YSK, engellileri de mağdur etti 400 bin kişi oy kullanamayacak
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçime kısa bir süre kala aldığı tartışmalı kararlarla gündemde. Kimlik numarası şartı ve başörtüsü yasağının ardından engellileri mağdur eden bir karara daha imza attı. Kurul, vasi raporu bulunan engellilere seçmen bilgi kâğıtlarını göndermedi.
Seçmen listelerinde ismi yer aldığı halde seçmen kâğıtları gelmeyen engelliler seçim kurullarına başvurunca, kendilerine vasi tayin ettiklerinden dolayı oy kullanamayacaklarını öğrendi.
Türkiye'de sayısı 8 milyona ulaşan ve yaklaşık 4 milyonu seçmen olan bedensel engellilerin oyları sandığa tam olarak yansımıyor. Başta fizikî şartların uygun hale getirilmemesi, engellileri oy kullanmaktan alıkoyuyor. Engelli seçmenler, şimdi kendilerini sandık dışı bırakan yeni bir engelle karşı karşıya. YSK, vasi tayin eden engellilerin oy kullanmayacakları yönünde karar aldı. Oy hakkı elinden alınan seçmenlerden biri Hayri Demirbaş. 65 yaşındaki Demirbaş, 6 yıldır kas hastası olduğunu, evden çıkmakta zorluk çektiği için eşini vasi tayin ettiğini belirtiyor. Ailedeki tüm fertlere seçmen kâğıdının ulaştığını, kendisininki gelmeyince ilçe seçim kuruluna başvurduklarını söylüyor. Bunun üzerine 'vasi kararı çıkaranlar oy kullanamayacak' şeklinde cevap aldıklarını aktarıyor. "Ben vatandaş değil miyim, beni vatandaşlıktan mı çıkardılar?" diye soran Demirbaş, "Geçen seçimlerde oyumu kullandım. Ben sakatım, ama sakatlığım zihnimde değil, bedenimde, kaslarım çalışmıyor, beynim değil." ifadelerini kullanıyor.
Karara en büyük tepki AK Parti İstanbul Milletvekili Lokman Ayva'dan geldi. Avya, evden çıkmakta zorluk yaşadıkları için ailelerinden birini vasi tayin ederek maaş, fatura ödeme gibi işlemlerini yaptıran engellilerin 'kendi kendilerine yetemediği' söylenerek oy kullanamayacağının açıklandığını vurguladı. Durum düzeltilmezse yaklaşık 400 bin özürlünün sandığa gidemeyeceğini açıklayan Ayva, "Biz özürlülerin demokrasiden başka bir alternatifi yok, bize hizmet edeni seçip, memnun olmadığımızı indirmek istiyoruz. Seçilebiliyoruz fakat seçemiyoruz." dedi. YSK'nın engellilerin oy kullanması için uygun şartları oluşturması gerektiğini dile getiren Ayva, şöyle devam etti: "Kendimizi ifade edebileceğimiz en önemli alan oy kullanmak. Bu da engellenilmeye çalışılıyor ya da uygun koşullar oluşturulmuyor. Sonuç belirlemede bir oy bile etkilidir. Engelli vatandaşımıza mutlaka oyunu kullanabileceği kolaylık sağlanmalı. Durumun düzeltilmesi için gerekli girişimlerde bulunduk, ancak sonuç alamadık."
Engellilerin sandığa götürülmesine de yasak geldi
YSK, oy kullanmak isteyen engellilere yardım edilmesine de karşı çıktı. İstanbul Özürlüler Merkezi (İSÖM) ve Ankara Büyükşehir Engelliler ve Rehabilitasyon Şube Müdürlüğü'ne "Seçimde engellileri taşımayın." dedi.
Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ndeki özürlü merkezleri YSK'ya bir yazı yazarak toplu taşıma araçlarını kullanamayacak derecede engelli olan ve kendilerine talepte bulunan vatandaşları sandık başına götürmek için izin istedi. Herhangi bir parti ve taraf gözetmeksizin engellileri ücretsiz olarak sandık başına götürüp tekrar eve bırakacaklarına dikkat çektiler. Ancak bu talep, "Çalışma her ne kadar özürlü vatandaşlarımıza kolaylık sağlanması amacıyla yapılması düşünülmekte ise de, yapılması düşünülen bu hizmet resmi araçlarla yapılacağından, siyasi propaganda kapsamında değerlendirilmiştir." denilerek reddedildi. YSK, engellilerin 'Ulaşım probleminden dolayı oy kullanamayacağız. Bize taşıt imkânı sağlayan merkezlerden yararlanmak istiyoruz' şeklindeki başvurusuna rağmen kararında direndi. Engelli vatandaşlara, "Size izin verirsek imtiyaz sağlamış oluruz." denildi. Hukukçular ise gelişmeye tepkili. YSK'nın 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 74. maddesindeki "Özürlü seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için gerekli tedbirler alınır." hükmünün görmezden gelindiğine dikkat çekiliyor. Ayşegül Aybar, İstanbul
Ayşegül Aybar