Sağlık ocakları üveyt evlat mı?
Haberi yazan: drhakan
Çalıştığı kurum: Sağlık Bakanlığı
SAĞLIK OCAKLARI ÜVEY EVLAT MI?
Son dönemde basında sık sık 'sağlıkta devrim' üstbaşlığıyla verilen haberlerle karşılaşmaktayız. Gerçekten de son bir yılda sağlık hizmetinden yararlananlar açısından ciddi iyileşmeler olduğunu kabul etmek gerek. Emekli sandığı emeklileri ve devlet memurları özel hastanelerden yararlanabiliyor. SSK'lıların ilaç çileleri devam etmekle birlikte en azından ayaktan ve yatarak tedavilerinde devlet hastanelerinden de yararlanabiliyorlar. Vatandaş bir şikayeti olduğunda 184'ü arayıp bildiriyor ve gerçekten takip ediliyor. Uzman doktorların muayenehane ve bıçak parası tezgahlarında ciddi bir azalma olduğunu gözlemliyoruz.
Sağlık çalışanları açısından ise zaten varolan eşitsizlikler daha da derinleşmiş durumda. 1 yıl önce uygulamaya başlanan performansa göre döner sermaye uygulamasıyla hastanede çalışan hekimlerin ve sağlık çalışanlarının ek ödemelerinde ciddi artışlar oldu. Gerçekten muayenehanesini kapatan hekimler var. Daha önce çalışmamak için binbir bahane bulan hekimler şimdi vatandaşı memnun etmek için birbirleriyle yarışıyorlar. Hastanelerde branşlarına göre hekimlerin kendi aralarında ve yardımcı sağlık personeliyle aralarında eşitsizlikler bulunmakla birlikte önceki sisteme göre daha az döner sermaye alan hiç kimse yok. Tersine ortalama 2-3 katına yerine göre 8-10 katına çıkmış durumda. Hastanelerde durum kabaca böyle.
Birinci basamak sağlık kuruluşlarında yani sağlık ocağı ve ana çocuk sağlığı merkezlerinde çalışanlar açısından ise değişen hiçbir şey yok. Eşitsizlikler daha da derinleşmiş durumda. Öyle ki ben Ankara'da bir sağlık ocağında çalışıyorum. 2004 yılında günde ortalama 20-25 hasta bakarak aylık 175 milyon lira döner sermaye aldım. Eşim ise hemşire, gene Ankara'da bir hastanede çalışıyor ve aylık ortalama 750 milyon lira döner sermaye aldı. İkimiz de 07:30'da evden çıkıyoruz. Eşim benden yarım saat önce evde oluyor. Benim dört katımdan fazla döner sermaye alıyor. Maaşlarımızla birlikte hesaplayınca aylık benden 350 milyon lira daha fazla eline geçiyor.
Eşimin çalıştığı hastanede kadın doğum uzmanları ortalama 2,5-3 milyar lira alıyorlar. Ankara'da anaçocuk sağlığında çalışan kadın doğum uzmanları ise ortalama 250-300 milyon lira alıyorlar. Ben 175 milyon lira alıyorum. Aynı dönem mezun olduğum bir arkadaşım torpilini buldu hastaneye geçti. 1 milyar 400 milyon lira aylık döner sermaye alıyor.
"Birinci basamak sağlık hizmetlerini nasıl daha çok güçlendirebiliriz, birinci basamakta çalışan pratisyen hekimlerimizi nasıl yeniden muteber hekimler durumuna getirebiliriz?Bu soru çok önemli bir sorudur. Bu sorunun ortaya koyduğu problemi kabullenmek zorundayız.
Pratisyen hekim arkadaşlarımın bu problemi şimdi de yoğun biçimde yaşadıklarını
biliyorum.
Düşünün; Dünyanın belki de en zor mesleklerinden en çok fedakarlık isteyen mesleklerinden
birine sahip olacaksınız. Bunun için altı sene dirsek çürüteceksiniz ki, dirsek
çürütme tabiri biraz zayıf kalır, geceniz gündüzünüz olmayacak, bunun için anatomi
terimleri sayıklamaya başlayacaksınız, bunu hekim olmayanlar bilmez, anlayamazlar.
Bu şartlar altında eğitiminizi tamamlayıp çalışmaya başladığınız zaman size
halkın itibar etmesini tabii olarak bekleyeceksiniz. Eğer mevcut sistem bunu
oluşturamamışsa ki, bugün Türkiye'de oluşturmuş olduğunu söyleyemiyoruz, o zaman
büyük bir hayal kırıklığına uğrarsınız.
Dolayısı ile biz şunu amaçlıyoruz:
Başından sonuna kadar fedakarlık gerektiren bu mesleği icra eden değerli meslektaşlarım,
pratisyen hekim arkadaşlarım sahaya çıktıklarında kendi çalışma alanları olan,
kendi ofisleri olan, kendi hastaları olan, deneyimlerini hastalarına özgürce
yansıtabilecekleri, hastaların da kendilerini kabul ettiği bir sistem içerisinde
hizmetlerine devam etmelidirler."
Pratisyen hekim arkadaşlar için şaşırtıcı olabilir ama yukarıdaki sözler sayın bakanımıza ait. Sayın bakan eğer samimiyse döner sermaye sorunumuzu çok rahatlıkla çözebilir. Nasıl doğu ve güneydoğudaki hastanelere batı illerindeki hastanelerin döner sermayesinden kaynak aktarılıyorsa aynı şey sağlık ocakları için de yapılabilir. Birinci basamak muayene ücretiyle ikinci basamak eşitlenebilir. Sırf bu bile sağlık ocaklarının gelirlerini arttıcaktır. Doğu ve güneydoğuda zaten il ve ilçe merkezlerinde hastanelerde çalışanlar için iyileştirme yapılırken neden köylerde mezralarda sağlık ocağında çalışan hekimler ve sağlık çalışanları için ek ödeme yapılmıyor?
Acaba döner sermaye yönetmeliklerini hazırlayan uzman hekimler sağlık ocaklarının çalışmasını istemiyorlar mı? Öyle ya sağlık ocaklarının yeniden işler hale gelmesi hastanelerdeki hasta sayısını azaltacak ve hastanede çalışan uzmanların hasta sayısı da performans gelirleri de düşecektir. Yoksa sağlık ocakları gerçekten üvey evlat mı?
Yoksa bilmediğimiz başka şeyler mi var?