceği

belirlenir.

(3) Aşağıdaki öğrenciler yabancı dil seviye tespit sınavından muaftır:

a) Ortaöğretimini, İngilizce, Fransızca veya Almanca dilinin anadili olarak konuşulduğu bir ülkede, o ülke vatandaşlarının devam ettiği eğitim kurumlarında tamamlayanlar.

b) İngilizce, Fransızca veya Almanca dilinin anadili olarak konuşulduğu ülkelerde yabancıların yükseköğrenim görebilmeleri için aranan asgari yabancı dil seviyesinin tespiti amacına yönelik olarak yapılan (TOEFL: ?Test of English as a Foreign Language?, DALF: ?Diplôme Approfondi de Langue Française?, PNDS: ?Prüfung für die Nachweis Deutscher Sprache? gibi) sınavlarda başarılı olanlar.

c) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan (YDS: ?Yabancı Dil Sınavı?, ÜDS: ?Üniversitelerarası Kurul Dil Sınavı?, KPDS: ?Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı? gibi) yabancı dil sınavlarından birinden, kayıt yaptırılan üniversite senatosunca belirlenen seviyede puan alanlar.

(4) Üçüncü fıkranın (b) ve (c) bentleri kapsamına giren sınavlarda alınan puanın bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirmeye alınabilmesi için, sınavın yapıldığı tarihten itibaren üç yılın geçmemesi şarttır.

Zorunlu yabancı dil dersleri

MADDE 6 ? (1) Seviye tespit sınavında başarılı olamayan ya da seviye tespit sınavına girmeyen öğrenciler, 2547 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (ı) bendi gereğince, yabancı dil derslerini almak ve sınavlarını başarmak zorundadırlar.

(2) Zorunlu yabancı dil dersleri, toplam 60 saatten az olmamak üzere, en az iki yarıyıl olarak programlanır ve okutulur.

(3) Zorunlu yabancı dil derslerinden muaf olan veya bu dersleri almış ve başarılı olmuş öğrenciler için daha sonraki yarıyıllarda seçmeli yabancı dil dersleri açılabilir.

Yabancı dil hazırlık sınıfı

MADDE 7 ? (1) Yükseköğretim kurumlarında bazı lisans veya lisansüstü programlar, senato kararı ve Yükseköğretim Genel Kurulunun onayı ile yabancı dille verilebilir. Bu programlarda derslerin ilgili yabancı dile hakim olan öğretim üyeleri tarafından bu dille verilmesi sağlanır.

(2) Bir yükseköğretim kurumunda öğretim dili genel olarak Türkçe olmakla birlikte, bazı seçmeli dersler kısmen veya tamamen yabancı dille okutulabilir. Ancak, bunun için de, senato kararı ve Yükseköğretim Genel Kurulunun onayı şarttır.

(3) Yabancı dille verilen lisans veya lisansüstü programı olan ya da programında kısmen veya tamamen yabancı dille okutulan seçmeli derslere yer verilen fakülte, enstitü veya yüksekokulların bağlı bulunduğu üniversitelerde yabancı dil hazırlık sınıfı açılır. Hazırlık sınıfı, rektörler arasında imzalanan ve Yükseköğretim Genel Kurulunun onayı ile kabul edilen protokole istinaden, bir başka üniversitede de açılabilir. 5 inci madde hükümlerine göre yabancı dil seviye tespit sınavından muaf olanlar hariç olmak üzere, bu fakülte, enstitü veya yüksekokullara kayıt yaptırmış olan öğrenciler yabancı dil hazırlık sınıfına devam etmekle yükümlüdürler. Yabancı dille okutulan derse yer verilmeyen lisans veya lisansüstü programlarda öğrenim görmeye hak kazanan öğrenciler, yabancı dil hazırlık sınıfına devam etmeye mecbur tutulamazlar.

(4) İki yarıyıldan ibaret olan yabancı dil hazırlık sınıfında görülen haftalık ders saat yükü 20 den ve bir yarıyılda görülen ders saat yükü 260 dan az olamaz. Hazırlık sınıfında geçirilen süre, öğrencinin lisans veya lisansüstü öğrenim programında görmekle yükümlü olduğu derslere ilişkin kredi saatleri bakımından dikkate alınmaz.

