Yardımcı Doçentlikteki 12 Yıllık Süre Kaldırılmıştır
Yardımcı doçentlerin görev süreleri düzenleyen 2547 sayılı Kanunun 23. maddesinde, en çok 12 yıla kadar atama yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Ancak 22.6.2000 tarih ve 4584 sayılı Kanunla yeni bir düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemede 12 yıllık sınırlama kaldırılmıştır. Ancak, Danıştay Birinci Dairesinin 9.2.2001 tarihinde verdiği, bize göre yanlış olan, olumsuz bir istişari karar nedeniyle uygulama farklılıkları oluşmuştur. Bu konuya ilişkin ilk haberimizi 2003 yılında yapmıştık. Ancak hala gelen sorular üzerine bu konuya ilişkin iki adet idare mahkemesi kararı yayımlanın yararlı olacağını düşünüyoruz.
Daha ayrıntılı görüş alış verişi için Forum bölümünün Akademik Personel kategorisini kullanabilirsiniz.
2003 yılındaki yazımız için tıklayın.
T.C.
EDİRNE
İDARE MAHKEMESİ
Esas no: 2004/931
Karar no: 2004/1009
Davacı: ..
Vekili: Av. İsmail Aksu
Davalı: Trakya Üni. Rektörlüğü
Vekili: Av. Nuray Kayasöken
DAVANIN ÖZETİ : Trakya Üniversitesinde yardımcı doçent olarak görev yapan ve 4584 sayılı yasanın yayımından sonra 12 yıllık süreyi dolduran anacak süresi içinde bu yasadan yararlanmak istemiyle başvurmayan öğretim üyelerinin görev süresinin uzatılmaına ilişkin davalı idarenin 01.06.2001 tarih ve 4465-7230 sayılı ve 15.05.2001 tarih ve 3825-6431 sayılı işlemlerinin; hukuka aykırı olduğu, yardımcı doçentlik kadrosunda 12 yılını doldurmuş bazı kimselerin görev süresinin yenlenmediği, kendisinin aynı koşullarda olduğu ve eşit şekilde aynı uygulamanın yapılması gerektiği, 4584 sayılı yasanın yanlış yorumlandığı, dayanılan 2547 sayılı yasa hükmünün Anayasa'ya aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenmektedir.
SAVUNMAN1N ÖZETİ : 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 23. maddesi ile 4584 sayılı yasanın geçici 2. maddesinin çelişik hükümler taşıması nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Danıştay'dan istişari görüş alındığı, bu görüş doğrultusunda 4584 sayılı yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren iki ay içerisinde başvurmayan ve 12 yılını dolduran davacının görev süresinin uzatılmadığı, hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Edirne İdare Mahkemesince, Danıştay 8. Dairesinin 105.03.2003 gün E: 2002/1035, K: 2003/1003 sayılı bozma kararına uyularak işin gereği görüşüldü.
Uyuşmazlık, davalı Üniversitede yardımcı doçent olarak görev yapan ve 4584 sayılı yasanın yayımından sonra 12 yıllık süreyi dolduran ancak iki aylık sürede bu yasadan yararlanmak istemiyle başvurmayan öğretim üyelerinin 4584 sayılı yasadan yararlanamayacaklarına ilişkin işlemden doğmuştur.
2547 sayılı yasanın 23. maddesinin (a) bendinde, bir üniversitede açık bulunan yardımcı doçentliğin, isteklilerin başvurması için rektörlükçe ilan edileceği, fakültelerde ve fakültelere bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürlerin, biri o birim yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek, bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isteyecekleri, dekan veya ilgili müdür, kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra önerilerini rektöre sunacağı, atamanın rektör tarafından yapılacağı, yardımcı doçentlerin bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilecekleri, her atama süresi sonunda görevin kendiliğinden sona ereceği kuralları yer almış, 4584 sayılı yasa ile 2547 sayılı yasaya eklenen geçici 47. maddenin 2. fıkrasında ise yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki sınırlamanın kaldırıldığı, hükmü getirilmiştir.
