Anayasa Mahkemesinin Emekli İkramiyesine İlişkin Kararı

ANAYASA MAHKEMESİ, DEVLET MEMURLUĞU GÖREVİNDE BULUNAN ANCAK, SON DEFA T.C.EMEKLİ SANDIĞINA TABİ GÖREVDEN EMEKLİYE AYRILMAYANLARA VE BU NEDENLE DEVLET MEMURLUĞUNDA GEÇEN SÜRELERİNE KARŞILIK EMEKLİLİK İKRAMİYESİ ALAMAYANLARA, BU SÜRELERİNE KARŞILIK İKRAMİYE ALABİLMELERİNİ SAĞLAYAN KARARINI VERMİŞTİR.

24/05/1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun "Emekli ikramiyesi" başlıklı 12 nci maddesinde bulunan "Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan" hükmüne istinaden devlet memurluğu görevinde bulunan, ancak emekliye ayrılmak istedikleri tarihte T.C.Emekli Sandığına tabi görevde bulunmayan (Devlet memuru olmayan) kişilere, devlet memurluğunda geçen sürelere karşılık herhangi bir ödeme yapılmamaktadır.

Bu uygulama, ilgililer ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında idari yargıya taşınan konu olmuş, bunun neticesinde Danıştay 11. Daire, 24 Mayıs 1983 günlü, 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun'un 12. maddesinin birinci fıkrasında yer alan, yalnızca son defa Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılanlara emekli ikramiyesi ödenmesine imkan veren, son defa emekli sandığına tabi görevden ayrılmayanlara ise emeklilik ikramiyesi verilmemesine yol açan ibarenin, Anayasa'nın 2, 10. ve 60. maddelerine aykırılığını öne sürerek iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesinde dava açmıştı.

Davaya esas olan 2829 sayılı Kanunun 12 nci madde hükmü aşağıda yer almıştır.

"Madde 12 ? Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan ve kendilerine bu Kanunun 8 inci maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara,T.C. Emekli Sandığına tabi daire,kuruluş ve ortaklıklarda prim veya kesenek ödemek suretiyle geçen sürelerinin toplamı üzerinden, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyesi ödenir.
Ancak, ilgililere, her ne suretle olursa olsun evvelce kıdem tazminatı veya emekli ikramiyesi ödenmiş süreler, emekli ikramiyesinin hesabında dikkate alınmaz.
Ayrıca, 8 inci maddenin birinci fıkrası gereğince aylık bağlananlara, emekli oldukları son görevlerinden dolayı ilgili bulundukları sosyal güvenlik kurumu kanununun emekli ikramiyesine veya iş kanununun kıdem tazminatına ilişkin hükümleri uygulanır."

Anayasa Mahkemesi, ilgililerin mağduriyetlerine yol açan bu hükmü yıllar sonra iptal etmiş ve iptal hükmünün Resmi Gazete'de yayımlanmasından itibaren l yıl sonra yürürlüğe girmesine karar vermiş bulunmaktadır.

İptal neticesinde, emeklilik tarihlerinde son defa T.C.Emekli Sandığına tabi görevde olmayan ilgililere devlet memuriyetinde geçen sürelerine karşılık emeklilik ikramiyesi verilmesi söz konusu olabilecektir.

Dikkate alınması gereken bir konu olarak bazı hatırlatmalarda bulunmak istiyoruz.

Anayasa Mahkemesi 2829 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan ibareyi iptal etmiş ve yürürlük tarihini 1 yıl sonraya bırakmıştır. İptal edilen maddenin yer aldığı Kanun olan 2829 sayılı Kanun, 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Yürürlükten kaldırılan hükümler" i içeren 106 ncı maddesinin (5) numaralı bendinde yer alan hüküm ile yürürlükten kaldırıldığı görülmekte, 5510 sayılı Kanunun geçici maddelerinde yer alan hükümlere bakıldığında, iptal edilen 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılması gereken hususların da yine bu kanun hükümlerine göre işlem yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Yine bakıldığında, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda değişiklik yapan 5754 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 75 inci maddesi ile 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa eklenen Ek Madde 82 hükmü ile 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından sonra devlet memurluğu görevine girenler açısından, yine emeklilik ikramiyesi verilebilmesi için son defa devlet memurluğu görevinde bulunulması gerektiğini belirleyen ibarelerin yer aldığı görülmektedir.

ANAYASA MAHKEMESİNİN KARARI

DEĞERLENDİRMEMİZ:

İlgililerin hak kayıplarına yol açan 2829 sayılı Kanunda yer alan ibarenin iptali olumlu bir gelişme olarak görülmekte, ancak, 5510 sayılı Kanunla iptal edilen, 5510 sayılı Kanunun geçici maddeleri ile de yürürlüğünü koruyan 2829 sayılı Kanunun, bu iptal sonucunda ne şekilde işlerlik kazanacağı, soru işareti olarak ortaya çıkmaktadır.

Anayasa Mahkemesinin iptal kararı dikkate alınarak, emekliye ayrılmak istedikleri tarihteki tabi oldukları sigortalılık hallerine bakılmaksızın, görev yaptıkları sürelere karşılık emeklilik ikramiyelerinin verilmesini sağlayacak olan bir kanun metninin bir an önce düzenlenmesinde fayda görmekteyiz.