Halk, ordunun siyasî konularda açıklama yapmasını istemiyor
Metropoll anketinde vatandaşın askerin siyasete çekilmesine karşı çıktığı, ortaya çıktı. Katılımcılar CHP'nin 12 Eylül yargılansın teklifini ise samimi bulmadı.
Türk halkı yapılan anketlerde en güvendiği kurum olarak orduyu daima başa çekse de askerin siyasi konularda görüş belirtmesine karşı çıktı.
Demokrasiye yapılan müdahaleler daima sandıkta cevaplandırıldı. Yapılan son anket de bu gerçeği net bir biçimde ortaya koydu. Genelkurmay başkanlarının kendilerini ilgilendiren konularda açıklamalarda bulunması doğal kabul edilirken açıklamaların siyasî alana kayması katılımcılardan tepki gördü.
Ankete katılanların yüzde 65'i askerin siyasî alanda görüş belirtmesine destek vermedi. Anket sonuçları, vatandaşın da Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) içerisinde bir grubun darbe amaçlı cunta oluşturduğu ve bunların yargılanmaları gerektiği görüşünde olduğunu ortaya koydu.
Ankete katılanların büyük bir bölümü CHP'nin "12 Eylül'ü yargılayalım" teklifinin 'samimi olmadığı' görüşünde birleşirken darbe döneminin de artık kapandığını düşünüyor. Katılımcılar, Ergenekon soruşturmasını yürüten hakim ve savcıların da baskı altında olduğu tespitini yapıyor.
Metropoll Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Grubu, "Toplumsal Algıda Ordu ve Değişim" konulu bir anket çalışması yaptı. Prof. Dr. Özer Sencar ve Dr. Sıtkı Yıldız tarafından 31 ilde 1.297 kişiyle gerçekleştirilen anket ilginç sonuçlar ortaya koydu. Araştırma sonuçlarına göre, halkın yarısı ordu içinde darbe heveslileri olduğunu düşünse de darbe olabileceğine ihtimal vermiyor.
Ankette yer alan "Ordu içerisinde darbe yapmayı isteyen bir grup veya gruplar olduğunu düşünüyor musunuz?" şeklindeki soruya katılımcıların yüzde 48,3'ü 'evet' cevabı verirken, yüzde 39,2'si buna inanmıyor. Katılımcıların yüzde 47,4'lük kesimi ordunun darbecilere göz yumduğunu düşünürken, yüzde 45,6'sı ordunun darbe heveslileri ile mücadele ettiğine inanıyor.
Ordu içinde darbe heveslilerinin olduğuna inansa da katılımcıların yüzde 63,3'ü bu çağda darbe yapılacağına ihtimal vermiyor.
ERGENEKON SAVCILARI TAM BAĞIMSIZ DEĞİL
10-14 Temmuz 2009 tarihleri arasında gerçekleştirilen anket, Ergenekon soruşturmasına ilişkin gidişatın halkın hukuka karşı güven duygularının zedelendiğini gösteriyor. Katılımcıların yüzde 60'ı Ergenekon soruşturmasında yargıya birtakım müdahaleler olduğu inancında. Soruşturma ile ilgili olarak hakim ve savcıların baskı altında olduğuna inanılıyor. Hakim ve savcıların rahat ve bağımsız bir şekilde hareket ettiklerini düşünenlerin oranı sadece yüzde 29.
Anket, darbeci askerlerin sivil mahkemede yargılanması konusunda yapılan düzenlemeye ilişkin de bazı veriler sunuyor. Askerin, darbe, çeteleşme, kaçakçılık gibi askerî suçların haricindeki suçlarından sivil mahkemede yargılanması gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 48,7 iken, buna karşı olanların oranı yüzde 45.
Halkın yüzde 54'ü de askerin suç işlemesinin ordunun imajını olumsuz etkileyeceğini savunuyor. Askerlerin siyasî konularda görüş bildirmesine ise halk sıcak bakmıyor.
"Askerlerin siyasî konularda görüş bildirmesi doğru mudur, yanlış mıdır?" sorusuna halkın yüzde 65'i 'yanlış' cevabı verirken, doğru bulanların oranı yüzde 30. Vatandaş Genelkurmay'ın medyaya akredite uygulamasına da karşı çıkıyor. Ankete katılanların büyük çoğunluğu Türkiye'nin basın özgürlüğü ve eşitlik açısından akredite uygulamasını doğru bulmuyor.
CHP'NİN ÖNERİSİ SAMİMİ BULUNMADI
Ankete katılanlar Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylanan düzenlemenin CHP tarafından Anayasa Mahkemesi'ne taşınmasını ise yanlış buluyor. CHP lideri Deniz Baykal'ın 'darbeciler yargılansın' önerisi hem siyasî gündemi hem de 12 Eylül'ün baş mimarı Kenan Evren'i rahatsız etmişti. Katılımcılar önerinin sahibi Baykal'ı teklifinde samimi bulmuyor.
Kenan Evren'in yargılanması konusunda ise kararsızların yüzde 20'lere varması dikkat çekiyor. Evren'in yargılanması gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 38'de kalırken yüzde 41'lik bir çoğunluk yargılamaya karşı çıkıyor. Metropoll şirketi, sonuç üzerinde iki etkenin rolü olduğu düşüncesinde.
Toplumda geçmişle ve geçmişte yaşananlarla bir hesaplaşma geleneğinin olmadığı belirtilirken 12 Eylül öncesinin zihinlerde bıraktığı sokak çatışması ve kardeş kavgalarının Evren'i toplum içerisinde masum kıldığı vurgusu yapılıyor. Katılımcılardan 40 yaş üzerindekilerin Evren'in yargılanmasına daha yüksek oranda karşı çıkması bu tezi güçlendiriyor.
'Hayattan memnuniyet' ve 'Türkiye'nin gidişatı' konularının da ele alındığı ankette katılımcıların yüzde 51'inin hayatından memnun olduğu görülüyor. Ancak bu memnuniyet Türkiye'nin gidişatına olumlu baktıkları anlamı taşımıyor. Katılımcıların yüzde 62'si ülkenin genel gidişatını beğenmiyor.
DİLEK HAYIRLI İSTANBUL