Yukarıda anılan maddelere göre yardımcı doçentlik kadrosuna 2 veya 3 yıl sürelerle atamanın yapılabileceği, yeniden atamalarda idarenin taktir hakkının bulunduğu ve 12 yılla sınırlanan azami çalışma süresinin ortadan kaldırıldığı anlaşılmakta olup, idarenin atamalardaki taktir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olacağı da tabiidir.
Dosyanın incelemesinden, yardımcı doçent olan davacının 10.07.2000 tarihinde görev süresi sona ereceğinden, Fakülte yönetim kurulunun 15.06.2000 gün ve 12/2 sayılı kararı ve dekan önerisi üzerine 10.7.2000 tarihinden itibaren 3 yıl süre ile yeniden atanmasına karar verildiği, bunun 21.06.2000 tarihinde rektörce onaylandığı, dolayısıyla bu işlemin 4584 sayılı yasanın yayınladığı tarihten önce yapıldığı, yasanın yayımından sonra ise, görev süresi yasanın yayımından sonra sona erecek davacı gibi yardımcı doçentlerin süre kısıtlamasına tabi olmaması gerektiği yönünde yapılan başvuru üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
4584 sayılı yasa ile 2547 sayılı yasaya eklenen geçici 47/2. maddesine göre, yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki sınırlama kaldırılmıştır. 2547 sayılı yasanın 23. maddesinde yer alan yardımcı doçentlerin her seferinde 2 şer veya 3 er yıllık süreyle atanmalarına ilişkin hükmü ise saklıdır. Atama süresi sona eren yardımcı doçentler görev yaptıkları üniversitede bu süre içindeki çalışmaları, verimlilikleri değerlendirilerek yeniden atanabileceklerdir. Bu şekilde atamaları yenilenen yardımcı doçentler için azami sürenin 12 yıl olduğu hususu 4584 sayılı yasa ile kaldırıldığından, başarılı oldukları taktirde, 2547 sayılı yasada yer alan atama ve görev süresinin uzatılmasına ilişkin usul ve esaslar dikkate alınarak yeniden atanmaları mümkün olabilecektir.
Bu durumda davacı ve onun durumunda olanlar açısından, yani görev süresi yasanın yayımından sonra sona erecek olanlar açısından, görev süresinin sona ermesinden sonra yukarıda açıklanan şekilde üniversitelerce 2547 sayılı yasanın 23. maddesi uyarınca değerlendirme yapılması söz konusu olacağından, bunların 12 yıl sınırlamasını kaldıran yasa hükmünden yararlanamayacağı sonucu içeren dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü gösterilen 51.330.000 TL yargılama gideri ile Avukatlık Ücret Tarifesine göre belirlenen 200.000.000 TL'nın davalı iadreden alınarak davacıya verilmesine, posta giderinden artan miktarın istem halinde davacıya iadesine, Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere, 04.10.2004 tarihinde oybirliği ile karar verilmiştir.
Başkan: Ramazan Özdemir
Üye: Osman Ali İncekara
Üye: Ertan Yeşilöz
T.C.
İSTANBUL
4. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2003 / 1395
DAVACI VE YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEYEN : Mehmet Ufuk URAS
VEKİLİ : Av. Derya DEMİRKOL
DAVALI : İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. Kübra AÇILAN
İSTEMİN ÖZETİ : İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İktisat Bölümü Uluslar arası İlişkiler Anabilim Dalında yardımcı doçent olarak görev yapan davacının görev süresinin yenilenmeyeceğine ilişkin İktisat Fakültesi Dekanlığının 22.8.2003 tarih ve 2098 sayılı işlemi ile İstanbul Üniversitesi Rektörlüğünün 3.9.2003 tarih ve 23815 sayılı işleminin iptali ve yürütmenin durdurulması istenmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : İşlemin hukuka uygun olduğu savunularak davanın reddi istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren İstanbul 4.İdare Mahkemesince gereği düşünüldü.
