Bir Kez Daha Haklı Çıktık... Sigortalı Eş, Memur Üzerinden Sağlık Yardımı Alabilir

03.07.2003 tarihinde bir görüş yayınlamıştık. Bu görüşte, 631 sayılı KHK ile "şekilde" ibaresinin 657 sayılı Kanunun 209. maddesine eklendiğini, bu çerçevede de kendi istekleri ile SSK'dan sağlık yardım almayı bırakanların memur üzerinden sağlık yardımı alabileceğini vurgulamıştık. Ancak, o yıllarda bu görüşümüzde tek kaldık. Zira Devlet Personel Başkanlığı uzmanları konuyu yeterince incelemeden olumsuz mütalaa tesis edince, kamu kurumları da DPB'nin görüşüne uymaya başlamıştı. Ancak bugün yayınlayacağımız idare mahkemesi ve bu kararın onandığını gösteren Danıştay kararında da görüleceği üzere, sigortalı eş, memur üzerinden sağlık yardımı alabilir. Umarız kamu kurumları bu karardan sonra farklı bir uygulamaya gitmeyecektir.

03.07.2003 tarihli "Sigortalı Eş, Anne veya Babaların Devlet Memurlarına Sağlanan Sağlık Yardımından Yararlanmaları" dosyamız için tıklayın.

T.C
AYDIN
1.İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO : 2002/54
KARAR NO : 2002/251

Davanın Özeti : Aydın Barosuna kayıtlı serbest avukat olarak çalışan davacının aydın İli, ?..Müdürlüğünde ?..olan eşinden dolayı sağlık yardımından yararlandırılması istemiyle yaptığı başvurusunun reddine ilişkin ?..Müdürlüğünün 25.01.2002 günlü ve 127 sayılı işleminin; Avukatlık Kanunu uyarınca topluluk sigortasına girdiği, bu sigortanın iş kazaları, meslek hastalıkları, hastalık ve anlık sigortalarını kapsamadığı, anılan Kanun hastalık sigortasına girmeyi avukatın isteğine bırakmışsa da topluluk sigortası için Barolar ile Sosyal Sigortalar Kurumu arasında sözleşme yapılması gerektiğinden bu konuda avukatın bireysel başvurusunun yeterli olmadığı, Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinde öngörülen herhangi bir şekilde sağlık yardımından yararlanmayan eş konumunda bulunduğu, ?olan eşinden dolayı sağlık yardımından yararlandırılması gerektiği ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Davacının eşinden dolayı sağlık yardımından yararlandırılabilmesi için; her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmıyor olması ve serbest meslek erbabı olan vergi yükümlüsü olmaması gerektiği, davacının 10.04.1989 tarihinden bu yana serbest avukatlık işinden dolayı vergi mükellefi olduğu, ayrıca, isteği halinde hastalık sigortasına dahil olup sağlık yardımından yararlanma imkanının bulunduğu, dolayısıyla davacının devlet memurunun eşi sıfatıyla sağlık yardımından yararlandırılmasının mümkün olmadığı ileri sürülerek yasal dayanaktan yoksun bulunan davacı isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Aydın 1.idare Mahkemesince Üye Ali Çopur'un açıklamaları dinlendikten ve dava dosyası incelendikten sonra işin gereği görüşüldü;

Dava, Aydın Barosuna kayıtlı serbest avukat olarak çalışan davacının Aydın İli, ?. Müdürlüğünde ?olan eşinden dolayı sağlık yardımından yararlandırılması istemiyle yaptığı başvurusunun reddine ilişkin ?..Müdürlüğünün 25.01.2002 günlü ve 127 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

657 sayılı Devlet memurları Kanununun 209.maddesinde, Devlet Memurları ile eşlerinin veya bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve çocuklarının tedavi yardımından faydalanacağı hükmü yer almış; Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinin 3.maddesinin (A) fıkrasının (b) bendinde de, Devlet memurunun herhangi bir şekilde sağlık yardımından yararlanmayan eşinin, tedavi ve yol giderlerinden yararlanacağı hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 186. maddesinin 1.fıkrasında "188.maddede yazılı olanlar dışında kalan avukatların 506 sayılı Sosyal Sigortalar kanununun 86.maddesinde gösterilen topluluk sigortasına girmeleri zorunludur. Ancak, bu zorunluluk malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası bakımından olup, iş kazaları ve meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortalarına girmek avukatın isteğine bağlıdır." hükmü yer almakta; aynı Kanunun 191.maddesinde ise, tip sözleşmesinin hazırlanması ve topluluk sigortasına girişle ilgili esaslar düzenlenmektedir. Buna göre, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 86.maddesi gereğince Barolar ile Sosyal Sigortalar Kurumu arasında sözleşme yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Bakılan davada, serbest avukat olarak çalışan davacının sağlık yardımı vermeyen zorunlu topluluk sigortası üyesi olduğu, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 186/1.maddesinde hastalık sigortasına girmenin avukatların isteğine bağlı tutulması ve bu konuda yalnızca kendi başvurusunun da yeterli bulunmaması nedeniyle bu olanaktan yararlanmadığı; bu haliyle, yukarıda sözü edilen Yönetmelikte öngörülen herhangi bir şekilde sağlık yardımından yararlanmayan eş konumunda bulunduğu görülmektedir.

Bu durumda, Aydın Barosuna kayıtlı serbest avukat olarak çalışan ve herhangi bir şekilde sağlık yardımından yararlanmayan davacının, ?..Müdürlüğünde ?.olan eşi dolayısıyla sağlık yardımından yararlandırılması gerekmekte iken aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan toplan 40.450.000.-lira yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta gideri avansından artan kısmın istemi halinde davacıya iadesine, 26.06.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Başkan Üye Üye
Dr.Asım ÖZCAN Erhan ÇAKAN Ali ÇOPUR
27484 33622 37776

YARGILAMA GİDERLERİ :
Başvurma Harcı : 4.960.000.-
Karar harcı : 4.960.000.-
Y.D.Harcı : 8.080.000.-
Posta Gideri :22.450.000.-
Toplam :40.450.000.-
İ/A 02.7

---

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE

Esas No : 2004/3666
Karar No : 2004/1518

Temyiz İsteminde bulunan (Davalı) : ?. Bakanlığı/Ankara

Karşı Taraf : ??.

İsteğin Özeti : Aydın Barosuna kayıtlı serbest avukat olarak çalışan davacının Aydın İli, ?.. Müdürlüğünde ?. olan eşinden dolayı sağlık yardımından yararlandırılması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 25.1.2002 günlü, 127 sayılı işlemin iptali yolunda Aydın 1.İdare Mahkemesi'nce verilen 26.06.2002 günlü, E:2002/54, K:2002/251 sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49.maddesi uyarınca bozulması isteminden ibarettir.

Cevabın Özeti : Cevap verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : Serpil TUNÇ
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmüştür.

Danıştay Savcısı : Celalettin YÜKSEL
Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir. Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesi'nce işin gereği düşünüldü :
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin varlığına bağlıdır. Aydın 1.İdare Mahkemesi'nce verilen 26.06.2002 günlü, E:2002/54, K:2002/251 sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir neden de bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı üzerinde bırakılmasına, 13.12.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan Üye Üye Üye Üye
Mustafa Nevin Engin Kamuran M.Yücel
BİRDEN GÖNENÇ KUMRULU ERBUĞA ÖZBİLGİN