(5) 5 inci madde hükümlerine göre yabancı dil seviye tespit sınavından muaf olanlar ile yabancı dil hazırlık sınıfına devam edip yarıyıl sonunda yapılan yabancı dil sınavında başarılı olan öğrenciler, yabancı dille verilen lisans veya lisansüstü öğretim programına devam etmeye hak kazanır.

(6) Hazırlık sınıfının ikinci yarıyılı sonunda yapılan yabancı dil sınavında başarılı olamayan öğrenci, ilave bir veya iki yarıyıl daha hazırlık sınıfına devam ederek ya da yabancı dil bilgisini kendi imkanlarıyla geliştirerek, yarıyıl sonunda yapılan yabancı dil sınavında başarılı olduğu takdirde, girmeye hak kazandığı yabancı dille verilen lisans veya lisansüstü öğretim programına devam edebilir.

(7) Öğretim dili Türkçe olmakla birlikte, programında kısmen veya tamamen yabancı dille okutulan seçmeli derslere yer verilen fakülte, enstitü veya yüksekokul öğrencileri, beşinci ve altıncı fıkralar hükümlerine göre yapılan yabancı dil sınavında başarılı olamasalar bile, lisans veya lisansüstü programlara devam edebilirler. Ancak bu öğrenciler, kısmen veya tamamen yabancı dille okutulanların dışında, sadece Türkçe olarak verilen seçmeli dersleri alabilirler.

(8) Yabancı dil hazırlık sınıfında, öğrenciye Türkiyede görmüş bulunduğu orta öğretimde öğretilenin dışında başka bir yabancı dil, ancak isteğine bağlı olarak öğretilebilir.

(9) Yabancı dille yapılan lisans ve lisansüstü öğretim programlarında, sınavlar yabancı dille yapılacağı gibi, ödev ve tezler yabancı dille yazılır.

(10) Yabancı dille verilen lisans programına kayıt yaptıran öğrencinin yabancı dil hazırlık sınıfına devam etmesine rağmen ikinci yarıyıl sonunda yapılan yabancı dil sınavında başarılı olamaması halinde, talebi üzerine, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından, başka bir üniversitede ya da kaydının bulunduğu üniversitede öğretim dili Türkçe olan eşdeğer bir programa, eşdeğer programın bulunmaması halinde, yakın programlardan birine yerleştirilir. Ancak bunun için, kayıt yaptırdığı yıl itibarıyla, öğrencinin üniversiteye giriş puanının, yerleştirileceği programa kayıt yaptırmak için aranan taban puanından düşük olmaması gerekir.

(11) Bu Yönetmelik hükümleri, yabancı dille yapılan lisans veya lisansüstü öğretim programına yatay veya dikey geçişle kayıt yaptıran öğrenciler hakkında da uygulanır.

Yabancı dille yapılan öğretimin denetlenmesi

MADDE 8 ? (1) Yabancı dille yapılan öğretimin kalitesi, Yükseköğretim Kurulu tarafından denetlenir. Yapılan bu denetim sonucuna göre Yükseköğretim Genel Kurulunun kararı ile, lisans veya lisansüstü programın yabancı dille okutulması izni geri alınabilir.

(2) Bir lisans veya lisansüstü programın yabancı dille okutulmasına dair iznin geri alınması halinde, daha önce bu programa kayıt yaptırmış olan öğrenciler, bu lisans veya lisansüstü programı Türkçe olarak görmeye devam edebilecekleri gibi, talepleri üzerine, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından, başka bir üniversitede öğretim dili aynı olan eşdeğer bir programa, eşdeğer programın bulunmaması halinde, yakın programlardan birine yerleştirilir. Ancak bunun için, kayıt yaptırdığı yıl itibarıyla, öğrencinin üniversiteye giriş puanının, yerleştirileceği programa kayıt yaptırmak için aranan taban puanından düşük olmaması gerekir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 9 ? (1) 1/4/1996 tarihli ve 22598 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ?Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Eğitim-Öğretim ve Yabancı Dille Eğitim-Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik?, yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 10 ? (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11 ? (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.