Davacının görev süresinin yenilenmeyeceğine ilişkin İktisat Fakültesi Dekanlığı'nın 22.08.2003 tarih ve 2098 sayılı işlemi ile İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü'nün 3.9.2003 tarih ve 23815 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun Yardımcı Doçentliğe atama başlıklı 23.
maddesinde "a. Bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik
isteklilerin başvurması ile rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere
bağlı kuruluşlarda dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler;
biri o birimin yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör
veya doçent tesbit ederek bunlardan adayların herbiri hakkında yazılı mütalaa
isterler. Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan
sonra önerilerini rektöre sunar. Atama, rektör tarafından yapılır.
Yardımcı doçentler bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık
süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atama süresi sonunda görev
kendiliğinden sona erer.
b. Yardımcı doçentliğe atamada aranacak şartlar:
1- Doktora veya tıpta uzmanlık ünvanını veya Üniversitelerarası Kurul'un
önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tesbit edilecek belli sanat dallarının
birinde yeterlik kazanmış olmak.
2- Fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunca, biri o dilin öğretim
üyesi olmak üzere seçilecek üç kişilik bir Jüri tarafından; sınava girenin kendi
bilim alanında Türkçe'den yabancı dile, yabancı dilden Türkçe'ye 150-200 kelimelik
bir çeviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başarmak" hükmüne yer verilmiştir.
4584 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ile Bu Kanuna Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanunun 2. maddesi ile 2547 sayılı Kanuna eklenen Geçici Madde 47 ile yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki sınırlama kaldırılmış ve maddede belirtilen haklardan yararlanmak isteyenlere, bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren kurumlarına iki ay içinde başvurmaları şartı getirilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının İ.Ü. İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalında yardımcı doçent kadrosunda görev yaptığı, davacının yardımcı doçentlik kadrosu sözleşmesinin 2003 Eylül ayında sona erecek olması nedeniyle 15.8.2003 tarihinde sözleşmesinin yenilenmesi istemiyle İktisat Fakültesi Dekanlığı'na başvurduğu Dekanlığın 22.8.2003 tarih ve 2098 sayılı işlemi ile "davacının yardımcı doçentlik kadrosunda 12 yılını doldurmuş olduğundan" bahisle talebinin reddedildiği İ.Ü. Rektörlüğünün 3.9.2003 tarih ve 23815 sayılı işlemi ile de davacının 2.9.2003 tarihinden itibaren kadro ile ilişiğinin kesilmesi üzerine görülmekte olan bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda anılan 4584 sayılı Yasanın bu düzenlemesi bir af yasası kapsamında olduğu halde geçici 47. maddenin ikinci fıkrasıyla daha önce süreli bir görev olan yardımcı doçentlikte çalışma süresi sınırlaması kaldırılmakla genel bir düzenleme yapılmış olmaktadır. Bu durumda şekli olarak süre sınırlaması getiren 23/a maddesinin 3.bendi hala yürürlükte görünse de daha sonra çıkartılan yeni yasa ile 2547 sayılı Yasaya eklenen geçici 47. madde hükmü doğrultusunda yardımcı doçentler açısından süre sınırlamasının var olduğundan bahsetmek mümkün değildir.
4584 sayılı Yasa hükümleri uyarınca yardımcı doçentlerle ilgili çalışma süresinin sınırı olan 12 yıla kadar atanabilme koşulu kaldırılmış olduğu, iki ay içinde başvuru şartını öngören geçici 47.maddenin yürürlüğe girdiği tarihte davacının henüz 12 yılını doldurmamış olduğu hususları dikkate alındığında davacının sözleşmesinin yenilenmesi isteminin salt 12 yılın dolduğu gerekçesiyle reddedilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; açıkça hukuka aykırı bulunan ve uygulanması halinde davacının giderilmesi olanaksız zararlarına neden olabilecek nitelikteki dava konusu işlemin yürütülmesinin teminat aranmaksızın dava sonuna kadar durdurulmasına 25.12.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
BAŞKAN:Sıddık YILDIZ
ÜYE:Sebahat TURAN
ÜYE: Şahika AYDIN ÜNAL
26436 27033 37797